Veda Hutbesinin temel insan hakları ile ilgili ilkeler

Veda hutbesi insan hakları, 10 aralık 1948 de kabul olan İnsan hakları Evrensel Beyannamesi incelenecek olursa orada yer alan yasama hakkı, adalet, özgürlük ve eşitlik gibi hakların 1400 sene evvel Hazreti Muhammed (Sallallahü Aleyhi Vessellem) tarafından Veda Hutbesiyle ele alındığı görülür. Bu tarafıyla Veda Hutbesine ilk insan hakları evrensel beyannamesi de denir. İnsan hakları Peygamber efendimiz tarafından Veda Hutbesiyle apaçık insanlara duyurulmuştur. Peygamber efendimiz insanların haklarına ne kadar önem verdiğini ve kimse kimseden üstün olmadığını ne kadar güzel anlatmıştır. O güzel açıklamalar madde madde anlatılmıştır. Gelin o maddeler nelermiş hep birlikte yeniden hatırlayalım.

Bu Veda Hutbesine insan hakları şöyle sıralanabilir;

• Herkesin can, mal ve namusu tecavüzden korunmuştur.
• Kimsenin kimseye zarar vermeye hakkı ve yetkisi yoktur
• Kadınlar erkeklerin hayat arkadaşıdır. Erkekler onlara iyi muamele edeceklerdir. Onlarında tıpkı erkekler gibi mal ve mülke tasarruf hakkı vardır.
• İnsanlar, ırk ve renk farkı gözetmeksizin birbirine eşittirler.
• Servetin bir elde birikmesi için bütün varisler hisselerine isabet eden meşru haklarını vereceksinizdir.
• Zina gibi aile yaşantısını zarara uğrayacak her şey yasaktır.
• Bütün Müslümanlar kardeştir
• Kadın haklarının korunması
• Arap ve diğer milletlerin ve ırkların eşitliği
• Dil ve dinlerin ayırt edilmemesinin gerekliliği
• İnsanların birbirini bildirmesinin, mallarını çalmasını yasak olduğu vurgulanmıştır
• Yine mal ve can güvenliğini güvence altına almayı amaçlamıştır
• Aile ve toplum hayatının önemli ve el üstünde tutulması gerektiğinden bahsedilmiştir
• Herkesin yaptıklarından kendisi sorumlu olduğu vurgusu yapılmıştır.
• Bütün borçlar iade edilecek ve borç olarak alınan dışında bir fazlalık (faiz) ödenmeyecektir.
• Kuran- ı Kerim' in, insanlara emanet olarak bırakıldığı ve sımsıkı sarılınması tavsiye edilmiştir
• Cahiliye zamanında Arap devletleri ile ihtilaf durumu yaşanan gün, ay ve yıl hesaplamasına açıklık getirilmiş, çıkar için bazı ayların helal bazı aylarında haram sayılması ve onların yerlerinin değiştirilmesi yasaklanmış, bir yıl on iki ay olduğu kabul edilmiştir.
• Emanetlerin sahiplerine mutlaka iadesi vurgulanmıştır.