12. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı 3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları Cevapları Melis Yayınları

3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Melis Yayınları Sayfa 140

3. ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

A) Aşağıdaki cümlelerin başındaki kutucukların içine yargı doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

1. (D) Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şairler Cumhuriyet Dönemi’nde de şiir yazmışlardır.
2. (D) Orhan Veli Kanık, Oktay Rifat Horozcu, Melih Cevdet Anday, Garip akımının temsilcileridir.
3. (Y) Garip akımı temsilcileri İkinci Yeniciler olarak da bilinir.
4. (Y) Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar, Sezai Karakoç, İlhan Berk, Ece Ayhan, Ülkü Tamer, Birinci Yeni temsilcileri olarak anılır.
5. (Y) Orhan Şaik Gökyay saf şiir anlayışını yansıtan şiirler yazmıştır.
6. (D) Âşık Veysel’in bütün şiirleri Ümit Yaşar Oğuzcan tarafından “Dostlar Beni Hatırlasın” adlı kitapta toplanmıştır.
7. (D) “Sisler Bulvarı”, “Ben Sana Mecburum” Attilâ İlhan’ın şiir kitaplarındandır.
8. (D) Saf şiir anlayışının edebiyatımızdaki öncüleri Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı’dır.
9. (D) Saf şiir anlayışıyla yazan şairlerde üslup kaygısı vardır.
10. (D) Sürrealizm İkinci Yenicilerin etkilendiği edebî akımlardandır.
11. (D) Varoluşçuluk İsmet Özel’in etkilendiği edebî akımlardandır.
12. (Y) Cumhuriyet Dönemi’nde halk şiirinin biçim özellikleri tümüyle terk edilmiştir.
13. (D) Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler bitişik yazılır.
14. (D) “Uzun çizgi”, “konuşma çizgisi” olarak da adlandırılır.

B- Aşağıdaki boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz.

Cevap: 1. konuşma diline, 2. Anadolu coğrafyası, Anadolu insanının erdemleri, 3. Millî Edebiyat anlayışını yansıtan, 4. sembolizm, 5. biçiminde, 6. toplumsal konuları, 7. Arif Nihat Asya, 8. Necip Fazıl Kısakürek, 9. saf şiir, 10. dinî değerleri, geleneğe duyarlığı ve metafizik, 11. dinî değerleri, geleneğe duyarlığı ve mezafizik anlayışı öne çıkaran, 12. 1960 sonrası toplumcu eğilimleri yansıtan, 13. geleneksel şiir birikimidir., 14. halk şiiri temsilcileridir., 15. sürrealizmdir., 16. Dadaizm, 17. açık anlaşılır bir, 18. Birinci Yeniciler, 19. tüm şiir geleneğini, 20. bitişik, 21. bitişik

1. Cumhuriyet Dönemi şiirinde dil konuşma diline yaklaşmıştır.
2. Cumhuriyet Dönemi şiirinde Anadolu coğrafyası, Anadolu insanının erdemleri de tema olarak işlenmiştir.
3. Arif Nihat Asya Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şiir anlayışı doğrultusunda şiirler yazmıştır.
4. Cumhuriyet Dönemi’nde öz şiirciler edebî akımlardan sembolizm etkisinde kalmışlardır.
5. Cumhuriyet Dönemi’nde şiirin hem içeriğinde hem de biçiminde köklü değişiklikler yapılmıştır.
6. Cumhuriyet Dönemi şairlerinden Nâzım Hikmet ve Attilâ İlhan, şiirlerinde toplumsal konuları işlemişlerdir.
7. “Bayrak Şairi” olarak tanınan şairimiz Arif Nihat Asya.
8. “Kaldırımlar Şairi” olarak tanınan şairimiz Necip Fazıl Kısakürek.
9. Necip Fazıl Kısakürek, Ziya Osman Saba, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas, Cahit Sıtkı Tarancı gibi isimler öz şiir anlayışı da denen saf şiir anlayışının Cumhuriyet Dönemi’ndeki temsilcileridir.
10. Sezai Karakoç, Cahit Zarifoğlu ve Erdem Bayazıt dinî değerleri, geleneğe duyarlığı ve metafizik anlayışı öne çıkaran şiirler yazmışlardır.
11. Asaf Halet Çelebi dinî değerleri, geleneğe duyarlığı ve mezafizik anlayışı öne çıkaran şiir anlayışı doğrultusunda şiirler yazmıştır.
12. 1960 sonrası toplumcu eğilimleri yansıtan şiirinin öncülerinden biri de Süreyya Berfe’dir.
13. 1980 sonrası şiirimizin ana kaynaklarından biri de geleneksel şiir birikimidir.
14. Âşık Veysel, Ali İzzet Özkan, Davut Sulari, Abdürrahim Karakoç, Âşık Daimi, Sefil Selimi, Şeref Taşlıova, Murat Çobanoğlu ve Feymani XX. yüzyılın önde gelen halk şiiri temsilcileridir.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Melis Yayınları Sayfa 141

15. Bilince sırt çevirip bilinçaltına yönelen, bilinçaltını sanata taşımayı amaçlayan edebî akım sürrealizmdir.
16. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Fransa’da ortaya çıkan Dadaizm akımına bağlı sanatçılar eserlerinde savaş sonrasının getirdiği sosyal ve ekonomik bunalımla mutlu olamayan insanın arayışlarını anlatmışlar, hayatın umutsuz ve anlamsız olduğunu iddia etmişlerdir.
17. 1960 sonrası toplumcu şiirde açık anlaşılır bir dil anlayışı sürdürülmüştür.
18. Birinci Yeniciler şiirin diğer sanatlarla ilişkisine karşı çıkmışlardır.
19. 1980 sonrası şairleri şiirde tüm şiir geleneğini incelemek gerektiğini düşünürler.
20. Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır.
21. Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır.

1, 2 ve 3. soruları aşağıda verilen dizelere göre cevaplayınız.

I. Beserek’te lâle sümbül yürüdü
Güldede’yi çayır çimen bürüdü
Karataş’ta kar kalmadı eridi
Akar gözüm yaşı sel deyi yazmış
Âşık Veysel, Dostlar Beni Hatırlasın

II. Ve gönül Tanrısına der ki:
— Pervam yok verdiğin elemden;
Her mihnet kabulüm, yeter ki
Gün eksilmesin penceremden!
Cahit Sıtkı TARANCI, Otuz Beş Yaş

III. Gittim gurbet ile geri gelinmez
Kim ölüp de kim kaldığın bilinmez
Ölsem gurbet ilde gözüm yumulmaz
Anam atam bir ağlarım yok benim
Karacaoğlan, haz.: Cahit ÖZTELLİ

IV. Yemek masası nedir, peçete nedir,
Çatal bıçak nedir gör!
Giymek şart değil ya,
Ayakkabı gör, gömlek gör,
İngiliz kumaşı gör, naylon çorap gör
Melih Cevdet ANDAY Rahatı Kaçan Ağaç

V. Yaralarım köyceğizi düşünür,
Kanımın boşuna akası yok.
Düşmana malum ola,
Dipçiğim yüreğimdir çarpınca, şakası
yok
Fazıl Hüsnü DAĞLARCA Üç Şehitler Destanı

Soru: 1) Numaralanmış bölümlerden hangisi satirik bir şiirden alınmış olabilir?

A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: D

Soru: 2) Numaralanmış bölümlerden hangisi epik bir şiirden alınmış olabilir?

A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: E

Soru: 3) Cumhuriyet Dönemi şiirlerinden alınan bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenemez?

A) Açık, anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
B) Bazı şiirlerde halk şiiri geleneği sürdürülmüştür.
C) Bazı şiirlerde ölçü ve uyaktan vazgeçilmemiştir.
D) Divan edebiyatı geleneğinden yararlanılmıştır.
E) Söz sanatlarından yararlanılmıştır.
Cevap: D

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Melis Yayınları Sayfa 142

Soru: 4) Her şey yerli yerinde bir dolap uzaklarda
Azapta bir ruh gibi gıcırdıyor durmadan,
Bir şeyler hatırlatıyor belki maceramızdan
Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgârda
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Nazım birimi dörtlüktür.
B) Tam ve zengin uyak kullanılmıştır.
C) Ek rediften yararlanılmıştır.
D) İmgelere yer verilmiştir.
E) Halk şiiri geleneği sürdürülmüştür.
Cevap: E

Soru: 5) Cumhuriyet Dönemi şiiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Açık, anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
B) Halk şiiri varlığını sürdürmektedir.
C) Ölçü ve uyaktan tamamen vazgeçilmiştir.
D) Toplumu veya bireyi ilgilendiren hemen her konuda şiir yazılmıştır.
E) Anlam kapalılığının görüldüğü şiirler de yazılmıştır.
Cevap: C

Soru: 6) Orhan Veli’nin dâhil olduğu topluluk aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yedi Meşale B) Birinci Yeni
C) İkinci Yeni D) Maviciler E) Hisarcılar
Cevap: B

Soru: 7) Bu şiirden yola çıkılarak Orhan Veli’nin şiir anlayışıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Dili, günlük konuşma dilidir.
B) Ölçü ve uyak kullanmaz.
C) Şairanelikten uzak durur.
D) Sıradan günlük olayları tema olarak işler.
E) Sembolizm akımından etkilenir.
Cevap: E

Soru: 8) I. “Kitabe-i Seng-i Mezar” tamlamasının yazımı
II. “Hattâ” kelimesinin yazımında inceltme işaretinin kullanılması
III. Kesme işaretinin kullanılmayışı
Bu ifadelerden hangileri aslına uygun olarak alınan bu şiirde yapılan yazım veya noktalama yanlışlarındandır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: D

Soru: 9) Sağ çıkıp günlük savaştan
Evin yolunu tutmuşum
Yemek yedik, çocuklarım uyudu
İniyor üstüme yavaştan
Allah’ın beyaz bulutu,
Kederlerimi unutmuşum
Hayatta olduğuma
Seviniyorum şimdi
Kavuştum çoluk çocuğuma
Koltuğuma uzandım, rahatım
Kahvem içime sindi
Başladı gecelik saltanatım
Ev ve ev içi yaşamın anlatıldığı bu şiir, aşağıdaki şairlerden hangisine ait olabilir?

A) Behçet Necatigil B) İlhan Berk C) Cemal Süreya
D) Turgut Uyar E) Edip Cansever
Cevap: A

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Melis Yayınları Sayfa 143

Soru: 10) Bir yazar kullandığı her kelimenin dış âlemde veya insan hayatında neye tekabül ettiğini bilmelidir. Bülbül ile karga ayrı kuş çeşitlerini gösterir. Şefkat, merhamet ve sevgi kelimeleri arasında öyle ince farklar vardır ki sevdiklerimizin bize karşı besledikleri duyguyu tavsif ederken bu kelimelerden birini veya ötekini kullanmak bazan hayati bir önem kazanır. Mehmet KAPLAN, Kültür ve Dil Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Duyguları ifade ederken kelime seçimi çok önemlidir.
B) Kelimelerin anlamlarını cümle içinde kullanıldığı yerler de etkiler.
C) Dillerin zenginlik kaynağı olan kelimelere farklı anlamlar yüklemek kolaydır.
D) Etkili bir anlama ulaşılmak hedefleniyorsa kelime dağarcığı geliştirilmelidir.
E) Dildeki her kelime bir ihtiyaç sonucu doğduğu için değerlidir.
Cevap: A

Soru: 11) Şefkat, merhamet ve sevgi kelimeleri…anlamlı kelimelerdir. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Anlamdaş B) Karşıt C) Terim
D) Uzak E) Yakın
Cevap: E

Soru: 12) Aslına uygun olarak alınan parçadaki numaralanmış kelimelerden hangisinin yazımı yanlıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: D

Soru: 13) “Aşağı Yukarı” ve “Karga ile Tilki” kitaplarında özgür bir söyleyişe ulaştı. Şiirlerinde mecazlarla yüklü günlük konuşmalardan, halk söyleyişleri ve deyimlerden yararlandı. “Yaşayıp Ölmek”, “Aşk ve Avarelik Üstüne Şiirler”de bir yandan Garip çizgisini sürdürürken bir yandan da geleneksel biçimler denemiştir. “Perçemli Sokak”, “Aşk Merdiveni”, “Birtakım İnsanlar” önemli eserlerindendir. Aşağıdakilerden hangisi burada sözü edilen sanatçıya ait bir eser değildir?

A) “Elleri Var Özgürlüğün”
B) “Çobanıl Şiirler”
C) “Elifli”
D) “Denize Doğru Konuşma”
E) “Yerçekimli Karanfil”
Cevap: E

Soru: 14) Bir rüya gördüm gündüz uykusunda
İncecikten bir kar yağıyordu
Sabahat’im hasta yatağında doğrulmuş
Bir aydınlığa bakıyordu
İncecikten bir kar yağıyordu
Bahriyeli ağabeyimi düşünüp
Erzincanda annem ağlıyordu
Kar yağıyordu.
Melih Cevdet ANDAY, Rahatı Kaçan Ağaç
İncecikten bir kar yağar
Tozar Elif Elif diye
Deli gönül hayran olmuş
Gezer Elif Elif diye
İki ayrı şaire ait olan bu dizelerde,
I. Kar yağışının betimlenmesi
II. Sevgi temasının işlenmesi
III. Açık, anlaşılır bir dil kullanılması
ifadelerinin hangileri ortaktır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: E

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Melis Yayınları Sayfa 144

Soru: 15) Kitabe-i Seng-i Mezar
Bir gece yarısıydı bitiverdi,
Bir sabah vakti başladığım hayat.
Epey yaşadık bekledik ama,
Bir günden uzun değilmiş hakikat…
Oldukça iyi gün gördüm yaşadığımda,
Hele sevdiğimle geçmişti ki bir yazım.
Şöyledir, böyledir derlerse de inanma,
Yaşamak bir saadetmiş neme lâzım…
Turgut UYAR, Büyük Saat
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Dörtlük nazım birimi ve çapraz uyak düzeniyle yazılmıştır.
B) Metinler arasılık tekniğinden yararlanılmıştır.
C) Açık anlaşılır bir dil ve anlatım görülmektedir.
D) Didaktik bir söyleme yer verilmiştir.
E) Mübalağa sanatından yararlanılmıştır.
Cevap: D

Soru: 16) Veysel der ismini koymam dilimden
Ayrı düştüm vatanımdan ilimden
Kuş olsan da kurtulmazdın elimden
Eğer görse idim göz ile seni
Âşık Veysel, Dostlar Beni Hatırlasın
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Açık ve anlaşılır bir dille söylenmiştir.
B) Kafiye örgüsü düzdür.
C) 11’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
D) Ayrılık teması işlenmiştir.
E) Redif kullanılmamıştır.
Cevap: E

Soru: 17) Bu sözleri söyleyen, aşağıdaki şairlerden hangisi olabilir?

A) Behçet Necatigil
B) Nâzım Hikmet
C) Attila İlhan
D) Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Ahmet Hamdi Tanpınar
Cevap: A

Soru: 18) Bu parçada konuşan şairle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) İlk şiirinin ne zaman ve nerede yayımlandığına
B) Necip Fazıl, Ziya Osman Saba ve Cevdet Kudret’in şiirlerini çok sevdiğine
C) Ziya Osman Saba ve Cevdet Kudret’in etkilendiği ekpresyonizm akımından etkilenerek şiirler yazmak istediğine
D) İlk şiirlerinin Necip Fazıl taklidi olduğuna
E) “Varlık”ta yayımlanan dört beş şiirden sonra özgünlüğü yakaladığına
Cevap: E

Soru: 19) Aşağıdakilerden hangisi İsmet Özel’in şiir kitaplarından birinin adıdır?

A) “Üvercinka”
B) “Çocuk ve Allah”
C) “Erbain”
D) “Çile”
E) “Sisler Bulvarı”
Cevap: C