12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Karanfilsiz Cevapları

12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 42 Cevabı

1) Bir ürün satın alırken ürünün el yapımı olması size ne hissettirir? Belirtiniz.

Cevap: Ürüne emek verildiğini sanatçının veya zanaatçının ona duygularını kattığını ifade eder.

2) Günümüzde bazı mesleklerin önemini yitirmesinin nedenleri ve sonuçları hakkında neler söylenebilir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla sözlü olarak paylaşınız.

Nedeneleri; Teknoloji, ilgisizlik, gelenek içinde yok olma

Sonuçları, Geçmişe ait güzellikler örf ve adetler geleceğe aktarılmamaktadır.

3) Yaşadığınız çevrede, kaybolmaya yüz tutan eski bir mesleğin temsilcisi (zanaatkâr) ile röportaj yapınız. Yaptığınız röportajı kayıt altına alarak sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız (1. etkinliğe yöneliktir.).

Cevap : Allah kolaylık versin.

12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 45 Cevabı

1) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamını, metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu “TDK Türkçe Sözlük” ve “TDK Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü”nden faydalanarak kontrol ediniz.

2) Okuduğunuz metnin temasını ve konusunu belirleyiniz. Temanın, hikâyenin yazıldığı dönemin zihniyeti ve sosyal hayatıyla ilişkisini ortaya koyan cümleleri belirleyiniz.

3) Anlatmaya bağlı metinlerde gerçek hayatta yaşanmış olanı anlatmak değil, gerçek hayattan alınan unsurlarla insana özgü bir gerçekliği kurgulayarak anlatmak esastır. Yazar, kamyon kasası süslemenin modernleşme ve makineleşmeyle birlikte giderek önemini kaybetmesi gerçeğini dile getirmek için bir olay örgüsü kurgulamıştır. Buna göre hikâyenin olay örgüsünü belirleyiniz.

• Süslemecinin kendi kendine konuşması,mesleğinden bahsetmesş
• Mesleğinin babadan, dededen kalma meslek olduğunu vurgulaması
• Kaportacı arkadaşının sürekli derskonum.com dükkana gelmesi
• Kaportacı arkadaşının kendi işini makine ile çabucak ve eksiksiz yaptığını ifade etmesi
• Kaportacının sözleri ile moralinin bozulması ve eski keyfinin kalmaması
• Mesleğinin önemini yitirdiğini ve insanların derskonum.com ilgisiz kalarak modern dünyanın içinde kaybolduğunun ifade edilmesi

4) Metindeki çatışma veya karşılaşmaları bulunuz. Bu çatışma ve karşılaşmaların temanın oluşmasındaki rolünü açıklayınız.

Çatışma: Süslemeci ve kaportacının çatışmasıdır. bu iki meslek karşılaştırılmıştır.

5) a) Okuduğunuz metinde şahıs kadrosunu oluşturan kişilerin özelliklerini belirleyiniz. Bu kişilerin birbirleriyle nasıl bir ilişki içinde olduklarını metinden örneklerle açıklayınız.

• süslemeci: geleneğe bağlı el emeği ile severek işini yapan ve modern dünyaya karşı direnen
• kaportacı: modern dünyanın getirdiği yeniliklerle mutlu , işini seri yapıp kazanmanın amaç olduğunu ifade eden biri..
• baba-dede: hikayede pek rolü yok .. ancak mesleğini ve meslek etiğini derskonum.com çocuklarına öğreten -emanet eden kişiler..
• insanlar-kalabalıklar: olaylar ve geleneğimiz karşısında vurdumduymaz. bunu ifade eden  en önemli söz"
• Caddeler, sokaklar ne kadar kalabalık. Dükkân, vitrin önleri omuz omuza insan. Yüzler pek 
• renksiz, ışıksız, gözler pek pırıltısız."

b) Sizce, metindeki bu kişiler, 1980’lerden günümüze değişen toplumsal yapı içerisinde hangi düşünce ve değeri temsil ederler? Sözlü olarak ifade ediniz.

Geleneği-kültürü-emeği

12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 46 Cevabı

6) “Karanfilsiz” adlı metinde olayın geçtiği mekân neresidir? Boya ustasının buradaki konumunu zihninizde canlandırmaya çalışınız. Boya ustası ile bulunduğu mekân arasında nasıl bir ilişki vardır? Olayın başka bir mekânda geçtiğini düşününüz. Belirlediğiniz bu yeni mekân, boya ustasının kişisel özellikleri ve hikâyenin kurgusuyla örtüşür mü? Niçin?

7) a) Okuduğunuz metnin anlatıcısı kimdir?

b) Belirlediğiniz anlatıcı, hikâyeyi aşağıda verilen hangi bakış açısıyla anlatmaktadır? İşaretleyiniz.

c) Yazarın tercih ettiği bu bakış açısının anlatımı nasıl etkilediğini metinden örneklerle açıklayınız.

8) Aşağıdaki parçalar okuduğunuz metinden alınmıştır. Bu parçalarda kullanılan anlatım biçimlerini ve tekniklerini belirleyerek tabloya yazınız.

“Gönlünce yap, başka şeye kulak asma!” Babasının sesiydi. O da başını kaldırdı, kuşkuyla baktı babasına. “Dünya gönlümüze mi kalmış baba?” diye sordu. Yanıt alamadı. Renkleri ovdu, fazla ovdu.

• Anlatım Tekniği:
• Anlatım Biçimi:

İlkin şaşırdı. Onun kasa yapımındaki yorgunluğunu şurdaki serin sularla giderdiğini, içini dışını ovup yıkadığını sanmıştı. Derken ürktü. Yüzüne bakmadı onun. Direndi. Karanfillerinden birini kulak ardından çekip resimli tahtanın üst başına kondurdu. Birini de, henüz tomurcukta olanı, gönlünden çıkardı, alt yana kondurdu.

• Anlatım Tekniği:
• Anlatım Biçimi:

Kaportacı tanışı, bir başka gelişinde:
“Ne işe yarar bu çocuk resimleri?” dedi.
O da gönlündeki bir karanfile öfkeyle sarıldı, çekip alırken sapını kırdı. Fırçasını bir yana koydu:
“Nilüferli sularını, ayın şavkı vurmuş dağbaşlarını, bitmez yolları kısa etmeye yetmez mi?
“Yolun daha kısası var,” dedi beriki de.

• Anlatım Tekniği:
• Anlatım Biçimi:

9) Yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.

10) Hikâyedeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

11) Boya ustası, çizdiği karanfil resimlerine hangi anlamları yüklemiştir? Metnin teması ve adıyla ilişkilendirerek açıklayınız.

12) Hikâyedeki boya ustasının neşeli ve rahat olduğu anlarda yaptığı resimler, onun bu ruh hâlini yansıtacak şekilde canlı ve cıvıl cıvıldır. Bu durumun hikâyenin sonuna doğru değiştiği görülmektedir. Bu değişimin nedenleri sizce nelerdir? Gerekçelerinizle birlikte açıklayınız.

13) a) Boya ustasının işiyle ilgili karşılaştığı zorluklar karşısında sabır göstererek hayatını sürdürmesi hakkında düşüncelerinizi arkadaşlarınızla sözlü olarak paylaşınız.

b) “Sabır” değerinin hayatınızdaki yeri ve önemini örneklerle açıklayınız.

12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 47 Cevabı

4) Aşağıdaki tabloda verilen ölçütlere göre okuduğunuz “Karanfilsiz” adlı hikâyeyi, “Ricat” hikâyesi ile karşılaştırınız. Elde ettiğiniz sonuçlara göre bu hikâyelerin toplumcu gerçekçi hikâye mi yoksa ben merkezli hikâye mi olduğunu belirleyiniz.

Karanfilsiz

Tema: gelenek-modern dünya çatışması
Kişiler: süslemeci-kaportacı
Mekân: dükkan-mahalle-sokak
Zaman: 1980 ler / hikayede net bir zaman yok olaydan çıkarıyoruz
Anlatıcı: birinci kişi
Anlatım tekniği: anlatma-gösterme-iç konuşma

Ricat

Tema:
Kişiler:
Mekân:
Zaman:
Anlatıcı:
Anlatım tekniği:

Yaptığınız röportajı sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Röportaj yaptığınız kişinin yerinde siz olsaydınız bu mesleğin son temsilcisi olarak mesleğinizle ilgili hangi duygular içerisinde olurdunuz? Belirtiniz.

Hikâyedeki usta ile kaportacı arkadaşı arasında geçen konuşmalardan hareketle değişen toplumsal koşullarla sanayileşmenin (makineleşmenin) yarattığı insan tipini, geleneksel yaşantısını sürdüren insan tipiyle sahip oldukları değerler bakımından karşılaştırınız. Buna göre aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri doldurunuz.

• Cevap

Karanfilsiz” hikâyesinden hareketle Adalet Ağaoğlu’nun fikrî ve edebî yönü hakkında neler söylenebilir? Yazar ile metin arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.

• Cevap

12. Sınıf Dersdestek Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 48 Cevabı

1) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin yerine uygun kelimeler getiriniz. Bu kelimeler ile yerine kullandığınız kelimeler arasında nasıl bir anlam ilişkisi olduğunu belirleyiniz.

• Cevap

a) Boyarken kendini yorgun duydu.

• Cevap

b) Bitmesin diye, sandığı bildiği bütün renkler, biçimler, pırıltılarla donattı.

• Cevap

c) Karanfiller bu kalabalık arasında yitti, gitti.

• Cevap

2) “Gölün şıpırtılarını unuttun. Suları salınışını unutma. Boyayı da iyi ov. Renkler sevinsin,” derdi. “Baştan savma! Dolunayı suya düşürmeyi unutma!”

• Cevap

Bu parçada altı çizili kelimelerin zıt anlamlılarını boş bırakılan yere yazınız.
Unutmak:
Sevinmek:

3) ‘’Türkçede yazılışları ve okunuşları aynı ama anlamları farklı olan kelimelere sesteş kelimeler denir.’’
Bu tanıma göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili kelimenin sesteşi yoktur?
A) Yüzüne bakmadı onun.
B) Günboyu tam altı kasa boyadığını söyledi.
C) “Bu resimleri hâlâ seven sürücüler var.” dedi, sesi ölgün.
D) Arkadaşı giderken: “Bizim atölyede tabancayı sıkarsın, bir saatte boyar geçersin koca bir kasayı” demişti.
E) Beriki kıs kıs gülüyordu.

4) “Son” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Önündeki son kasaydı.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?
A) Son çerçiyi de köyde birkaç yıl evvel görmüştüm.
B) Her zaman yazın son günlerinde tatile çıkardı.
C) Yahya Çavuş ve arkadaşları son kuvvetleriyle daha şiddetli bir ateşle düşmana karşılık verir.
D) Babasından miras kalan bu mesleğin sonu geldi.
E) Küçük çocuğun sahneleri kasım sonu gibi çekilecek.