Hal ekleri nelerdir, hal ekleri cümle örnekleri

İsimlerin hal ekleri çekim ekleri grubuna girmektedir. Ad durum eki olarak da bilinen hal ekleri isimlere eklenerek cümle içerisinde yüklenecekleri anlamları belirlerler.

Hal ekleri nelerdir

İsimlerin cümle içerisinde yüklendikleri görev ve anlamlarını belirleyen eklere hal ekleri denmektedir. Diğer bir ifade ile dilimizdeki ismin halleri sözcükleri belirtme, yönelme, bulunma açısından tanımlayan eklerdir. Kısaca cümledeki ismin görevini ve anlamını belirlemektedir.

Hal ekleri kendi içerisinde 5 farklı çeşide ayrılır. Bunlar yalın hali, belirtme veya yükleme hali, yönelme hali, bulunma hali ve ayrılma halidir. Hal eklerinin anlamları şu şekilde açıklanmaktadır.

1) Yalın hali: İsimlerin hal eki almamış durumudur. Fakat bir isim hal eki dışında bir ek alması bu kelimeyi yalın hali özelliğini değiştirmez. Çoğul, iyelik, tamlama gibi hal ekleri olmayan ekler alan kelimeler de yalın durumunda sayılmaktadır.

2) Belirtme veya yükleme hali: Belirtme hali ekleri -ı, -i, -u, -ü ekleridir. İsmin bu eklerden birini alması o sözcüğü belirtili nesne yapmaktadır. Bu hal ekine ismin i hali de denmektedir. Belirtili nesneyi bulmak için neyi sorusu sorulmalıdır.

3) Yönelme hali: Yönelme hali ekler -a, -e ekleridir. İsmin bu haline e hali de denmektedir. Cümlede isme yönelme anlamı katar. Neye veya Kime soruları ile bu kelime bulunabilir.

4) Bulunma Hali: Bulunma hali ekleri ise -de, -da, -te, -ta ekleridir. Buna ismin de hali de denilebilir. Cümle içerisinde ismin bulunduğu yeri ifade etmektedir.

5) Ayrılma Hali: İsmin -de, -den, -te, -ten eklerinden birini almış şeklidir. Den hali de denilebilir. Bu ek ile ismin cümlede bir yerden ayrılma durumunu ifade etmektedir.

Cümlede örnekleri ile kısaca ''ismin hal ekleri'' konu anlatımı

İsmin hal ekleri, diğer bir adı ile ad durum ekleri sözcüklerin cümle içerisinde yüklenecekleri görev ve anlamlarını belirlemektedir. Dilimizde ismin halleri olarak da adlandırılan hal ekleri 5 farklı şekilde bulunmaktadır. 5 farklı hal ekleri sözcüklere 5 farklı anlam ve görev yüklemektedir. Örnekleri ile hal ekleri şu şekildedir:

• Arkadaşım bana kitap hediye etti. (Burada kitap kelimesi yalın halde bulunmaktadır.)
• Bu düşünceni herkes bilmesin. ( Burada düşünceni kelimesi aldığı -i eki ile belirtme hali olarak kullanılmıştır.)
• Eve çok geç kaldım. (Eve kelimesinde kullanılan -e eki yönelme hali olarak kullanılmıştır.)
• Sabah pastanede oturuyorlardı. (Pastanede kelimesinde kullanılan -de eki ile bulunma hali olarak kullanılmıştır.)
• Dostumdan başka kimseye güvenmem. (Dostumdan kelimesinde kullanılan -dan eki ile ayrılma hali olarak kullanılmıştır.)