Düşünceyi geliştirme yolları nelerdir

Düşünceyi geliştirme yolları, konu içerisinde anlatılanları daha anlaşılır ve etkileyici hale getirmek için kullanılır. Bu açıdan düşünceyi geliştirme yolları 6 farklı yönteme dayanır.

Düşünceyi geliştirme yolları

Düşünceyi geliştirme yolları metinlerde anlatımları daha anlaşılır bir şekle sokmak için kullanılır. Ayrıca düşünceyi geliştirme yolları dört temel anlatım çeşidinde yani açıklama, tartış­ma, betimleme ve öyküleme türünde kullanılarak parçaları daha etkileyici hale getirmektedir. Bu açıdan düşünceyi geliştirme yolları toplamda 6 farklı yönteme dayanır. Bu yöntemler;

• Tanımlama
• Karşılaştırma
• Örneklendirme
• Tanık Gösterme
• Sayısal Verilerden Yararlanma
• Benzetme şeklindedir.

Cümlelerde ve metinlerde her birinin kullanım ve anlatım şekli farklıdır. Tüm bu yollardan faydalanarak parçaları daha etkileyici yapabilir, okuyucunun metinden daha fazla bilgi alması sağlanabilir.

Aşağıdaki paragraflarda kullanılan düşünceyi geliştirme yollarını bularak altlarındaki boşluklara yazınız.

Yaşantılarımıza olduğu kadar deyimlerimize de yerleşmiş kapılar. Sözgelimi akşam misafirliklerinde kapı kapı gezeriz. Hiç belli olmaz, belki kararımızı
değiştiririz diye açık kapı bırakırız. Aileye uzak birilerinden bahsederken dış kapının mandalı deyiveririz. El kapılarında çalışır, ekmeğimizi kazanırız. İstenmediğimiz yerlerden kapı dışarı ediliriz. Kapıdan kovsalar bacadan gireriz kimi zaman, eğer bir şeyi kafamıza koyduysak.
Düşünceyi geliştirme yolu: Örneklendirme

Yapılan istatistiksel çalışmalara göre İngiltere’de 3508 kişiye bir kütüphane, Belçika’da 4253 kişiye bir kütüphane, ülkemizde ise 64600 kişiye
bir kütüphane düşmektedir. Bu kütüphanelerdeki kitap sayısı ise okuma alışkanlığımızın az olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Düşünceyi geliştirme yolu: Sayısal verilerden yararlanma

Saygı; bir kimseye, bir şeye karşı dikkatli, özenli, ölçülü davranmaya sebep olan sevgi duygusudur. Bu duyguyu davranışa dönüştürmeye önce kendimizden başlamalıyız. Çünkü saygı, verildiği kadar alınan bir davranıştır. İnsanların bir arada mutlu ve huzurlu yaşamaları o toplumdaki saygı kavramının gelişmişlik derecesine bağlıdır. Atatürk‘ün “Saygı düzenin anahtarıdır.” sözü de bu düşünceyi desteklemektedir.
Düşünceyi geliştirme yolu: Tanık gösterme

Düşünceyi Geliştirme Yolları Konu Anlatımı

Düşünceyi geliştirme yolları 6 farklı yola dayanır. Bu yolların her biri kendi içerisinde metne farklı bir bakış açısı ve etkileyicilik katar.

Tanımlama: Tanımlama sayesinde metinde bir kavramın ya da varlığın ne olduğu hakkında tanımlama yapılır. Çoğunlukla metinlerde açıklayıcı ve tartışmacı anlatım şekli kullanıldığında tanımlama yönteminden yararlanılır. Genel açıdan metin “Bu nedir?” sorusuna cevap verir.

Karşılaştırma: Birden fazla kavram arasında hem benzer­lik hem de farklılıkları belirtmek amacıyla karşılaştırma yönteminden faydalanılır. Çoğunlukla tartışma­cı ve açıklayıcı anlatım türünde tercih edilir. Bu yöntem genellikle varlıkların, kavramların farklı ya da ortak yönleri belirtmek amacıyla tercih edilir.

Örneklendirme: Bir düşüncenin daha anlaşılır ve somut hale gelmesi için konu ile ilgili örnekler ver­ilmesidir. Bu yöntem ile konunun hem daha anlaşılır olması hem de daha akılda kalıcı olması sağlanır. Bir düşüncenin daha anlaşılır ve somut hale gelmesi için konu ile ilgili örnekler ver­ilmesidir. Bu yöntem ile konunun hem daha anlaşılır olması hem de daha akılda kalıcı olması sağlanır.

Tanık Gösterme: Yazarın, metinde savunduğu düşünceyi doğrulamak amacıyla tanınmaya da görüşlerine önem verilen kişilerin metinde sözlerine yer vermeye denir. Genellikle önemli kişilerin sözleri alıntı yapılarak kişiler tanık gösterilir. Sadece kişinin ismini yazılarda vermek doğru değildir, kişinin ismi ile beraber konu hakkında düşünce ve sözlerine de yazıda yer vermek gerekir.

Sayısal Verilerden Yararlanma: Metinde düşünceyi kanıtlanabilmek için istatistiksel bilgi­lerden ya da anketlerden ve grafiklerden yararlanıl­masıdır.

Benzetme: Bir varlığı ya da kavramı kendisinden başka bir kavram ve varlığın özelliklerini göstererek anlatmaya benzetme yöntemi denir.

Düşünceyi geliştirme yolları örnekleri

Düşünceyi geliştirme yöntemlerine dair verilen örnekler bu yöntemlerin daha kolay şekilde anlaşılmasına yardımcı olur. Yöntemle ilgili örnekler:

Tanımlama: “Destanlar, tarihten öncesi dönemlerde ulusların geçirdiği tüm maceraları ve kahramanlıkları anlatan din ile kahramanlık hikayeleridir.”

Bu anlatımda destan için bir tanımlama söz konusudur. Destan nedir? sorusunun cevabı verilmiştir.

Karşılaştırma: Ağlamak ile gülmek farklıdır. Ağlarken üzülür, gülerken mutlu olur insan.

Ağlamak ile gülmek karşılaştırılmış, gülerken insanın daha mutlu olduğu anlatılmıştır.

Örneklendirme: Bilgi almayan insan, su verilmeyen çiçeğe benzer. Bu nedenle her insanın alanı ile ilgili gerekli bilgi donanımına ihtiyacı vardır.

Bu yöntemde insan çiçeğe benzetilerek, anlatım güçlendirilmeye çalışılmıştır.

Tanık Gösterme: Deneme yazan kişi, duygularını ve düşüncelerini özgün şekilde ifade edebilen kişidir. Bu konu hakkında Nurullah Ataç çok güzel bir cümle kurmuştur. “De­neme benin ülkesidir.” der kendisi, özgünlüğü ifade etmek için.

Metinde Nurullah Ataç'ın deneme hakkındaki sözlerine yer verilerek, anlatım güçlendirilmeye çalışılmıştır.

Sayısal Verilerden Yararlanma: Yeşil alan ve ormanlar sayesinde havada bulunan kötü bakteriler yok edilmektedir. 1000 m² büyüklüğünde bir orman yaklaşık olarak 32 ton tozu yok etmektedir.

Burada ormanların havayı temizlediği vurgulanmak için sayısal veri ile analizler kullanılmıştır.

Benzetme: Popülerlik saman alevi gibidir. Hızlı bir serüvene benzer ama hemen söner. Bu nedenle çok aldanmamak gerekir.

Metinde popüler yaşamın bir anda bitmesi anlatılırken, popülerlik saman alevine benzetilmiştir.