Carlos Juan Finlay kimdir?

3 Aralık 1833 - 20 Ağustos 1915 tarihleri arasında yaşamış Kübalı büyük doktor Carlos Juan Finlay sarı hummanın sivrisineklerden insanlara bulaştığını keşfeden kişidir. Bu buluşuna dair deneylerin sonuçlarını 1886 yılında yayınlamış olsa da bulguları 20 yıl boyunca görmezden gelinmiştir.

Philedelphia Jefferson Medical College'dan 1855'te mezun olan Carlos Juan Finlay Küba'ya dönmüş ve burada Matanzas ve Havana'da doktorluk yapmıştır.

1865 yılında Havana'daki Bilim Akademisi'ne teslim ettiği tezde Dr. Finlay sarıhummanın sivrisinekler tarafından insanlara bulaştırılabileceğini, hasta birini ısırmış bir sivrisineğin sağlıklı birini ısırması yoluyla hastalığı yaybileceğini belirtmiştir.

1879'da Küba hükümeti tarafından Kuzey Amerika'da sarıhummayı incelemiştir.

Dr. Finlay'in 19 yıl kabul görmeyen teorisi

1900'lü yıllarda Amerika'nın Küba'yı işgali sırasında görevde olan tıp komisyonunun başındaki Dr. Walter Reed, Havana'ya hastalığı incelemek için gitti. Başlarda Dr. Finlay'in araştırmalarının saçma olduğunu düşünen araştırmacılar tüm deneylerin sonuçsuz kalması sebebiyle Dr. Finlay'in teorilerine yöneldi.

Dr. Reed'in raporu üzerine sarıhummanın sadece 3 gün içerisinde yayılabileceği ortaya konuldu ve Dr. Finlay'in teorilerinin gerçekliği gün yüzüne çıktı.

Ancak Dr. Reed raporlarından Dr. Finlay'den hiç bahsetmemişti. Dr. Finlay öldükten ancak 39 yıl sonra Uluslararası Tıp Tarihi Kongresi hak ettiği değeri verdi.

(milliyet.com)