Yenilebilir yağ türleri nelerdir

Yağlar sağlıklı beslenmemizde önemli yeri olan maddelerdir. Bir gramının verdiği enerji değeri, diğer besin gruplarından (protein ve karbonhidrat) fazla olduğu için vücutta enerji maddesi olarak kullanılır. Birçok canlı daha sonra kullanmak üzere yağ depolar. Örneğin ayçiçeği tohumu olan ayçekirdeği yüksek oranda yağ içerir. Tohum bitkiye dönüşürken bu yağ, enerji olarak kullanılır. İnsanlar da bu yağdan faydalanır. Ayçekirdeklerinden yağ elde eder ve bunu besin olarak kullanır. Hayvanlar da kuyruk, karın bölgelerinde depoladıkları yağı kullanarak enerji elde eder. Memeli hayvanların yavruları, sütteki yağı vücutları için gerekli enerjiyi elde etmede kullanır. Yağlar vücutta sadece enerji elde etmek için kullanılmaz. Yağlar aynı zamanda hücre zarının yapı maddesidir. Vücut sıcaklığını korumak için deri altında bulunarak yalıtkan görevi görür. İç organların çevresinde bulunarak onların darbelerden korunmasını sağlar. Bazı vitaminler (A, D, E, K) için ise çözücü ortamdır. Yağlar suda çözünmez ancak organik çözücülerde çözünür. Yağlar, uzun karbon zincirli organik asitlerin (yağ asitlerinin) gliserinle (Üç “–OH” grubu içeren bir alkol) oluşturduğu bileşiklerdir.

Katı ve sıvı yağlar yapı olarak benzerdir. İkisinin de moleküllerini karbon, hidrojen, oksijen atomları oluşturur. İkisi de gliserin ve yağ asitlerinden oluşmuştur. Sıvı yağlardaki yağ asitlerindeki karbonlar arasında genellikle bir ya da daha fazla sayıda çift bağ bulunur.

Tereyağı, hayvansal katı bir yağdır. Yaklaşık 32-35ºC arasında erir. Sütün kaymağından ya da yoğurttan genellikle yayıklama yöntemiyle elde edilir

Margarinler, genellikle bitkisel yağların çeşitli işlemlerden geçirilerek ve içerisine yağı alınmış süt, tuz, vitamin gibi katkı maddeleri eklenerek oluşturulan bir karışımdır. Erime sıcaklığı 34-43ºC arasında değişir. Margarin bir emülsiyondur.

Zeytinyağı, Akdeniz mutfağının temel maddelerindendir. Beslenmemizde önemli yeri olan zeytinyağı zeytin meyvesinden elde edilir. Açık sarı ya da yeşilimsi renkte, hoş kokulu bir yağdır

Ayçiçek yağı, ayçiçeği bitkisinin tohumlarından elde edilen açık sarı renkte yaklaşık -18 ile -20ºC civarında donan bir sıvıdır.

Mısır özü yağı, mısır daha çok nişasta ve protein içerir. Mısır taneleri ağırlığının ancak %3 ile %6'sı arasında yağ içerir. Ancak mısırın embriyosu %35-50 arası yağ içerir. Embriyodan elde edilen yağa mısır özü yağı denilir.

Fındık yağı, fındıkların sıcaklık uygulanmadan sıkılmasıyla elde edilir. Rafine fındık yağları ise kavrulmuş fındıkların sıkılıp rafine edilmesiyle elde edilir. Fındık yağının donma sıcaklığı aralığı -12 ile -15ºC arasındadır.