İngiltere, Fransa, Almanya, Finlandiya, Avusturya’da lise bitirme veyahut olgunluk sınavları uygulanıyor. Çin, Japonya ve Rusya’da merkezi sınavlar düzenleniyor. Amerika ve İsveç’te ise standart bir yetenek sınavının yanında lise notları ile diğer ölçütler üniversiteye girişte esas alınıyor.

-Eğitimde fırsat eşitliği, tüm bireylerinin ayrım yapılmaksızın, yeteneklerini en uygun biçimde geliştirmeleri için eğitim hizmetlerinden eşit ölçüde yararlanma şansına sahip olmaları olarak tanımlanabilir. Türkiye’de üniversiteye girişte son katsayı değişikliklerine sonra hiç bir hukuksal engel bulunmamasına karşın, bölgeler arası eğitim eşitsizliği; okul azlığı ya da yokluğu, öğretmenin niteliği, okul araç ve gereçlerinin yeterli olmaması ve kültürel bir ortamın bulunmaması gibi nedenlerden dolayı eğitimden eşit ölçüde yararlanamadıkları görülmektedir.

Dershaneler eğitimde fırsat eşitliğini sağlıyor

Dershaneler tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de öğrencilere sunmuş olduğu eğitsel ve duyuşsal fırsatlarla onların sınavlara eşit şartlarda girme imkânı sağlamaktadır. Diğer yandan üniversitelerdeki programlara mevcut kontenjandan daha fazla başvuru olması halinde, öğrenciler arasında bir seçme ve eleme işlemi zorunlu hale gelmektedir.

Sınavsız üniversite yok gibi

Dünyada gerçekleştirilen üniversite girişte farklı sistemler mevcuttur. Sınav sistemlerinin farklılığı, devletlerin yönetim biçimi, üniversite kontenjanları ve özerklikleri, ülkenin öncelikleri ve kültür gibi çok sayıda etmen etkilidir. Bundan dolayı, tek bir doğru giriş sisteminden söz etmek mümkün değildir. Ama ülkelerin birçoğunda nitelikli insan gücüne erişebilmek için farklı niteliklerde sınavlar yapılmaktadır.

Sınav sistemlerine farklı eğilimler

Eğilim anlamında bazı Avrupa ülkelerinde (İngiltere, Fransa, Almanya, Finlandiya, Avusturya) lise bitirme veyahut olgunluk sınavları uygulamaktadır. Türkiye gibi öğrenciler arası rekabetin çok, öğrenci kontenjanının az olduğu Çin ve Japonya ve öznel değerlendirmelerin kayırmacılığa yol açabileceği düşünülen Rusya gibi ülkelerde üniversite girişte merkezi sınavlar düzenlenmektedir. Merkezi sınavların kayırmacılığı önlediği ve fırsat eşitliği sağladığı düşünülmektedir. Amerika ve İsveç gibi okullaşma oranlarının yüksek olduğu ve kontenjanların  yeterli olduğu ülkelerde ise, standart bir yetenek sınavının yanında lise notları ile diğer ölçütler üniversiteye girişte esas alınmaktadır. Türkiye’de üniversiteye girişte lise notlarının kullanılması, diğer ülkelerde de görülen yaygın bir uygulamadır. Dünyada lise notlarını üniversite girişte kullanmayan İngiltere, Fransa ve Almanya gibi ülkeler ise lise bitirme sınavları düzenlemektedir.

Bazı ülkelerde üniversiteye giriş sistemleri
AMERİKA
Amerika Birleşik Devletleri’nde bizdeki gibi merkezi bir yükseköğretimm seçme ve yerleştirme sistemi yoktur. Üniversiteler kendi kabul şartlarını belirlemekte ve uygulamakta özgürdürler.
Üniversiteler öğrenci başvurusu için daha ziyade bir tür yetenek testi olan SAT ya da daha başarı testi olan ACT sonuç belgesi, lise notları, okul ve sınıf sıralaması (derecesi), müfredat dışı etkinlikleri, niyet mektubu ve öğretmenlerden alınmış tavsiye mektupları. Öğrenciler genellikle üniversiteye veya belli bir fakülteye kabul edilirler, bölüm seçme ve değiştirme imkânına sahiptirler.
İNGİLTERE
İngiltere’de üniversitelere kabul için ileri-düzey (A-level) veya eşdeğeri lise bitirme sınavlarında (en az) iki dersten başarılı olmak gerekir. Üniversiteler, giriş şartlarını genellikle kendileri belirlerler. İleri-düzey sınavlar üniversitelere girişte en belirleyici faktördür. Ayrıca, iş tecrübesi, niyet mektubu ve referans mektubu gibi hususlar da etkili olur. Üniversiteler bunların dışında başka sınavlar veya belgeler isteyebilirler. Örneğin, tıp veya diş hekimliği fakültelerine başvuru için, klinik yetenek testi istenir.
FRANSA
Fransa’da uygulanan, ulusal ölçekte ve klasik formatta (açık uçlu) sorular içeren, lise bitirme sınavı veyahut olgunluk sınavını geçmek, üniversiteye giriş için gerekli tek şarttır. Sınava; Fen Bilimleri,
Sosyal - Ekonomik Bilimler ve Edebiyat olmak üzere üç alanda girilir Seçkin üniversitelere gitmek isteyen öğrenciler, olgunluk sınavı dışında, üniversitelerin düzenlediği başka sınavlara girmek zorundadırlar.
ALMANYA
Almanya’da lise bitirme sınavlarını başarıyla geçebilen lise mezunlarına Abitur sertifi kası verilir. Öğrenciler bu olgunluk belgesiyle, üniversiteye gidebilirler. Bazı bölümlere (örneğin tıp) rağbet çok fazladır ve bu bölümlere yerleşebilmek Abitur’da belli bir minimum puanı ve yahut ortalamayı
almak gerekir.
FİNLANDİYA
Finlandiya’da, Almanya’dakine benzer, bir üniversite giriş sistemi vardır. Lise bitirme (olgunluk) sınavlarını başarıyla geçen öğrenciler, üniversiteye girişe hak kazanırlar. Sınavlar yılda iki defa düzenlenir. Üniversiteler ayrıca kendi sınavlarını yapabilirler.
JAPONYA
Japonya’da üniversiteye girişte, öğrenciler arasında ciddi rekabet vardır. Öğrencilerin tamamı merkezi bir seçme sınavına girmek zorundadırlar. Üniversiteler kendileri ayrıca ikinci bir sınav
yapmaktadırlar. Yerleştirme, genellikle, bu sınavın ortalaması alınarak yapılır.
ÇİN HALK CUMHURİYETİ
Çin Halk Cumhuriyeti’nde üniversiteye giriş için, giriş sınavına girmek zorunludur. Genellikle lise son sınıftaki öğrenciler sınava girerler fakat daha erken yaşlardaki öğrenciler de sınava girebilirler.
Öğrencinin sınavda aldığı puan, testin alanlarına (matematik, Çince, fen, sözel, yabancı dil) göre ağırlıklandırılır.
RUSYA
Rusya’da üniversiteye girişte fırsat eşitliği sağlamak, rüşveti önlemek ve öğrenciler için başvuru masrafl arını azaltmak üzere, 1999’da merkezi bir sınav sistemine geçilmeye başlanmıştır. Rusya’daki bölgelerin çoğu bu yeni merkezi sisteme geçmiştir. Eğitim Bakanlığı, üniversiteleri
merkezi sınavı veya kendi sınavlarını kullanmakta özgür bırakmıştır.