Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), yükseköğretim programlarına girmek için başvuran adaylar arasından, başarılı olma olasılıkları diğerlerinden daha yüksek olanları seçerek bu programlara yerleştirmek amacı ile 1974 yılında kurulmuş olan devlet kurumudur. Merkezi Ankara'da bulunur. Yılda yaklaşık 10 milyon adaya sınav uygulamaktadır.
Kurum ilk olarak 22 Kasım 1974 tarihinde, Üniversitelerarası Kurul tarafından, 1750 sayılı Üniversiteler Kanununun 52. Maddesine göre, "Üniversitelerarası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÜSYM)" adıyla kuruldu. 1981 yılında yürürlüğe giren 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Yükseköğretim Kuruluna (YÖK) bağlanarak "Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM)" adını almıştır. 17 Şubat 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile idari ve mali özerkliğe sahip olmuş ve adı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı olarak değiştirilmiştir.
ÖSYM'nin görevleri 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 10. Maddesinde şu şekilde belirlenmiştir:
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi, Yükseköğretim Kurulunun tespit ettiği esaslar çerçevesinde yükseköğretim kurumlarına öğrenci alınması amacıyla sınavları hazırlayan ve yapan, öğrenci isteklerini de göz önünde tutarak Yükseköğretim Kurulunun tespit ettiği esaslara göre değerlendiren, öğrenci adaylarının yükseköğretim kurumlarına yerleştirilmesini sağlayan ve bu faaliyetlerle ilgili araştırmalar ve diğer hizmetleri yapan Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'na bağlı bir kuruluştur.
ÖSYM'nin uyguladığı bazı sınavlar
- Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) (2018-günümüz)
- Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) (2010-17)
- Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) (2010-17)
- Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı (YDS)
- Eczacılıkta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı (EUS)
- Elektronik Yabancı Dil Sınavı ( E-YDS) ( Yılda 15 kez)
- Dikey Geçiş Sınavı (DGS)
- İçişleri Bakanlığı Kaymakam Adaylığı Giriş Sınavı
- Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) ( İlkbahar Dönemi -Güz Dönemi)
- Yükseköğretim Kurulu Seviye Tespit Sınavı
- Jandarma Genel Komutanlığı Jandarma Astsubay Temel Kursu Giriş Sınavı (JANA)
- Diyanet İşleri Başkanlığı Mesleki Bilgiler Seviye Tespit Sınavı (DİB-MBSTS)
- Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı (TUS) (İlkbahar Dönemi -Güz Dönemi)
- Tıpta Yan Dal Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı (YDUS)
- Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı (DUS)
- TSK Askeri Liseler Sınavı (ALS)
- Tıp Doktorluğu Alanında Yurtdışı Yükseköğretim Diploma Denkliği İçin Seviye Tespit Sınavı (STS ; İlkbahar Dönemi -Güz Dönemi)
- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü İşyeri Hekimliği ve İş Güvenliği Uzmanlığı Sınavı (İSG) (İlkbahar Dönemi -Güz Dönemi)
- Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS)
- KPSS Öğretmenlik Alan Bilgisi (ÖABT)
- Kamu kurum ve kuruluşları için yapılan diğer sınavlar (Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği vs.)
- Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı (EKPSS)
- Yükseköğretim Kurumları Yabancı Dil Sınavı (YÖKDİL)
- Milli Savunma Üniversitesi Askeri Öğrenci Aday Belirleme Sınavı (MSÜ)
