Dünya'nın katmanları nelerdir

Dünya 5 ayrı katmandan oluşur. Her bir katman farklı kalınlıklara ve özelliklere sahiptir. Gaz katmanı, su katmanı, yer kabuğu ile çekirdek gibi değişik katmanları bulunur. Bu doğrultuda her bir katmanın görevi bulunmaktadır ve kademeli olarak öne çıkar.

Dünya birbirinden ayrı 5 katmandan oluşmaktadır. Diğer gezegenlere göre benzersiz bir özelliğe sahip olan dünya, üzerinde canlı varlık taşıyan ve bilinen tek gezegendir. Bol miktarda suya sahip olan dünyanın, aynı zamanda atmosfer, buzullar ve okyanusları bulunmaktadır. Fakat dünyada yaşam olabilmesi için mutlaka katmanların etkin bir kombinasyon şeklinde görevlerini yerine getirmesi gerekir. Bu doğrultuda dünya ikiye ayrılırsa içerisinden 5 ayrı katman çıkar.

• Hava katmanı (atmosfer)
• Su katmanı (hidrosfer)
• Taş katmanı (Litosfer)
• Magma katmanı (pirosfer)
• Çekirdek katmanı (barisfer)

Yer Kabuğu

• Farklı özellikteki kayaçlardan oluşan yer kabuğuna litosfer ya da taş küre adı verilir.
• Yoğunluk, sıcaklık ve kalınlığı diğer katmanlardan daha azdır.
• Ortalama kalınlığı 35 km olup okyanusların altında kalınlığı az (yaklaşık 8-10 km), kıtaların altında ise fazladır (bazı yerlerde 70 km'ye kadar).
• Sial (granitik kabuk) ve sima (bazaltik kabuk) olmak üzere iki farklı katmandan oluşur.
• Yer kabuğunun üst kısmında bulunan sial katmanına kıtasal kabuk da denir. Bileşiminde silisyum ve alüminyum elementleri çoğunlukta olduğu için bu katmana sial adı verilmiştir.
• Sial katmanının altında bulunan sima katmanına okyanusal kabuk da denir. Bileşiminde silisyum ve magnezyum elementleri çoğunlukta olduğu için bu katmana sima adı verilmiştir.

Manto

• Yer kabuğunun altından başlayıp yaklaşık 2900 km derinliğe kadar uzanır.
• Dünya'nın toplam hacminin yaklaşık %84'lük kısmını oluşturur.
• Bileşiminde magnezyum ve demir elementleri daha fazladır.
• Bazı özellikleri birbirinden farklı olan üst ve alt manto şeklinde iki katmandan oluşur.
• Yer kabuğunda meydana gelen tektonik kökenli olayların kaynağıdır.
• Sıcaklığı, 2000-5000 °C arasında değişmektedir.
• Yer kabuğuna yakın olan üst kısmına astenosfer adı verilir.

Çekirdek

• Mantodan sonra yaklaşık 2900-6370 km arasında yer alan ve Dünya'nın merkezinde bulunan katmandır.
• Yoğunluğu, sıcaklığı ve kalınlığı en fazla olan katmandır. Yüksek oranda demir ve nikelden oluşur.
• İç ve dış çekirdek olmak üzere iki katmandan oluşur.
• Üzerindeki katmanların basıncı nedeniyle iç çekirdeğin katılaştığı düşünülmektedir.
• İç çekirdekte sıcaklık 6000 °C civarındadır.
• İç çekirdekteki yüksek sıcaklığın etkisiyle dış çekirdeğin ergimiş hâlde olduğu tahmin edilmektedir