Belirtili ve belirtisiz nesne örnekleri

Belirtili Nesne:

Belirtme (“ –ı, -i; -u, -ü ”)  hâli ekinini almış olan nesnedir.

»”İhtiyar adam seni sordu.”

Cümlesinin nesnesini bulalım.

1-Önce yüklem bulunur:

Cümlede “sor(mak)” fiili görülen geçmiş zamanda çekimlenmiştir. Yani bu cümlenin yüklemi “sordu” çekimli fiilidir.

2-Sonra özne bulunur:

Sor-an kim?→İhtiyar adam

Gerçek Özne

 3-Şimdi nesneyi bulalım:

Neyi sordu? →seni

(Nesnemiz “sen” zamiridir. “-i” hâl ekini aldığı için “seni” kelimesi belirtili nesnedir.)

»Kitabı sana getirdim.

B’li Nesne

»Seni çok özlemişim.

B’li Nesne

Neyi?  Kimi? soruları sorulur.

Belirtisiz Nesne: 

Yalın halde bulunan nesnedir. Belirtisiz nesne-ler hâl eki almazlar.

»”Efe top oynuyor.”

Cümlesinin nesnesini bulalım.

1-Önce yüklem bulunur:

Cümlede “oyna(mak)” fiili şimdiki zamanda çekimlenmiştir. Yani bu cümlenin yüklemi “oynuyor” çekimli fiilidir.

2-Sonra özne bulunur:

Oyna-yan kim?→Efe

Gerçek Özne

 3-Şimdi nesneyi bulalım:

Ne oynuyor? →top

(Nesnemiz “top” sözcüğüdür. Bu sözcük hiçbir hâl eki almadığı için belirtisiz nesnedir.)

»Bana çiçek al.

B’siz Nesne

Ȃocuklar sevgi ister.

B’siz Nesne

Ne?  Kim? soruları sorulur.