Önlisans: Ortaöğretime dayalı dört yarı yılı kapsayan ve ara insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan yani lisans öğretiminin ilk kademesini oluşturan bir yükseköğretimdir.
Ön lisans nedir, nasıl yapılır
Ön lisans nedir sorusunun en iyi cevabı iki yıllık üniversitelerdir. Toplamda 4 yarıyıl olan ve neredeyse her üniversitenin sahip olduğu önlisans bölümlerine üniversiteye yerleştirme sınavıyla girilir. Genel olarak önlisans bölümleri lisans bölümlerine oranla daha düşük puanlara sahiptir. Ancak bu durum içerisinde birçok istisna bulunup bazı üniversitelerde yüksek puanlı durumlar gözlemlenebilir. ÖSYM'nin yapmış olduğu sınavlar sonucunda herhangi bir üniversitenin ön lisans bölümüne yerleşen kişiler normal üniversite eğitimi alarak seçmiş oldukları bölümde eğitim görür.
Ön lisans diploması hangi alanlarda işe yarar
Ön lisans diploması birçok alanda avantaj sağlamaktadır. Özellikle son zamanlarda yapılan düzenlemeler ile ön lisans bölümleri daha yüksek bir statüye kavuşturulmuştur. Lisans bölümlerinin yeterli kalmadığı ve derinlemesine öğrenme gereken durumlarda ön lisans bölümleri oldukça avantaj sağlayabilir.
Herhangi bir teknik bölümde ön lisans diplomasına sahip olan kişiler tekniker unvanı ile hem kamuda hem de özel sektörde çalışma imkanı bulabilir. Buna ek olarak üniversitelerin ön lisans programlarından mezun olan kişiler ön lisans KPSS sınavına girerek kamuda çalışma fırsatı yakalayabilir. Ayrıca önlisans mezunu olan bireyler askerlikte de birçok avantaj elde eder.
6 ay zorunlu askerlikten sonra ön lisans mezunları isterse yedek subay olarak orduda kalabilir. Bunun yanında ön lisans mezunları polis, polis özel harekat, yedek subay ve jandarma gibi alanlarda güvenlik güçlerine dahil olabilir. Özel sektörde ise önlisans mezunları çalışmış oldukları alana göre vasıflı olarak nitelendirilirler. Özellikle elektrik, makine ve bilgisayar gibi teknik alanlarda önlisans mezunları belirli sınırlamalar ile birlikte imza yetkisine sahiptir. Projelerin onayını verme, çeşitli prototipler hazırlama ve yasal yükümlülükler konusunda önlisans diploması günümüzde oldukça avantajlıdır.
Ön lisans ve lisans arasındaki farklar
Genel bir değerlendirme yapıldığında, teorik eğitimi az, pratik eğitimi daha fazla olan programlar ön lisans programları ve teorik eğitimi fazla olan programlar ise lisans programlarıdır. Detaylı olarak inceleyelim.
- Ön lisans eğitimi 2 yıl, yabancı dil eğitimi eklenirse 3 yıl sürer. Lisans eğitimi ise programın özelliklerine göre minimum 4 yıl ve daha fazla sürebilir.
- Ön lisans eğitimi, mesleki gelişim amaçlı eğitim vermektedir. Pratik odak noktasıdır. Teoriğe daha az odaklanır. Lisans eğitimi ise ortaöğretim programına dayalı düzenlenmiş bir eğitimdir.
- Ön lisans eğitim ara insan gücü geliştirmeye odaklanır. Az zamanda iş hayatına atılmak isteyen bireyler için uygundur.
- Ön lisans mezunları veya öğrencileri için KPSS farklı soru çeşidi ve puan türü ile uygulanır. KPSS ile personel alan devlet kurumlarında ön lisans mezunlarının kriterleri farklıdır.
- Ön lisans mezunu olanlar, dikey geçiş sınavı ile eğitimlerini devam ettirerek 4 yıllık lisans programlarına geçiş yapabilir. Örnek olarak, meslek yüksek okulu bölümü otomotiv olan bir mezun, makine mühendisliği lisans programına dikey geçiş ile devam edebilir.
- Ön lisans puanları, Lisans programlarının puanlarına göre daha azdır.
- Ön lisans eğitimi alan bazı programların öğrencileri lisans eğitimi alan öğrencilere göre bir adım önde olabilir. Örnek olarak, ön lisans eğitimini sağlık bilimleri bölümünde tamamlayan bir öğrenci, kısa sürede bir işe yerleştirilir.
- Ön lisans eğitimine göre lisans eğitiminde dersler fazladır. Dersler özellikle teorik olarak detaylı bilgilerden oluşur.
- Her iki programda da yabancı dil sınıfı okuma hakkına sahip olabilirsiniz. Bu durum eğitiminizi 1 yıl uzatacaktır.
- Ön lisans ve lisans eğitimi almak isteyenler merkezi sınava girer. Ön lisans öğrencilerinin bazıları sınavsız olarak bölümlere yerleştirilebilir.
