Duyumlar herkeste aynı biçimde mi ortaya çıkar

Duyumların herkeste aynı mı yoksa fark biçimde mi ortaya çıktığı sorusu, özellikle antik, ilkçağ ve ortaçağ felsefelerinde önemli bir sorudur. Bunun nedeni dönemin teknolojik olarak imkansızlığı, insanların duyumlarının birbirinden farklı mı yoksa aynı mı olduğunun anlaşılamamasıdır. Günümüz modern biliminin bu gibi sorulara belli cevapları olsa da, bu sorulara tarihte nasıl cevaplar verilmiş incelemekte fayda var.

Duyumların herkes tarafından aynı veya farklı olduğu durumlar çeşitli filozoflar tarafından kategorize edilmiştir. Örnek olarak zaman algısının çeşitli düşünürlerce herkeste aynı olduğu fikrine varılmıştır. Bu algı türüne de “nesnel” algı adı verilmiştir. Ancak duyu organları ile girilen etkileşimler herkes tarafından farklı (sübjektif) olarak algılanır. Duyumların bu noktada bir nesnelliği söz konusu değildir. Modern bilimin de ortaya koyduğu verilere bakacak olursak, nesnel olarak kabul edilen “zaman algısı” bile, Albert Einstein tarafından çürütülmüştür.