Kaynağına göre hadis çeşitleri

Hadisler; kaynağına, ravi sayısına ve sıhhat derecesine göre üç kısma ayrılır. Bu kısımlardan her birinin ayrıca alt başlıkları bulunmaktadır. Kaynağına göre, bir diğer deyişle söyleyeni bakımından hadisler dört gruba ayrılır:

• Kutsî hadis
• Merfû hadis
• Mevkuf hadis
• Maktû hadis

Peygamber Efendimizin Allah Teâlâ’nın sözü olduğunu belirterek ifade buyurduğu hadislere “Kutsî Hadis” denir. Başka bir deyişle Hz. Peygamber’in Kur’an dışında Allah’a dayandırarak söylediği hadislerdir. Bu tür hadislerin kelimeleri Peygamber Efendimize, manası ise Allah’a aittir.

Hem lafız hem mana olarak Hz. Peygambere ait olan hadislere merfû hadis denir. Merfû rivayetler Resulullah’ın sözleri, davranışları, onayları (takrirleri), ahlakı veya şemâiline (yaradılış özelliklerine) dair hadislerdir.

Sahabilere nispet edilen söz, fiil ve onaylara (takrirlere) mevkuf hadis denir.

Mümin olarak bir veya birkaç sahabi ile karşılaşmış kimselere tâbiî denir. Çoğulu “tabiûn”dur. Tabiûna nispet edilen söz ve fiillere ise maktû hadis adı verilir