Türk dünyasında yetişmiş önemli bilim insanları

Biruni: 973 yılında Özbekistan’da doğmuştur. Matematik bilimleriyle uğraşan bir alimin ailesinde evlatlık olarak yetişmiştir. Eğitim ve öğretimi bu ailenin yanında sürdürmüştür. İslam ilimleri ve bilim konusunda önemli araştırmalar yapmıştır. Ailesinden oldukça fazla istifade etmiştir. Tıp alanında önemli çalışmalar yapmıştır.

Biruni, dünyada tıp uygulamalarının hemen hepsini incelemiştir. Duyu organları ve beyin üzerinde araştırmalar yapmıştır. Göz hastalıklarının ve göz kusurlarının iyileştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. 1048 yılında vefat etmiştir.

Cezeri: Diyarbakır doğumlu bir alimdir. Bin yüzlü yılların ortalarına doğru doğmuştur. Bu senelerde matematik alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Uzun yıllar sarayda başmühendislik yapmıştır. Mühendislik ve mimari alanda adından sıkça söz ettirmiştir.

Evliya Çelebi: 17. yüzyıl başlarında doğmuştur. Osmanlı Devleti’nde en önemli bilim insanlarından biri olarak alimlik vasfı da bulunan biridir. Seyyah olarak tanınmıştır. Dünyanın dört bir yanını gezerek çeşitli gözlemler yapmıştır. Seyahatname isimli bir de eseri bulunmaktadır. Eser günümüzde de hala okunmaktadır. Kaynak eser olarak kullanılmaktadır.

Gazali: 1058 yılında İran’ın Horasan şehrine bağlı Tus beldesinde dünyaya gelmiştir. Hayatı boyunca sürekli ilim ile iştigal etmiştir. Gazali döneminin en büyük alimlerinden biri olmuştur. Büyük Selçuklu Devleti’nde medrese eğitiminin gelişmesinde etkili olmuştur. Huccetül İslam yani İslam’ın kanıtı, belgesi olarak meşhur olmuştur. İhya-u Ulumi-d Din isimli Din İlimlerinin İhyası olarak bir kitabı bulunmaktadır. Bu kitap günümüzde hemen her evde bulunan temel eserlerden biridir.

Harezmi: Özbekistan topraklarında doğmuştur. Matematik biliminin temellerini atan bir bilim insanıdır. Cebir diye lokal bir alanın kurucu olarak dünya çapında bir bilim insanı olmuştur. Elde ettiği teorik buluşlar günümüzde hala kullanılmaktadır. Sıfırın kullanım alanlarını bulmuş ve yeni hesaplama yöntemlerini keşfetmiştir.

İbni Haldun: 1332 – 1406 yılları arasında yaşamıştır. Endüslüs coğrafyasında Hadramut’ta dünyaya gelmiştir. Sosyoloji alanında çalışmalar yapması sosyolojinin kurucu olarak tanınmasına neden olmuştur. Kitabul İber isimli bir kitabı bulunmaktadır. Bu eserin sadece giriş kısmı iki cilttir. Bu ciltler Mukaddime olarak bilinmektedir. Mukaddime en önemli eserlerden biri olarak her evde bulunmaktadır.

İbni Sina: 980 yılında Özbekistan’da dünyaya gelmiştir. Yaşadığı coğrafyada ve civar coğrafyalarda ilim uğruna çeşitli araştırmalar yapmak için çalışmalar yapmıştır. Tıp ilmi hakkında yaptığı çalışmalarda birçok tedavi yöntemi bulmuştur. Buzla tedavi, sıcak su tedavisi hala kullanılmaktadır. Kanuni fi-t Tıp, Tıp Kanunları isimli eseri başucu eserlerindendir. Tıp alanında yazdığı bu eser günümüzde birçok üniversite kürsüsünde okutulmaktadır.

Mimar Sinan: 1489 yılında doğmuştur. Kayseri’de devşirme olarak İslam olmuştur. Yeniçeri askeri olarak 40 yaşına kadar savaşlara katılmıştır. Kırk yaşından sonra mimarlık hizmetlerini gerçekleştirmek için bu alana yönelmiştir. Günümüze kadar ulaşan yüzlerce cami, medrese, han, hamam, köprü, kanal eserlerinin mimarıdır. 1588 yılında 99 yaşındayken vefat etmiştir.