Öğrenme denilince bazılarınızın aklına hemen okul, ders  kitapları ve nihayet diploma gelebilir. Bu gösteriyor ki  diploma alma sürecini öğrenme olarak algılayan bir toplum hala var. Bu anlayıştaki insanlara göre diploma ile öğrenme hayatı bitmiş oluyor. Diploma merkezli öğrenme anlayışı olduğu sürece ‘’ beşikten mezara kadar ilim öğrenin’’ diyen bir önderin ne kadar izinden gidildiği söylenebilir ki . Öğrenmeyi  diplomanın alınmasından sonra   darağacına çeken bir anlayışı sorgulamak gerekiyor. Çünkü okul hayatı bitince ardından  hayat okulu başlıyor.

     Öğrenme insanoğlu için hayat boyu devam eden bir süreçtir. Aslında öğrenme süreci yalnız insana özgü değil bütün organizmalar için geçerlidir. Öğrenme süreçlerinin incelenmesinde hayvan deneyleri ve hayvan modellerinden yola çıkılarak hareket edilmesi bu yüzdendir. Ancak hayvanlardaki öğrenme daha tek düze ve daha basittir. İnsanların öğrenme biçimleri  ise  sistematik , geçmişe ve  geleceğe dönük olabilir. İnsanoğlu her şeyi bilmek ve doğaya hakim olmak ister. Bugünkü uygarlığı da insanlardaki öğrenme merakı meydana getirmiştir. İnsanın bilinçli bir varlık olarak  hayatında neyi, niçin ve nasıl yapacağını öğrenmesi hem hakkı hem de insan olma sorumluluğunun gereğidir. 

    İnsanlar  öğrenmeden yaşayamaz. Bir canlı türünün uzun süre yaşayabilmesi açlık, susuzluk, vb. fizyolojik gereksinimlerini karşılamasına bağlıdır. Hiçbir canlı türünün bu  temel gereksinimlerini karşılamayı öğrenmeden yaşaması olanaksızdır. Öğrenme sadece fizyolojik ihtiyaçlar için gerekli değildir. Öğrenme maddi olduğu kadar manevi bir gereksinimdir de. Sabır, paylaşım,  dostluk, sevgi öğrenilmesi gereken huzurun malzemeleridir.   Öğrenme insanı  hayatta aktif  kılar. Öğrenme  merakı olan ihtiyarlamaz .Bir zevk alıştır ve bir  mutluluktur  öğrenme.’’ Sokrates yetmiş bir yaşında ölümle yargılanıyor. Sonuçta , baldıran otuyla zehirlenerek öldürüleceği kesinleşmiş durumda. Elinde sazıyla hapishaneye gelen öğrencisine Sokrates, sazı işaret ederek, ‘’ Bana şunu  çalmayı öğretsene ’’ der. Öğrencisi ağlamaklı ve hayli  bir üzgün ses tonuyla, ‘’ Ölmek üzeresiniz hocam, saz çalmanın size ne yararı olacak? ‘’ diye sorar . Sokrates cevaplar: ‘Zevk, çalmakta değil, öğrenmekte (1)

   Öğrenmeyi bilmeyenler cehalet okulunun başarılı öğrencileridir. ‘’Öğrenmek pahalıdır ama cehalet ondan daha pahalıdır’’ der  Henry Clausen. Bu cehaletin pahalı sonuçlarından kurtulmak için sözlerin efendisi ‘’ İlim Çin’de bile olsa gidiniz’’ demiştir. Hayatta  bir amaç üzere yaşamak ve huzur bulmak  için öğrenmenin kanatları altına girmeniz gerekir.  Sözlerin efendisi ‘’ Ya öğreten, ya öğrenen, ya dinleyen yada ilmi seven ol beşincisi olma helak olursun ‘’ diyerek  buna işaret eder. İnsan kuşku duyduğu zamanlarda daha çok şey öğrenir .Kendine sorular yöneltmeye  insan öğrenmenin kokusunu ciğerlerine çekmeye başlamış demektir.

    Nerde bu devlet demeyi çok seven bir millet, cehaletin sebebini de  sistemlere atar. Oysa ki öğrenmek özgür olmaktır. Bilgi gücünün kanatlarıyla havalanmaktır. Öğrenmek,uçarak yükselmek ve mazeretleri aşağılarda küçücük görmektir. Bilmeden, öğrenmeden  ve öğrendiklerini uygulamadan hep çareyi  ve sorunları başkalarında arayan insanlar kanatları olduğu halde uçmayanlardır. Sizi hayattaki sorunlardan kurtaracak, korkularınıza ve çaresizliğinize çözüm olacak şey öğrenmedir . Öğrenirken neyi, niçin öğrendiğinizin farkına varın. Bir insan rastgele her şeyi öğrenirse hiçbir şey öğrenemez. Öğrenmeniz sorgulayıcı olsun. ‘Düşünmeden öğrenmek faydasızdır, öğrenmeden düşünmek tehlikelidir ‘’ der Konfüçyüs.

     Toplum hayatında öğrenmenin  görsel , işitsel , gizli , açık , sistemli  ve rastgele   şekillerde   meydana geldiğini düşünürsek, sorgulayıcı öğrenmenin önemini daha iyi anlarız. İnsanlar , kendi istedikleri şeyleri öğrenmeniz sizin  için bütün duyularınızı işgal  etmeye başladığı dünyada  siz sorgulayarak öğrenin. Boş ve anlamsız bilgileri empoze edenlere karşı öğrenmenin onurunu ayakta tutun.    

1)       Gerçek Yaşam Öyküleri, Ayşe ŞEN