10. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sagu Cevapları

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 85 Cevabı

1. Toplumda iz bırakmış kişilerin adını yaşatmak isteseniz neler yapmayı düşünürsünüz?

2. Bir toplumun düğün ve cenaze törenleri bize o toplumun hangi yönleriyle ilgili fikir verebilir? Düşüncelerinizi örneklendirerek açıklayınız.

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 86 Cevabı

1. Metinde söyleyicinin “Alp Er Tonga öldü mü” şeklinde soruları yönelttiği kişi/kişiler kimler olabilir?

Cevap: Onu Sevenler-Okurlar-Dinleyeneler

2. Metinde “felek” kavramının nasıl anlatıldığını metinden örneklerle açıklayınız. Bundan hareketle feleğin edebiyatımızdaki kullanımlarıyla ilgili çıkarımlarda bulununuz.

Cevap: Olumsuz şekilde anlatılmış İntikam alan , insanları üzen, öldüren bir kavram olarak ifade edilmiştir.

3. Metinden Alp Er Tonga’nın sevilen, sayılan birisi olduğu anlaşılmaktadır. Bu bölümlere dizelerden örnekler gösteriniz.

Cevap: Emdi yürek yırtılur..Şimdi yürek(ler onun ölümünün acısı ile) parçalanıyor.

ÖZELLİKLE SON İKİ DÖRTLÜK

Beyler atlarını yordular;
Kaygı (ve keder) onları zayıflattı.
Bet ve benizleri (öyle) sarardı (ki)
(yüzlerine) safran sürülmüş (sanırsınız).
Erkekler kurtlar gibi, hep birlikte uluyorlar;

Yakalarını yırtıyor ve çığlık atıyorlar.
Islık çalar gibi sesler çıkarıyor ve feryat ediyorlar.
Ağlamaktan gözleri (yaşlarla) örtülüyor.

4. Verilen metinden açık ve örtük iletilere örnek olabilecek kullanımları aşağıdaki şemalara yazınız.

Açık İleti: Günlerin Çabuk Geçmesi, Kaygının Kişiyi Zayıflatması, Feryat Etmek

Örtük İleti: Feleğin Öç Alması, Feleğin Niyet Edip Atması

5. Verilen metnin temasını bulunuz. Bu temayı dönemin sosyal gerçekliğiyle ilişkilendirebilir misiniz? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.

6. Metnin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili neler söyleyebilirsiniz? Şiire soru cümlesiyle başlanması, şiirin dil ve anlatımına nasıl bir katkı sağlamıştır?

Cevap: Sade yalın saf/öz Türkçe kullanılmıştır. Şaşırma ve inanmama duygusunu daha iyi ifade etmiştir.

7. Metinde bazı kelimelerin (beg > bey, kadgu > kaygı, emdi > şimdi, közi > gözü vb.) zaman içindeki değişimleriyle ilgili neler söyleyebilirsiniz?

Cevap: Dil zamanla değişir. Dil canlı bir varlıktır.

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 87 Cevabı

8. Metinde ahengi sağlayan unsurları bulunuz. Bulduğunuz unsurları aşağıya çiziniz.

Nazım Birimi: Dörtlük
Ölçü: 7’li Hece Ölçüsü
Kafiye: -al’lar tam kafiye.
Redif : -mü’ler rediftir

DİL BİLGİSİ

“Türkçe’nin inceliklerini keşifedebilmek, onun zengin anlatımını farkedebilmek ve büyülü Dünyasına girebilmek için kitaplarla daha çok içiçe olmalıyız.” cümlesindeki yazımı yanlış olan kelimelerin altını çiziniz.

2. Aşağıda verilen boşlukları uygun noktalama işaretleriyle tamamlayınız.

Bu sözlerin ardından Küçük Prens tilkinin yanına gitti( : )
( – ) Hoşça kal ( . ) ( , ) dedi tilkiye( . )
( – ) Hoşça kal( . ) ( , ) dedi tilki( . ) ( ” ) İşte sana vereceğim sır aslında çok basit( “ ) Doğrular yalnızca kalp gözüyle görülebilir( . ) Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez( . ) ( “ )
Küçük Prens( , ) unutmamak için tekrarladı( : )
( – ) Asıl görülmesi gerekeni gözler göremez( ! ) ( . )
( – ) Gülünü büyütmek için harcadığın zaman( , ) onu senin için önemli kılıyor( . ) ( , ) dedi tilki( . ) Küçük Prens unutmamak için tilkinin sözlerini tekrarladı( )
( – ) Gülümü büyütmek için harcadığım zaman(. ) ( , )
( – ) İnsanlar bu gerçeği unuttular( . ) ( , ) dedi tilki( , ) ( . ) Ama sen unutmamalısın( ” ) Evcilleştirdiğin canlıdan her zaman sorumlu olman gerekir( . ) Dolayısıyla gülünden sen sorumlusun(. ) ( “ )
Küçük Prens unutmamak için yineledi( : )
( “ ) Gülümden ben sorumluyum( . ) ( “ )

Cahit Sıtkı Tarancı’nın aşağıda bir parçası verilen Otuz Beş Yaş adlı şiirinin tamamını okuyunuz. Sagu ve okuduğunuz şiirin benzer ve farklı yönlerini sözlü olarak paylaşınız.

Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.

• Benzer yönler: Ölüm temasının işlenmesi
• Farklı yönler: Kullanılan dil, nazım biçimi ve imgeler sanatlar farklıdır.