Toplumda insanların uyması gereken kurallar bulunmaktadır. Bu kurallar insanların mutlu, huzurlu, barış ve adalet dolu bir ortamda yaşaması için gereklidir. Toplum içinde nezaket kurallarının yaşatılması insanların birlik ve beraberlik içinde yaşamasını da kolaylaştırmaktadır.
Toplumda içinde konuşurken dikkat edilmesi gereken kurallar, yemek yerken konuşmamak, ağzı doluyken konuşmamak, yüksek sesle konuşmamak, kendinden büyükleri dinledikten sonra konuşmak, söz hakkı isteyerek konuşmak, küfür ve hakaret etmeden konuşmak gibi hassas durumlardır. Toplum içinde konuşmak nezaket gerektirir. Bunun farkında olmak görgülü olmak, güzel ahlak sahibi olmak demektir. Güzel ahlak sahibi olmak insanların toplumda saygı duyması anlamına gelir.
Sadi Şirazi Hazretleri, Bostan ve Gülistan isimli kitabında; Birçok meclislerde bulunduğunu, sayısız memleketleri gezdiğini anlatıyor ve bir mecliste konuşurken nasıl davranacağımız konusunda da bizlere önemli ipuçları veriyor. Bunları maddeler halinde şöylece sıralayabiliriz.
1- Ne kadar güzel olursa olsun, söz tekrar edilince usanç verir. Yemekte helva bir kez yenir.
2- Dostlar arasında konuşurken sırlarını açığa vurma. İçinde sakladığın sır senin esirindir. Açığa çıkınca sen onun esiri olursun.
3- Etkili konuş. Kendi düşüncelerini benimsetmek için nasihat eden kimsenin, kendisi nasihate muhtaçtır.
4- Elinde kesin delil olmadan hiç kimseyi hainlikle suçlama.
5- Yüzüne karşı övgüde bulunandan uzak dur. Kusurları yüzüne karşı söylenmeyen insan korksun.
6- Düşünmeden konuşursan çok hata yaparsın.
7- İlim ve yetenekle başa çıkamadığını arkadan çekiştirme.
8- Cahil için susmaktan daha değerli bir şey yoktur. İnsanı dili rezil eder.
9- İçsiz ceviz hafifliğinden belli olur.
10- Konuşmalarında insanların gizli kusurlarını açığa vurma. Hem onları rezil edersin, hem de kendi güvenirliğini yitirirsin.
11- Cahil bir kimse, çenesinin güçlü oluşuyla âlime üstün gelirse buna şaşma. Cahil kimse, değerli bir inciyi kıran taş gibidir. ( Şair Ziya Paşanın şu sözlerini de hatırlayalım; Kazara bir sapan taşı, Altın bir kaseyi kırsa, ne kıymeti artar taşın, ne kıymetten düşer kase.)
12- Konuşurken soyunla övünme! Gül dikenden, İbrahim ise Azer’den doğmuştur.
13- Âlim, ıtriyatçı tablası gibidir. Sesi çıkmaz ama değeri bellidir. Cahil ise davula benzer. Gümler ama içi boştur.
14- Konuşurken dinleyicinin durumunu dikkate al. Mecnunla konuşacaksan sadece Leyla’nın güzelliğinden bahset.
15- Düşünmeden konuşan, kendini üzecek cevapları duymaya hazır olsun.
16- Doğruyu söyleyip zincire vurulmak, yalan söyleyerek zincirden kurtulmaktan daha iyidir.
17- Ayağına altın dökülse, başına Hint kılıcı asılsa yine de doğru bildiğini söyleyen kimse, erdemli ve onurludur.
18- “Neden böyle konuştum” diye yakınmaktansa, “Ne söyleyeyim” diye düşünmek daha iyidir.
19- Hükümdarlara, menfaat gözetmeyen ve kellesi koltuğunda insanlar nasihat verebilir.
20- Zamanı gelmeyince konuşma. Hem değerini yitirirsin, hem de sözün anlamsızlaşır.
Eğitim Sistem'i Google Haberler'de ücretsiz bir şekilde takip ederek bize destek olun. Yapmanız gereken oldukça basit. "Şimdi Takip Et" butonuna tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldız simgesine dokunmanız yeterlidir.
Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Eğitim Sistem yapılan yorumlardan sorumlu değildir.