Cahiliye döneminin özellikleri

Bilgisizlik, gerçeği tanımama. İslam, tam bir aydınlık ve bilgi devri olduğu için, Arabistan'da İslamiyet’in yayılmasından önceki devre, daha dar anlamı ile Hz. İsa’dan sonra peygamberimizin gelmesine kadar geçen zamana "Cahiliye" devri adı verilmiştir.

Cahiliye, insanın Allah’ı gereği gibi tanımaması, ona kulluk etmekten uzaklaşması, onun ilahi hükümlerine değil de kişinin kendi heva ve hevesine uyması, insanların koyduğu emir ve yasaklara, siyasi sistem ve düşüncelere inanmasıdır.

Cahiliye; bir şeyi gerçeği dışında bilmek, anlamak ve buna göre amel etmek damaktır. Bu duruma göre Cahiliye; insanın ve toplumun İslam öncesi ve İslam dışı bir yaşayış biçimiyle yaşaması demektir.Doğru yolun zıddı, ilmin aksi olan, eskiyen ve değişken olan, bölgelere, kavimlere ve anlayışlara göre kurulan her türlü İslam dışı rejimler; cahili sistemler ve hükümlerdir.

Kuranı Kerim'de: "Onlar hala Cahiliye devri hükmünü mü istiyorlar? Gerçeği bilen bir millet için Allah’tan daha iyi hüküm veren kim var?" (el-Maide, 5/50) buyrulur. İslam’ın hakım olmadığı ortamlar Cahiliye çağlarıdır. Çünkü ilahi bilginin kaynağından yoksun olan ortamlardır. İslam’ın gelişinden önceki dönemde yasayan müşrikler Allah'a isyan etmiş onun hükümlerine sırt çevirmiş bir toplum olarak son derece ilkel ve cahil hayat sürüyorlardı. Cahiliye Araplarıın sürdüğü hayattan ve içinde yaşadıkları ortamdan bazı örnekleri söyle sıralamak mümkündür:

1. Putlara Taparlardı; Cahiliye insanları Allah’ın varlığını kabul etmekle beraber putlara taparlardı. Onlar putlarının Allah katında kendilerine şefaatçi olacaklarına inanırlar ve: Biz onlara ancak bizi daha çok Allah'a yaklaştırsınlar diye ibadet ediyoruz" (ez-Zümer, 39/3) derlerdi.

2. İçki İçerlerdi;  Şarap içmek adeti çok yaygındı. Şairleri her zaman içki ziyafetinden bahseder, içki şiirleri edebiyatlarının büyük bir kısmını teşkil ederdi. Hatta Enes b. Malik (r.a.)'ın bildirdiğine göre İslam'da içki, Maide Suresi'nin doksan ve doksan birinci ayetleriyle kesin olarak haram kılınmış, Hz. Peygamber (s.a.s) tellal bağırttırarak bunu ilan ettiğinde Medine sokaklarında sel gibi içki akmıştır (Müslim, Esribe, 3)

3. Kumar Oynarlardı; Cahiliye çağında kumar da çok yaygındı. Cahiliye Arapları kumar oynamakla övünürlerdi. Öyle ki kumar meclislerine katılmamak ayıp sayılırdı. Onların şairlerinden biri karısına söyle vasiyette bulunur:

4. Tefecilik Yaparlardı; Tefecilik almış yürümüştü. Para ve benzeri şeyleri birbirlerine borç verirler; kat kat faiz alırlardı. Borç veren kimse, borcun vadesi bitince borçluya gelir: "Borcunu ödeyecek mısın, yoksa onu artırayım mı?" derdi.

5. Faiz Oranları Çok Büyüktü; Faizcilik Araplar arasında o kadar yerleşmişti ki ticaretle onun arasını ayıramıyorlar; "Faiz de tıpkı alışveriş gibi" diyorlardı. Bunun üzerine inen ayette: "Allah alışverişi helal, faizi ise haram kılmıştır. " (el-Bakara, 2/275) buyrulmuştur.

6. Zina (Fuhuş) Çok Büyük Orandaydı; Cahiliye Arapları arasında fuhuş da nadir şeylerden değildi. Cariyelerini zorla fuhşa sürükleyenler vardı. Kuranı Kerim'de bu hususa işaretle: "İffetli olmak isteyen cariyelerinizi fuhşa zorlamayın. " (en-Nur, 24/33) buyrulur.

7. Köleler Mal Gibi Alınıp Satılırdı; Cahiliye çağında köle ve cariyeler, mal ve eşya gibi alınıp satılır, miras yoluyla bir kimseden ötekine geçer, hediye edilir veya gelin mehri olarak verilirdi. Köle ve cariyelerin işledikleri suçların cezaları, özgür insanlara verilen cezalarının yarısı kadardı. Cariyelerden doğan çocuklar da köle veya cariye sayılırdı: ancak bu çocuklar arasında zeki ve üstün yetenekli olanlarını, babaları isterlerse, kendi evlatları arasına alabilirdi.

8. Kızları Diri Diri Toprağa Gömerlerdi; Cahiliye Arpaları'nın kötü adetlerinden biri de kız çocuklarını diri diri toprağa gömmeleriydi. Onlar bunu namuslarını korumak veya ar telakki ettikleri için, bazıları da sakat ve çirkin olarak doğduklarından yapıyorlardı.