9. Sınıf Öğün Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 215-217 Cevapları

Metne Hazırlık

1. Yazarların birbirlerine mektup yazarken kullandıkları edebî üslup, yazdıkları mektubu ne yönde etkiler? Açıklayınız.
Cevap: Bu dil aralarındaki edebi samimiyet ile beraber edebi mesafenin de korunmasın sağlar. Böylece gelecek adına okurların edebi bir dilin bütün ayrıntılarına kavuşmalarını sağlar.

2. Edebî mektupların gazete veya dergilerde yayımlanmasının ne gibi önemi vardır? Açıklayınız.
Cevap: Bu tür mektuplar ne kadar çok okura ulaşırsa o kadar bilinirliği artar. Edebi mektup dilini öğrenen okurlar kendi yazdıkları mektupların dilini de daha saygılı daha güzel hale getirirler.

3. Mektup başka hangi edebî türlerde kullanılabilir? Tartışınız.
Cevap: Özellikle roman, tiyatro ve hikaye gibi türlerin içerisinde olaya yön vermek için kullanılabilir.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz mektubun, edebî mektup olduğunu gösteren özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Mektubun içeriğine baktığımızda edebi bir dille yazıldığını görebiliriz. Bunun yanında içeriği de edebiyat ile ilgilidir. Ayrıca iki yazarın araştırmacının aralarındaki diyalogları da bizlere vermesinden ötürü edebi mektup örneği olduğunu söyleyebiliriz.

2. Okuduğunuz mektubun giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini saptayınız.
Cevap: Mektubun giriş kısmı: “Kardeşim Kaplan,” kısmıdır. Gelişme kısmı ise: ” “Mest kendi güler altındaki rahş oynardı” mısraı tek başına kafiyesiz de güzeldir. Ben kafiyesi zayıf
yüzlerce mısra tanırım ki güzeldir. Fakat onların anladıkları kafiye bende yoktur. Merhum Cenap’ın dediği gibi, baston sapı gibi mısradan ayrı kafiye. Hülâsa kendi zaviyelerine göre haklıdırlar. Fakat ben onların haklarından bir şey anlamadım.” kısmıdır. Sonuç kısmı ise: “Çok yorgunum. Başımda bir de “Erzurum” yazısı var. Behice’ye çok selam ve dostluklar. Senin de gözlerinden öperim kardeşim.” kısmıdır.

3. Mektuptan, yazarın sanat görüşleriyle ilgili çıkarımlarda bulununuz.
Cevap: “Ben kafiyesi zayıf yüzlerce mısra tanırım ki güzeldir. Fakat onların anladıkları kafiye bende yoktur.” kısımları ile Hakikat şu ki, ben kafiyeye bağlıyım. Yani bir ses müşabehetini
mısraın sonunda lüzumlu görüyorum. Ayrıca kafiyenin ve şekl-i kafiyenin şiirde yeri olduğuna inanırım. Tedaiyi açar.” kısımları yazarın kendi görüşlerini aktardığı kısımlardır.

4. Tanpınar’ın mektubunda ortaya konan bilgi, tespit ve yorumları; gerekçe, kanıt, tutarlılık, geçerlilik ve doğruluk açısından değerlendiriniz.
Cevap: Anlatılanlar tutarlıdır ancak kanıtlanabilir değildir çünkü objektif yorumlar ve beğeniler üzerine kurulmuştur. Doğruluk kısmında ise yazarın kaleminden aktarıldığı için gerçekliğine inanmamızı gerektiren bir yapıdadır.

5. Edebî mektupların özel mektuplarla benzerliğinden yola çıkarak okuduğunuz mektubu, bu yönden değerlendiriniz.
Cevap: Bu mektup samimi dili, iki dostun arasında gidip gelmesi bakımından özel ama konu itibariyle edebi bir metin olduğu için de edebi mektup özelliğini taşıyan bir mektuptur.

6. Tanpınar’ın mektubundan hareketle yazarın edebiyat anlayışı hakkında ne söyleyebilirsiniz?
Cevap: Yazar şiirde özellikle dize sonunda kafiye olmasını savunmaktadır. Gerçi okuduğu sonunda kafiye olmayan tek dizeler bile bazen ona muhteşem gelse de o yine de dize sonlarındaki kafiyenin elzem yan, gerekli olduğunu düşünür.