Tasfiyede sıra vakıf üniversitelerine geldi

Özel teşebbüs tarafından kurulan vakıf üniversitelerinin mütevelli heyet üyeleri artık vakıf yönetimi yerine YÖK izni ile belirlenebilecek. Halen vakıf üniversitelerinin rektörlerini onaylayan YÖK, hükümetin Meclis’e sunduğu kanun tasarısı ile vakıf üniversitelerinin ita amiri olan mütevelli heyet başkanını da belirlemiş olacak. Devlet üniversitelerinden vakıf üniversitelerine öğretim üyesi görevlendirmesi kaldırılacak. Böylece vakıf üniversitelerinin hoca kaynağı önemli oranda kurutulacak. Ayrıca ‘idari ve mali’ özerkliğe sahip vakıf üniversitelerine eğitim denetimi dışında mali denetim de gelecek. Yıllardır YÖK’ün yetkilerinin fazla olduğundan şikayet edilirken, Meclis’e sunulan tasarı ile YÖK’e yeni yetkiler tanınıyor.

Hükümet, Meclis’e ‘Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı kurulması’ amacıyla bir kanun tasarısı sundu. 47 maddelik tasarıda vakıf üniversitelerinin faaliyetlerini, eğitimini, idari ve mali özerkliğini önemli ölçüde etkileyecek düzenlemeler de yer alıyor. Mevcut kanuna göre vakıflarca kurulan üniversitelerinin vakıf yönetim organı dışında en az yedi kişiden oluşan bir mütevelli heyeti bulunuyor. Mütevelli heyet üyeleri, vakıf yönetim organı tarafından seçiliyor. Üyeler kendi aralarından bir başkan seçiyor. Hükümetin Meclis’e sunduğu kanun tasarısına göre vakıf üniversitelerinin mütevelli heyet üyeleri, vakıf yönetim organı tarafından önerilecek ve YÖK tarafından üye tamsayısının en az üçte iki çoğunluğunun oyu ile seçilecek. YÖK’ün 21 üyeden oluştuğu dikkate alındığında vakıf üniversitelerinin mütevelli heyet üyeleri YÖK’te 14 üyenin oyuyla seçilebilecek.

Tasarı, mevcut kanunda vakıf üniversitelerinin kapatılmasını düzenleyen maddeye yeni fıkralar ekliyor. Mevcut kanunda, “Beklenen eğitim öğretim düzeyinin yetersizliğinin YÖK tarafından tespit edilmesi ve durumun düzeltilmesi için gerekli uyarı ve önerilerin sonuçsuz kalması halinde bu kurumun faaliyeti Yükseköğretim Kurulu’nca durdurulur.” maddesi yer alıyor. Bu maddeye eklenecek yeni fıkralarda ise mali borçlar da kapatma sebebi haline getiriliyor ve YÖK’e mali denetim hakkı tanınıyor. Böylece YÖK, vakıf üniversitelerini hem eğitim, hem de mali açıdan denetleyecek; denetim sonucunda vakıf üniversitelerinin faaliyet iznini kaldırabilecek. Tasarı ile yapılacak başka bir değişiklikle de devlet üniversitelerinden vakıf üniversitelerine öğretim elemanı görevlendirilmesi kaldırılacak.

Yıllardır YÖK’ün yetkilerinin fazla olduğundan şikayet edilirken, Meclis’e sunulan tasarı, YÖK’e yeni yetkiler tanıyor. Bu kapsamda doçentlik sınavları, Üniversitelerarası Kurul’dan alınarak YÖK’e veriliyor. Ayrıca öğretim elemanları yurtdışı görevlendirmelerinde YÖK ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın görüşünü alarak belirleyeceği öncelikli alanlarda araştırma yapacak. Öte yandan 3 yıl önce kaldırılan üniversiteden atılma uygulaması da rektörlerin isteği üzerine geri geliyor. Öğrenciler, iki yıllık önlisans programları 4 yıl, dört yıllık lisans programları 7 yıl, beş yıllık lisans programları 8 yıl, altı yıllık lisans programlarını da 9 yıl içinde bitirmek zorunda olacak.