Islahat Fermanı’nda hukuk alanında yapılan değişiklikler nelerdir

Islahat Fermanı veya Islâhat Hatt-ı Hümâyûnu, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş döneminde devletin yıkılmaktan kurtarılması amacıyla; siyasî kuruluşlar, kişi hakları ve yeni kurumların kurulması konularında yapılması tasarlanan köklü değişiklikler için Sultan Abdülmecid zamanında yayımlanan fermandır.

Osmanlı Devleti’nde 19. yüzyılda modernleşme alanında önemli adımlar atılmıştır. Batı tarzı bir modernleşme algısının oluştuğu son yüzyıllar içinde Osmanlı Devleti’nde bir ferman yayımlanmıştır. Bu ferman Islahat Fermanı olarak tarihe geçmiştir. Hukuk alanında önemli değişim ve dönüşümlerin yapılarak devrim niteliğinde kararların alındığı bir ferman olmuştur.

Islahat Fermanı’nda hukuk alanında yapılan değişiklikler, ticaret ve ceza davaları karma mahkemelerde yapılacaktır, mahkemeler herkese açık olacaktır, şahitler de ifadelerini kendi dillerinde verebileceklerdir. Böylece hukuki anlamda kapsamlı ve kökten bir değişimin yapılmasıyla reform hareketlerinin önü açılmıştır. Islahat Fermanı bu yönüyle modernleşme anlamında bir ilki de temsil etmektedir.

Islahat Fermanı’na göre ticaret ve ceza davaları karma mahkemelerde yapılacak, mahkemeler herkese açık olacaktı. Şahitler ifadelerini kendi dilleriyle verecek ve kendi dinlerine göre yemin edebileceklerdi.