Salmonella nedir, nasıl bulaşır?

SALMONELLA NASIL BULAŞIYOR?

Gıda ya da içme suyundan bulaşan salmonella öldürücü olabilen bir bakteri. Mikrop alındıktan 6 ile 12 saat içerisinde hastalık belirtileri ortaya çıkıyor. İshal en önemli belirti. Yanı sıra baş ağrısı, karın ağrısı, kusma, bulantı ve yüksek ateş olabiliyor. Bakteri, hafif gıda zehirlenmesinden ölümcül bakteriyel enfeksiyonlara, yani sepsise kadar gidebilen tablolar yapabiliyor.

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilek Mamçu, bakterinin ölüme yol açmaması için erken müdahalenin şart olduğunu vurgulayarak, “Sıvı elektrolit dengesi zamanında yerine getirilmezse hastalık ölümcül olabilir” dedi.

TEDAVİDE ANTİBİYOTİK KULLANILIYOR, ANTİBİYOTİK DİRENCİNE DİKKAT

Hastalığın teşhisi; dışkıda bakterinin tespit edilmesiyle konuyor, tedavisi ise antibiyotik ile yapılıyor.

İyi bir tıbbi bakım ve etkili antibiyotik ile ölüm vakalarının önüne geçilebileceğini vurgulayan Dr. Mamçu’nun verdiği bilgiye göre, hayvanlara verilen antibiyotikler nedeniyle bakteride antibiyotik direnci gelişebilir ve tedaviye cevap vermeyebilir. Bunun için tedavinin antibiyograma göre düzenlenmesi önemli.

Su kirliliğinin de bakterinin salgına yol açması açısından önemli olduğunu aktaran Mamçu, herkesin salmonella hastalığına yakalanabileceğini, bebekler, yaşlılar ve bağışıklığı zayıf kişilerin hastalığı daha şiddetli geçirdiklerini aktardı.

DSÖ'NÜN 10 ADIMDA GIDAYLA BULAŞAN HASTALIKLARDAN KORUNMA REHBERİ

Dr. Mamçu, Dünya Sağlık Örgütü'nün salmonella dahil, gıdayla bulaşan bütün hastalıklardan korunmak için belirlediği on kuralı ise şöyle sıraladı:

1-GÜVENLİ GIDA SEÇİN: Sebze, meyve gibi gıdalar doğal hallerinde en iyi iken, diğer gıdalar ancak, işlendiğinde güvenli olurlar. Örneğin; işlenmemiş süt yerine, pastörize edilmiş süt satın alın. Seçmek durumundaysanız, taze veya şok dondurma işlemine tabii tutularak dondurulmuş tavuğu tercih edin.

2-GIDALARINIZI TAM OLARAK PİŞİRİN: Birçok gıda, patojen (hastalık yapan) etkenlerle bulaşıktır. Bunların en önemlileri; et ve süt ürünleridir. Özellikle tavuk etleri, sığır etleri ve pastörize edilmemiş sütler hastalıklar açısından risk taşırlar. Mükemmel bir pişirme ile patojenler öldürülür. Ancak gıdanın bütün kısımlarının en az 70 °C dereceye ulaşması gerektiği unutulmamalıdır. Tavuk pişirildiğinde bile kemik kısmında pişmemiş bölümler kalabilir. Donmuş sığır eti, balık ve tavuk eti pişirilmeden önce bir gece buzdolabında bekletilmeli, daha sonra tamamen çözündürülerek pişirilmelidir.

3- PİŞMİŞ GIDALARI VAKİT GEÇİRMEDEN TÜKETİN: Pişmiş gıdalar oda sıcaklığına geldiği zaman, mikroorganizmalar çoğalmaya başlar. Bekleme süresi arttıkça risk de artar. Güvenli tüketim için pişmiş besinlerin ısılarını kaybetmeden yenmesi gerekir.

4-PİŞMİŞ GIDALARI DİKKATLİ DEPOLAYIN: Gıdaları güvenli şekilde servis etmek için, sıcak yiyecekleri 60 °C'nin üstünde, soğuk yiyecekleri ise 10 °C'nin altında bekletin. Besinleri 4 veya 5 saatten fazla bekletmeyi planlıyorsanız, pişirdiğiniz gıdayı hızla soğutup, 10 °C'nin altında depolayın. Bebekler için bekletilmemiş gıdaları tercih edin.

5-PİŞMİŞ GIDANIN TAMAMINI ISITIN: Gıdaları bir defadan fazla ısıtmayın. Gıdaları ısıtırken bütün kısımlarının en az 70 °C'ye ulaşması gerektiğini unutmayın.

6-PİŞMİŞ GIDAYLA ÇİĞ GIDA ARASINDAKİ TEMASI ÖNLEYİN: Güvenle pişirilmiş gıdalar, çiğ gıdalarla çok az bile olsa temas ettiğinde kontamine (bulaş) olabilir. Buna çapraz kontaminasyon denir. Örneğin; çiğ tavuk hazırlarken kullandığınız bıçak ve kesme tahtasını iyice yıkamadan pişmiş tavuğun parçalanmasında veya salata yapımında kullanmayın.

7-ELLERİNİZİ TEKRAR TEKRAR YIKAYIN: Gıdaların hazırlanışı işlemine başlanmadan önce ellerinizi iyice yıkayın. Özellikle bebek bezi değiştirmek durumundaysanız veya tuvalete girmişseniz, ellerinizi sabun ve su ile köpürterek, en az 30 saniye çok iyi şekilde yıkayın. Balık, et veya tavuk gibi çiğ gıdaların hazırlanmasından sonra diğer gıdaların işlemine başlamadan önce eller tekrar yıkanmalıdır. Ellerinizin üzerinde herhangi bir sızıntılı yara veya enfeksiyon varsa, gıdaya dokunmadan önce yara bandı ile o bölgeyi kapatın. Köpek, kuş ve özellikle kaplumbağa gibi evcil hayvanların ellerinizden gıdaya geçebilecek tehlikeli patojenleri barındırabileceğini de unutmayın.

8-MUTFAK YÜZEYLERİNİ TEMİZ TUTUN: Gıdalar çok kolaylıkla kontamine olduğundan, gıda hazırlanması için kullanılan her yüzey çok temiz tutulmalıdır. Her bir gıda kırıntısı, kalıntısı veya noktasını mikropların potansiyel bir kaynağı olarak düşünün. Bulaşıklarla ve kaplarla temas eden kıyafetler her gün değiştirilmeli ve tekrar kullanım öncesi kaynatılmalıdır.

9-GIDALARI HAYVANLARDAN KORUYUN: Hayvanlar, gıda kaynaklı hastalıklara neden olan patojen mikroorganizmaları taşırlar. Gıdaları, sıkıca kapatılmış kaplar içerisinde depolayarak saklamak sizin için en iyi korumadır. Besinlerinizi böceklerden, kemirgenlerden ve tüm hayvanlardan uzak tutun.

10-SAF VE TEMİZ SU KULLANIN: Saf ve temiz su hem içmek hem de gıdaları hazırlamak açısından büyük önem taşır. Eğer su stokları hakkında herhangi bir şüpheniz varsa, gıdaya ilave etmeden veya içmeden önce suyu mutlaka kaynatın. Özellikle bebek mamalarının hazırlanmasında kullanılan sular konusunda çok daha dikkatli olun.

Kaynak:Ntv