9. Sınıf Meb Kimya Ders Kitabı Katılar Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Kimya Ders Kitabı Katılar Cevapları

9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Meb Yayınları 4. Ünite Maddenin Halleri Sayfa 153, 154, 155, 156 2. Bölüm Katılar Soruları ve Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 156 Cevabı

Aşağıda verilen metni okuyarak soruları cevaplayınız.

Maddenin en düzenli hâli katı halidir. Katıda atom, iyon veya moleküller düzenli bir şekilde istiflenir. Katılar tanecikleri bir arada tutan kuvvetlere göre sınıflandırılabilir. Sofra tuzu, çinko, iyot ve elmas farklı tür katılara örnektir. Elmas tüm katıların içinde en sert olandır. Erime noktası 3547 oC’tur. İyot ise 113 oC’ta eriyen ve süblimleşebilen bir katıdır. Molekülleri arasında London kuvvetleri bulunur. Çinkonun erime noktası yaklaşık 420 oC’tur. Parlak, işlenebilen ve iletken bir metaldir. Yemek tuzu zıt yüklü iyonların etkileşimiyle bir arada bulunan, 801oC’ta eriyen, katı hâlde elektriği iletmeyen bir maddedir. Metinde verilen katıları göz önünde bulundurarak;

1. Katıları taneciklerini bir arada tutan kuvvetlere göre sınıflandırınız.

Maddeler doğada katı, sıvı, gaz ve plazma halinde bulunmaktadır. Maddeleri oluşturan taneciklerin düzenleri maddelerin halini ortaya koymaktadır. Maddeleri oluşturan taneciklerin düzeni maddelerin halini belirler. Katı maddelerin, tanecikli yapısında tanecikler birbirine çok yakın ve düzenlidir. Sıvı maddelerin, tanecikli yapısında tanecikler birbirine uzaktır. Gaz maddelerin,  tanecikli yapısında tanecikler birbirine çok uzaktır.

Katıların tanecikli yapılarını bir arada tutan kuvvetler, İyonik Kuvvetler, Kovalent Kuvvetler, Metalik Kuvvetler ve Moleküler Kuvvetler olarak dört tanedir. Katıların taneciklerini bir arada tutan kuvvetler bileşikleri meydana getiren kuvvetlerdir. Tanecikli yapıların bir arada bulunması atomların bağ kuvvetleriyle ilgilidir.

2. Tanecikleri arasında en güçlü etkileşimler bulunan ve kaynama noktası en yüksek olan katı hangisidir?

Sayfa 156’daki metinde verilen sofra tuzu, çinko, iyot ve elmas katıları içerisinde tanecikleri arasında en güçlü etkileşimler bulunan, en sert madde ELMASTIR.

Erime noktası 3547 santigrat derece, kaynama noktası ise 4827 santigrat derecedir.

3. Çinko hangi tür katı sınıfına girer? Bu tür katılara farklı örnekler veriniz.

Katılar tanecikli özelliklerine göre sınıflara ayrılmaktadır. Çinko da bir katı olarak düzenli bir yapıda bulunabilir. Çinko kristal yapılı katılar sınıfına girmektedir. Kristal yapılı katılar tanecikli yapıları itibariyle çok dayanıklıdır. Kristal yapılı olmaları elektron dizilimleriyle ilgili olarak meydana gelmektedir. Amorf olarak bulunurlar.

Tuz, şeker, elmas, altın gibi maddeler amorf yapıda bulunan maddelerdir. Kristal yapıda bulunmaktadırlar. Katıları bir arada tutan kuvvetlerin katıların sınıflandırılmasında etkilidir. Katıları bir arada tutan kuvvetler, iyonik kuvvetler, kovalent kuvvetler, metalik kuvvetler, moleküler kuvvetler olarak meydana gelmektedir. Maddelerin kristal yapıda ve amorf yapıda olması bu kuvvetlere bağlıdır.

4. Hangi tür katılarda zıt yüklü iyonların etkileşimi vardır?

İyonik bağ genelde metal ve ametaller arasında elektron alışverişi sayesinde olur. Elektron alan element aldığı elektron sayısı kadar eksi iyon değerliği, elektron veren element ise verdiği element sayısı kadar artı iyon değerliğine sahip olur. Elektron veren elemente katyon, elektron alan elemente ise anyondenir.

Yani zıt kutuplu iyonların etkileşimi metal ve ametaller arasında olur.

5. Katılardan hangisinde tanecikler arasındaki etkileşim en zayıftır?

Sayfa 156’da verilen metinde yer alan katılar (elmas, yemek tuzu, iyot ve çinko)arasında tanecikler arasındaki etkileşim en zayıf olan iyot, en yüksek olan ise elmastır.

İyot, süblimleşebilen bir katıdır, erime noktası ise 113 santigrat derecedir.

Molekülleri arasında ‘London kuvvetleri’ (=zayıf etkileşim kuvvetidir) bulunur.