Kanamaların nedenleri nelerdir

Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun içine veya dışına doğru) doğru akmasıdır. Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara bağlıdır:

• Kanamanın hızı,
• Vücutta kanın aktığı bölge,
• Kanama miktarı,
• Kişinin fiziksel durumu ve yaşı

Kaç çeşit kanama vardır

Vücutta kanın aktığı bölgeye göre 3 çeşit kanama vardır:

Dış kanamalar: Kanama yaradan vücut dışına doğru olur.
İç kanamalar: Kanama vücut içine olduğu için gözle görülemez.

Doğal deliklerden olan kanamalar: Kulak, burun, ağız, anüs, üreme organlarından olan kanamalardır.

Damar tipine göre ise: Kanama arter (atardamar), ven (toplardamar) ya da kılcal damar kanaması olabilir. Atar damar kanamaları kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve açık renklidir. Toplardamar kanamaları ise koyu renkli ve sızıntı şeklindedir. Kılcal damar kanaması küçük kabarcıklar şeklindedir.

Kanamanın değerlendirilmesinde, şok belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir.

2. Uzuv kopmalarına ilişkin gazete haberleri toplayarak sınıfınıza getiriniz. Bu haberleri sınıf arkadaşlarınızla birlikte inceleyiniz.

Cevap: Örnek gazete haberi aşağıdadır:

Sağlık Bakanlığı verilerine göre yılda yaklaşık 200.000 iş kazası meydana geliyor ve yaklaşık 600 kazada travma sonucu organ kaybı yaşanıyor.

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Mikrocerrahi Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Türker Özkan, bu kazaların okulların tatile girdiği ve hasat döneminin başladığı yaz döneminde arttığını söyledi. Neden olarak da okulların tatil olması ile acemi çırak olarak işe başlayan öğrencilerin sanayi alanında çalışmasını, hasat döneminin başlaması ile traktör, su motoru, patos gibi riskli makinaların daha fazla kullanılmalarını gösterdi.

Çıraklar Acemilikten, Ustalar Dikkatsizlikten!

Üretim çevresindeki yetersiz deneyimin yaralanma ve kaza riskini sekiz kata kadar arttırabileceğini ifade eden Özkan, bu tür kazaların sadece deneyimsiz çalışanlar ile ilgili olmadığını, acemi çıraklar kadar ustaların da uzuv kopması ile sonuçlanan kazalar yaşadığını söyledi.

“Uzun yıllardır profesyonel olarak yaptığı işi, iş güvenliği kurallarına uymadan daha kolay ya da hızlı yapabileceğini düşünen dikkatsiz ustaların sayısı da maalesef az değil” diyen ve aynı zamanda İÜ İstanbul Tıp Fakültesi El Cerrahisi Bilim Dalı Başkanı olan Özkan, özellikle bu dönemde sık görülen uzuv kopmalı kazalarda nasıl hareket edilmesi gerektiğine değindi.

Vakit Kaybetmeden 112 Acil Servisi Arayın

İlk yardım uygulamasını takiben, kazazedenin tedavisinin yapılacağı “Acil Rekonstrüktif Mikrocerahi Uygulamaları” konusunda deneyimli bir sağlık kuruluşuna ulaştırılabilmesinin önemine vurgu yapan Özkan, “Özel durumlar dışında, vakit geçirilmeden Sağlık Bakanlığı’nın 112 Acil Servis numarası aranarak uzuv kopmalı yaralanmaya dair sağlıklı ve yeterli bilgi verilmeli, uygun Replantasyon Merkezinin koordine edilmesi ve yaralının o merkeze nakli için yardım ve destek istenmelidir” dedi.

3. Şokun ne olduğunu ve şok durumunda uygulanması gereken ilk yardım tekniklerini kaynaklardan araştırarak edindiğiniz bilgileri sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Kelime anlamı sarsılma demektir. Dolaşım sistemindeki kanın çeşitli nedenlerle azalması, hücrelere yeterli oksijenin gelmemesi sonucu ortaya çıkar.

Şoka girmiş yaralılar aşağıdaki belirtileri göstermektedirler

• Kaza yerinde sessiz, sakin, hiç hareket etmeyen bir yaralının bilinci yerinde olmayabilir.
• Deri soğuktur ve soluktur,
• Soğuk ve yapışkan bir terleme görülür,
• Gözler göz çukuruna batmış şekilde sanki burnu sivrilmiş gibidir.
• Nabız zayıftır ve hızlıdır.
• Solunum hızlanmıştır.

Şok durumunda yapılması gerekenler

• Yaralı uygun bir yere sırtüstü yatırılır
• Etrafındaki kalabalık dağıtılır
• Mümkün olduğu kadar az hareket ettirilmesi önemlidir
• Beynin kan dolaşmasını ve çalışmasını kolaylaştırmak için başta kanama yoksa baş 150-300 aşağı getirilip, ayak ucu 30-40 cm kaldırılır
• Yaralının yakası, kemeri, gömleği gevşetilir
• Solunum yolu tıkanıklığı varsa giderilir
• Gerekirse yapay solunum ve kalp masajı yapılır
• Kanaması varsa kanamayı durduracak önlem alınır
• Kırık varsa atel ile tespit edilir
• Yaralı soluk almakta güçlük çekiyorsa baş ve göğüs kısmı hafifçe yükseltilir
• Yaralı battaniye ile örtülür
• Yaralının bilinci yerinde değilse yiyecek ve içecek kesinlikle verilmez
• İhtiyaç durumunda dudakları ve dili birkaç damla su ile ıslatılabilir