Kalıtsal refleksler ile kazanılmış reflekslere örnek vererek özelliklerini karşılaştırınız

Refleks, dıştan gelen bir uyarı sonucunda refleks yayı aracılığıyla doğan ve devinim, iç salgı gibi iç tepkilere yol açan istem dışı sinir etkinliğidir.

Doğuştan (Kalıtsal) Refleks

• Doğuştan gelir, sonradan kazanılmaz.
• Aynı türün bireylerinde görülür.
• Bu refleksler omuriliğin kontrolündedir.

Öksürme, hapşırma, göz kapağının kırpılması, çocuktaki emme davranışı, hapşırınca gözün kapanması.

Sonradan (Şartlı) Refleks

• Sonradan öğrenmeyle oluşur.
• Bireyden bireye farklılık gösterebilir.

Örneğin bisikleti sürmeyi öğrenirken, öğrenme işlevi beynin kontrolündedir. Ancak her gün bisiklet sürerek bu davranışı alışkanlık haline getiririz. O zaman davranış omuriliğin kontrolüne geçer.

Araba sürme, örgü örme, limon görüldüğünde ağzın sulanması, yutkunmak, bisiklet sürme, Pavlov’un köpeğinin zil çalınca ağzının sulanması, yüzmek, kar topu oynamak.

Pavlov’un köpekler üzerinde yaptığı klasik koşullanma deneyleri ünlüdür; Köpeğe ilk olarak birkaç kez zil çalınır. Köpek buna tepki vermez. Sonradan zil çalınır ve et verilir. Daha sonra et verilmediği halde zil çalındığında köpeğin salya salgıladığı görülür. Şartlı ya da şartlandırılmış refleks denen olay da budur.

Yürümek, yüzmek, bisiklete binmek, enstrüman çalmak vb. refleks davranışlar olmayıp motor davranış veya beceridir.