9. Sınıf Pasifik Kimya Sayfa 100 Cevapları

ÖĞRENDİKLERİMİZİ UYGULAYALIM

1- Kimyasal türler neden birbirleriyle etkileşir?
Cevap: Kimyasal türlerin etkileşimi temelde elektrostatik etkileşimdir. Elementler tepkimeye girerken atomlarının en dış enerji katmanlarındaki elektronlar arasında bir etkile­şim gerçekleşir. Bir atomun elektron bulutu ile diğer atomun çekirdeği arasında çekme kuvveti oluşurken iki atomun çekirdekleri ve elektron bulutları arasında itme kuvveti oluşur. İtme ve çekme kuvvetleri aynı anda gerçekleşir.

2- Kimyasal türler arasında hangi tür etkileşimler olabilir? Açıklayınız.
Cevap: Güçlü ve zayıf etkileşimler olabilir. Bunlar kendi içerisinde de alt gruplara ayrılır. Güçlü etkileşimler; kovalent, iyonik ve metalik olarak üçe ayrılır. Zayıf bağlar ise; hidrojen bağları ve van der waals kuvvetleri olarak ikiye ayrılır.

3- Kimyasal türler arası bir etkileşimin güçlü etkileşim mi yoksa zayıf etkileşim mi olduğunu nasıl anlarsınız? Bununla ilgili bir deney tasarlayınız. Tasarınızı öğretmeninize gösterip onun onayını aldıktan sonra deneyinizi laboratuvarda yapınız. Deneyin açıklamasını ve deneyle ilgili sonuçlarınızı bilgisayar sunusu hâlinde sınıfta paylaşarak sonuçları üzerinde tartışınız. Deneyiniz, kimyasal türler arası etkileşimi ayırt etmede başarılı oldu mu? Başarısız ise deneyinizin eksikleri nelerdir? Deneyinizde neler değiştirilmelidir?
Cevap: Etkileşimin güçlü etkileşim mi yoksa zayıf etkileşim mi olduğu, etkileşim sırasında açığa çıkan ya da verilen enerjiyle ilgilidir. Enerji büyükse (genellikle 40 kJ/mol’den) güçlü etkileşim, küçükse zayıf etkileşim söz konusudur.

4- Bir arkadaşınız kimyasal türler arası etkileşimi “atomlar arası bağlar” ve “moleküller arası bağlar” şeklinde sınıflandırmıştır. Bu sınıflandırmam sakıncalı olduğunu ona hangi kanıtları sunarak anlatabilirsiniz?
Cevap: Zayıf etkileşimlere moleküller arası bağlar, güçlü etkileşimlere atomlar arası bağlar da denilir. Ancak öğrendiğiniz gibi güçlü etkileşimler yalnızca atomlar arasında, zayıf etkileşimler de yalnızca moleküller arasında oluşmaz. Diğer kimyasal türler arasında da bu iki tür etkileşim oluşur. Bu nedenle böyle bir (bağlanan türlere göre “atomlar arası bağlar” ve “moleküller arası bağlar” şeklinde) sınıflandırma yapmak sakıncalıdır. Örneğin argon gazı (Ar) sıvılaştığında, Ar – Ar atomları arasında etkileşim olur. Bu etkileşim atomlar arasında olduğu hâlde, moleküller arası etkileşimler gibi zayıf yapıdadır. Yukarıdaki sakıncalar nedeniyle kimyasal türler arası etkileşimler genel olarak bağın sağlamlığı dolayısıyla enerji değeri dikkate alınarak sınıflandırılır.