11. Sınıf Ekoyay Türk Dili ve Edebiyatı 7. Ünite Tiyatro Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI

A) Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
(D) 1.  Batılı tiyatro türleriyle tanışılmadan önce meddah, orta oyunu, Karagöz gibi geleneksel bir tiyatromuz vardı.
(D) 2.  Modern tiyatronun ilk örnekleri Tanzimat Dönemi’nden itibaren verilmeye başlanmıştır.
(Y) 3.  Edebiyatımızda trajedi, komedi ve dram türlerinde oyunların ilk örnekleri Cumhuriyet Dönemi’nde verilmiştir.
(Y) 4.  1923 – 1950 yıllarında oyun yazarlarımız, bireyin iç dünyasına yönelik tamamen ferdî konuları ele alan oyunlar yazmışlardır.
(D) 5. Recep Bilginer, Turan Oflazoğlu, Refik Erduran gibi sanatçılar, tiyatro türünün 1960’tan sonra gelişimine katkı sunmuş oyun yazarlarımızdandır.

B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri, verilen kelimelerle doğru biçimde doldurunuz.
(töre komedisi, komedi, Darülbedayi, entrika komedisi, dram, trajedi)
1. Trajedi, yaşamın acıklı ve hüzünlü yönlerini ortaya koyan; kişilere korku, heyecan ve acındırma duygularıyla ders vermeyi amaçlayan, genellikle manzum biçimde yazılan bir tiyatro türüdür.
2. Bir tiyatro türü olan komedi, insanları güldürüp eğlendirerek eğitmeyi amaçlar.
3. Dram, acıklı, hüzünlü olayları kimi zaman yaşamın gülünç yönlerini de katarak konu edinen tiyatro türüdür.
4. Töre komdisi, bir dönemin, toplumun gelenek ve göreneklerinin gülünç ve aksak yönlerini konu edinen komedi türüdür.
5. 27 Ekim 1914’te kurulan Dar-ül Bedayi, tiyatroyu geliştirmek amacıyla kurulmuş bir okuldur.

C) Aşağıda verilenleri doğru biçimde eşleştiriniz.

a) Necip Fazıl Kısakürek
b) suflör
c) Sokrates Savunuyor ç) Köşebaşı
d) Haldun Taner

• ( b ) tiyatro terimi
• ( a ) Tohum
• ( ç ) Ahmet Kutsi Tecer
• ( d ) epik tiyatro
• ( c ) A. Turan Oflazoğlu
• ( x ) G. Bernard Shaw

Ç) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Bir tiyatro oyununda kostümün önemini kısaca açıklayınız.

Cevap: Tiyatro için tasarlanan kostümler uzun zaman gerektirir. Oyunun özelliğine göre yıkanabilir ve dayanıklı olmaları gerekir. Tiyatro kostümlerinin tasarımı, sahne ışıkları altında iyi bir görünüme sahip olmalı ve gerektiğinde aktör veya aktrislerin, kostümleri hızla değiştirmesine uygun olmalıdır. Çünkü hangi dönem anlatılırsa anlatılsın uygun kostümler olmazsa oyun eksik kalacaktır.

2. Komedi ve trajedi türü arasındaki belirgin üç farkı söyleyiniz.

Cevap:Komedi:

*Seyirciyi güldürecek konular işlenir.
*Kişiler toplumun her kesiminden olabilir.
*Her türlü olay sahnelendirilebilir.
*Konuşma dili kullanılır.
*Nazım ve nesir şeklinde yazılabilirler.

Trajedi:
-Seyirciye hayatın acıklı yönlerini göstermeyi amaçlar.
-Kahramanlar soylu kişilerdir.(tanrı,tanrıça vb.)
-Her türlü olay sahnelendirilmez.Çirkin olaylara yer verilmez.
– Kaba sözlere yer verilmez.Günlük konuşma dili değilde daha düzgün üslup kullanılır.
-Manzum olarak yazılırlar.

3. A. Turan Oflazoğlu’nun üç eserinin adını defterinize yazınız.

• Fatih (Bizans Düştü adıyla, 1981),
• Genç Osman (1981),
• Kösem Sultan (1982)

4. Sizce Cumhuriyet Dönemi’nin ilk yıllarında sanatçılar neden Anadolu insanının sorunlarına değinen eserler yazmışlardır? Düşüncelerinizi belirtiniz.

Cevap: Milli Mücadele zaferle sona ermiştir. Yapılan devrimlerle Türk ulusu, çağa yetişme çabası içine girer. Türk Edebiyatı’nda hiçbir olay, Kurtuluş Savaşı kadar geniş yankılar uyandıran eserlere konu olmamıştır. Anadolu ve Anadolu insanı, Türk düşüncesinin ve edebiyatının ilgi odağı olmaya başlar. Sanatçılarımız Anadolu’ya yönelir. Cumhuriyetin ilk yıllarında genç sanatçılar “Memleketçilik” adını verdikleri sanat anlayışında birleşmiştir. Anadolu kültürü, yeni oluşumların. amaçların ve değerlerin filizlenmesiyle başlayan yeni bir edebiyatın kaynağı olur. Bundan dolayı bu konuda eserler vermişlerdir.

5. Batı edebiyatındaki tiyatro geleneği, bizim tiyatromuzu hangi yönlerden etkilemiştir? Bu yönleri başlıklar hâlinde defterinize yazınız.

Cevap: Türk Tiyatrosu’nun, dünyaya batılı gözle bakan, ama doğulu özellikleriyle biçimlenmiş bir tiyatro üslubuna yöneldiği söylenebilir. Batı’dan yöntem, dekor ve modern tiyatro örnekleri alınmıştır.  

D) Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.

1. I. Ibnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci II. Musahipzade Celal
III. Reşat Nuri Güntekin
IV. Ahmet Kutsi Tecer
V. Recep
Yukarıdaki sanatçılardan hangisi 1923 – 1950 yıllarında Cumhuriyet Dönemi’nde oyun türünde eser veren bir sanatçı değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cevap: E

2. “Darülbedayi yeni kurulurken Kel Hasan’a sormuşlar: “Bak Hasan Efendi, aktörler artık mektepten yetişecekmiş, sen ne yapacaksın?” Rahmetli: “Hiç bezginlik etmem. Asıl seyirciler mektepten yetişirse halimiz asıl o zaman dumandır.” demiş.”
Haldun Taner’le yapılan bir mülakattan alınan yukarıdaki parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Metindeki iki nokta “:” işaretinin kullanımı yanlıştır.
B) Metindeki “halimiz” kelimesinde düzeltme “A” işaretinin kullanılması gerekmektedir.
C) Metinde birden fazla iç içe birleşik cümle kullanılmıştır.
D) Metinde birden fazla yerde büyük harflerin kullanımında yanlışlık yapılmıştır.
E) “Asıl” kelimesinden sonra virgül kullanılmadığı için anlatımın açıklık ilkesine aykırılık söz konusudur.

Cevap: D

3. (I) Tarihçiler tiyatronun kökenini araştırırken, üzerinde çalışılabilecek çok az sayıda kanıt olduğundan öncelikle kurama dayanmalıdırlar. (II) Tarihçi “tiyatronun nasıl ortaya çıktığı” sorusunu yanıtlıyabilmek için tiyatrodan önceki bir zamanı düşlemeli. (III) Sonra onların nasıl olup da keşfedildiğini ve tiyatroya dönüştüğünü kuramsallaştırmalıdır. (IV) Fakat bu sürecin çoğu yazılı tarihin gündoğumundan önce oluştuğundan; ancak tahminle yeniden kurgulanabilir. (V) Bundan dolayı tiyatronun kökeni üzerinde bir çok kuramın geliştirilmesine ve hiçbirinin de doğrulanma- yışına şaşmamak gerekir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi yazım ve noktalama yönünden doğrudur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cevap: C

4. (I) Tiyatro, aynı zamanda bir insan bilimidir de. (II) Avusturalya’lı pedagog ve kültür tarihçisi Richard Meister “Tiyatro, başlangıçtan bu yana gelişen ve kültür-sanatı kapsayan sistematik bir ruh bilimidir.” der. (III) Bu açıdan Meister, tiyatro bilimi için “özel kültür bilimi” deyimini kullanmıştır. (IV) Tiyatro metni, çağların baş döndürücü gelişimine koşut bir biçimde değişir. (V) Kendini yeniler, içinde bulunduğu çağın profilini ortaya çıkarır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde noktalama işareti yanlış kullanılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cevap: B

5. Tiyatro neden Atina’da biçimlendi de MO 6’ıncı yüzyılda önemli ve kültür merkezi olan Corith
veya Samos’ta gelişmedi? Bu yüzyılda Atina’nın politik, askeri, ekonomik ve kültürel olarak önde gelen şehri olmadığı, Atina’nın önceki yüzyılda önem kazandığı unutulmamalıdır. Antik Yunan topraklarında önde gelen Şehir Devletleri Sparta, Corith, Sikyon ve Samos olmuştur. Atina da
önemli bir şehirdi ancak diğer şehirlerle aynı kategoride değildi. Yüzyılın sonlarına doğru Atina’da Attica toprağının üç ürününün kullanılmasının keşf edilmesiyle ekonomik patlama meydana
geldiğinden dırama da gelişim göstermiştir.
Bu parçada numaralanmış kelimelerden hangisinin yazımı doğrudur?
A) I B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cevap: C

6. (I) Servetifünun Dönemi Türk şiirinin önde gelen isimlerinden Cenap Şahabettin, nesir alanında eserler verdiği gibi tiyatroyla da uğraşmıştır. (II) O, II. Meşrutiyet Dönemi’nde hız kazanan tiyatro çalışmalarına katılmış; Sahne-i Osmaniye ve Darülbedayi gibi toplulukların edebî kurullarında görev almıştır. (III) Yalan ve Körebe adlı, biri dram, diğeri komedi iki oyun yazan Cenap Şahabettin’in Hüseyin Suat’la kaleme aldıkları Küçük Beyler adlı bir de vodvili bulunmaktadır. (IV) En önemli oyunu olan Körebe, ilk kez İbrahim Şinasi’nin Şair Evlenmesinde ele aldığı, görücü usulüyle evliliğin tenkit ve eleştirisini konu edinir. (V) Bir tür “avukat evlenmesi” olarak nitelendirilen oyun, gençlerin evlilik hakkındaki yeni düşüncelerine dayanır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi anlatımın duruluk ilkesine aykırıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cevap: D

E) Aşağıdaki bulmacayı çözünüz.

1. A. Turan Oflazoğlu’nun IV. Murat oyunundan bir kişi.

Cevap: Kösem Sultan

2. Cumhuriyet’in ilk yıllarından bir oyun yazarımız.

Cevap: Faruk Nafiz Çamlıbel

3. Ülkemizdeki ilk resmî tiyatro kuruluşu.

Cevap: Darül Bedayi

4. Olayl arın karışık ve şaşırtıcı yönlerini merak ve coşku unsurlarıyla konu edinen komedi türü.

Cevap: Entrika Komedisi

5. “Başbakan, iki hafta içerisinde petrol çıkaran ülkeleri ziyaret edecek.” cümlesinde uyulmayan anlatım ilkesi.

Cevap: Açıklık

6. G. Bernard Shaw’ın bir oyunu.

Cevap: Jan Dark 

7. Bir Adam Yaratmak oyunundan bir kişi.

Cevap: Hüsrev

8. Haldun Taner’in epik tiyatro türündeki eseri.

Cevap: Keşanlı Ali Destanı

9. Tiyatro sahnesinde kullanılan eşya.

Cevap: Aksesuar

10. İbnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci’nin bir oyunu.

Cevap: Sekizinci