Edebiyat ve tarih arasındaki ilişki nedir

Edebiyat-Tarih İlişkisi: Edebî metinlerin, içinde oluştuğu bir tarihî dönem vardır. Edebî metinler, bu dönemin özelliklerini taşır. Edebî metinlerin konusunu yazıldığı dönemin olayları, sosyal ve siyasi yapısı oluşturur. Bu eserleri anlamak için o dönemin tarihini bilmek gerekir. Ayrıca kimi eserler konusunu doğrudan tarihî olaylardan alır. Bu tür eserler de tarih bilimine kaynaklık eder. Örneğin Kemal Tahir’in Osmanlı Devleti’nin kuruluşunu anlattığı Devlet Ana romanına tarih bilimi kaynaklık etmişken 8. yy.da yazılan Göktürk Yazıtları, tarih bilimine kaynaklık etmiştir.

Bu tanımları da göz önünde bulundurarak edebiyat ile tarih arasındaki ilişkiyi şöyle açıklayabiliriz:

• Hem edebiyatın hem de tarihin ana konusu insanlar ve insanların başından geçen olaylardır.
• Yazarlar, edebî eserlerinde tarihin verilerinden yararlanırlar. Konusunu tarihten alan roman, hikaye, şiir, tiyatro türündeki yüzlerce eserin varlığı bunun en önemli göstergesidir.
• Tarihî gerçeklik edebî metinlerde yeniden yorumlanır.
• Tarihî bir olay, tarih açısından olduğu kadar edebiyat açısından da önemli bir kaynak olabilir. Çanakkale Savaşı, Kurtuluş Savaşı gibi toplumumuz açısından son derece önemli olan tarihî olaylarla ilgili pek çok eser kaleme alınmıştır.
• İnsanlığın karanlık dönemine ışık tutan destanlar da tarihin kaynakları arasında yer alır. Örneğin; “Oğuz Kağan Destanı” incelenirken o dönemin tarihi ile ilgili önemli bilgilere ulaşılır.
• Edebî eserler, aynı zamanda tarihçilerin bilgi almak için başvurdukları önemli kaynaklardandır. Bu örnekler de gösteriyor ki edebiyatla tarih arasında birçok bakımdan yakın bir ilgi bulunmaktadır.