Paragraf tamamlama nedir

Paragraf sorularında bazen paragrafların farklı yerlerinde boşluklar bırakılıp bunların uygun cümlelerle tamamlanması istenir. Bunlar, paragraf tamamlama konusuyla ilgilidir. Paragrafın yapısıyla ilgili olan bu durumlarda boşluğa gelecek cümlenin düşünce ve dil açısından paragrafı tamamlaması gerekir. Kısacası:

Paragrafa cümle eklemede paragrafın başı, ortası veya sonunda boşluk bırakılarak uygun cümlenin oraya getirilmesi istenir.
Paragraf tamamlamada öncelikle paragraftaki konu ve ana düşünce bulunmalıdır.
Cümle, paragrafta hâkim olan bakış açısına uyumlu olmalıdır.
Cümlenin, paragrafta kendisinden önce ve sonra gelen cümlelerle dil ve düşünce açısından uyumlu olması gerekir.
Paragraftaki boşluktan önceki ve sonraki cümlelerdeki sözcük türleri de ipucu sağlayabilir. Özellikle sıfat, zarf, bağlaç ve edat varsa buna dikkat etmek gerekir.
Paragrafın ilk cümlesi boş bırakılmışsa ilk cümlenin genel yargı taşımasına dikkat edilmelidir. Ana düşünce de muhtemelen bu ilk cümle olacaktır.

Paragraf tamamlama üç şekilde olur:

1. Paragrafı baştan (giriş bölümünde) tamamlama: Paragrafın giriş cümlesinin eksik bırakılmasıdır. Boşluğa getirilecek cümlenin genel ve net bir yargı taşıması gerekir. Bu cümle aynı zamanda ana fikri taşıyan cümledir. Giriş cümlesi özelliği taşıması gereken bu cümlenin kendisinden önce gelebilecek bir cümleyi çağrıştırmaması gerekir. Cümlenin "bundan dolayı, bundan, bunun gibi, oysa, nitekim, bunları, şunları vb." sözcüklerle başlamaması gerekir.

2. Paragrafı ortadan (gelişme bölümünde) tamamlama: Bu cümlenin paragrafın gelişme bölümünün özelliklerini taşıması gerekir. Bu cümleler genellikle ana düşünce cümleleri değil de yardımcı düşünce içeren cümleler olur. Yani genel yargı taşımaz. Gelişme bölümünde örnekleme, benzetme, tanık gösterme gibi anlatım teknikleri ve düşünceyi geliştirme yollarına başvurulur. Bağlama görevindeki bağlaçlara özellikle dikkat etmek gerekir. Yine buraya gelecek cümlenin paragrafta hâkim olan bakış açısına uyumlu olması gerekir. En çok yapılan yanlış da özel, sınırlandırılmış bir konunun anlatıldığı paragraflarda araya genel yargı içeren bir cümlenin yerleştirilmesidir.

3. Paragrafı sondan (sonuç bölümünde) tamamlama:

Paragrafın sonuna gelecek cümle sonuç cümlesiyle ilgili bir cümle olur. Sonuç cümlesinin genel yargı içeren bir cümle olması gerekir. Bu cümle bir atasözü veya özdeyiş olabilir. Bu cümlenin kendisinden önce gelen cümleyle dil ve düşünce açısından uyumlu olması gerekir. Kısacası bu cümle bir nevi konunun özetidir.