Kocakarı Soğukları / Berdül Acuz nedir

Kocakarı Soğukları / Berdül Acuz nedir
Berdü'l-acûz, Kış mevsiminin sonlarında görülen şiddetli soğuklar için kullanılan bir tabir. Bazı mevsim dönümlerine atalarımız tarafından farklı isimlerle adlandırılabiliyor. Pastırma sıcakları, Berdül'acüz yani kocakarı soğukları gibi.

Berdül acuz nedir?

Kocakarı soğuğu. (Rumi şubatın 26'sında başlar ve 7 gün şiddetle devam eder.) (Osmanlıca'da yazılışı: berd-ül acûz)

Kocakarı soğuğu nedir?

İlkbaharın belli günlerinde olan soğuk havalar.

Nedir bu Berdül'acüz yani Kocakarı Soğukları?

Bazı mevsim dönümleri atalarımızdan kalan, kulakta yer etmesi gereken şeyler olabiliyor. Aynı Berdül'acüz yani Kocakarı Soğukları gibi...
 
Sın, Sinnaber, Vabır, Amir, Mutemir, Muallel, Matfiyülcemer... Hepsi birer gün adı ama bildiğimiz günlerden değil. Mart'ın hemen ortalarında baharı kırıp buz gibi bir soğuk getiren 7 belalı günün adı bunlar. Hepsine birlikte Berdül’acüz deniyor. Kış mevsiminin sonunu müjdeleyen bu günler, ülkemizde 11-17 mart arasında yaşanıyor. "Kocakarı fırtınası" dediğimiz bu döneme eskiden "Berdü'l-acüz" adını vermişler. "Acüz" omurgamızdaki "kuyruk sokumu" dediğimiz son kemiğin adı olduğundan böyle bir benzetme yapmışlar. Yani soğuğun kuyruk sokumuna kadar girdiği bir benzetme söz konusu. Bu kelime kocakarı manasına gelen "acüze" sözcüğü ile karıştırılınca, bir de üstüne bu soğuklarda çok fazla yaşlı kadının ölmesi söz konusu olunca deyim halkın ağzına "kocakarı soğukları" olarak yapışmış. "Bu soğukları çok kocakarı öldürür..." lafını eskilerden duyarsanız şaşırmayın. Bugün 17 Mart yani Kocakarı Soğuklarının sonu, önümüz bahar...

Arapça'da "soğuk" anlamına gelen berd ile "yaşlı, ihtiyar kadın" anlamındaki acüz kelimelerinden meydana gelen bir ter­kip olup "yaşlı kadın soğuğu" demektir. Rûmî takvime göre genellikle 26 Şubat - 4 Mart, milâdî takvime göre ise 11-17 Mart arasındaki günlerde görülen bu so­ğuklar, Türkiye'de halk arasında daha çok "kocakarı soğukları" adıyla anılır. Bir rivayete göre Âd kavmini helak eden rüz­gâr bu günlerde ortaya çıkmıştır. Arap folklorunda "eyyâmü'l-acüz" (yaşlı kadın günleri) denilen bu yedi günün adları şöy­ledir: Sın, sınnebr, vebr, el-âmir. el-mül-temir, el-mu'ailil, mutfi'l-cemr. Ancak bazı kaynaklar bu günlerin sayısını be­şe indirirken bazıları da sekize çıkarmış, ayrıca "eyyâmü'l-acûz" yerine "eyyâmü'l-acüz" (kışın son günleri) tabiri de kulla­nılmıştır.
Arap kaynaklarına göre kâhin olan yaş­lı bir Arap kadını kış mevsiminin sonla­rında ortaya çıkan bu soğukları önce­den haber verdiğinden ona nisbetle bu günler berdü'l-acûz diye adlandırılmış­tır. Bir başka rivayete göre ise sekiz oğlu olan yaşlı dul bir kadın oğullarından kendisini evlendirmelerini istemiş, onlar da, "Sekiz gece dışarıda kalmaya dayanabilirsen seni evlendiririz" demişler, ka­dın yedinci gece ölünce bu soğuklar ona nisbet edilmiştir. Vaktiyle bir kocakarı­nın yedi keçisinin her birinin bu günler­de soğuktan ölmesi de adlandırmanın bir başka efsanevî kaynağıdır.

NEDEN KOCA KARISOĞUKLARI DENİYOR?

Halk dilinde "kocakarı soğukları” olarak da bilinen Berdül'acüz aslında oldukça anlamlı bir benzetmeden geliyor. "Acüz" omurgamızdaki "kuyruk sokumu" dediğimiz son kemiğin ismi. Yani soğuğun kuyruk sokumuna kadar hissedilmesinden dolayı böyle bir benzetme söz konusu. Bu kelime Arapça’da kocakarı manasına gelen "acüze" sözcüğü ile karıştırılınca, bir de üstüne bu soğuklarda çok fazla yaşlı kadının hayatını kaybetmesi söz konusu olunca deyim halkın ağzına "kocakarı soğukları" olarak kalmış.

Kaynak:Eğitim Sistem

1
1
1
1
0
0
0
👍
👎
😍
😥
😱
😂
😡
HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan, isimsiz ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Eğitim Sistem yapılan yorumlardan sorumlu değildir.