Borç sildirme geleneği nedir

Osmanlı’da Bir Ramazan Geleneği

Esnaftan veresiye alışveriş yapanların borçlarının yazıldığı deftere veresiye defteri denir.
Osmanlı döneminde Ramazan günlerinde pek çok zengin, hiç tanımadığı semtlerde bakkal, manav dükkânlarına gider, esnaftan veresiye defterlerini çıkarmalarını isterlerdi. Defterin sayfalarının rastgele bir bölümünün borçlarını hesaplattırdıktan sonra o sayfaları yırtar ve o kimselerin borçlarını öderlerdi. Dükkân sahibine “Bu borçları silin! Allah kabul etsin!” diyerek, kendilerini tanıtmadan oradan ayrılırlardı.
Bu şekilde borcu ödenen kişi, borcunu ödeyenin kim olduğunu bilmez; borcu sildiren kişi de kimi borçtan kurtardığını bilmezdi.
Yukarıda anlatılanlardan hareketle “borç sildirme” geleneğinin niçin ortaya çıktığını düşününüz.

• İslam dininin iyilik yapmaya verdiği önem, iyiliklerin kat kat sevap olarak verilmesi
• Ramazan ayının paylaşma ve yardımlaşma ayı olması
• “Veren el alan elden daha hayırlıdır” gibi hadislerin ve ayetlerin müslümanları teşvik etmesi
• “Sağ Elin Verdiğini Sol El Bilmemeli” hadisinde de olduğu gibi İslam dininin yardımın gizli yapılmasını istemesi bu borç silme geleneğini ortaya çıkarmış olabilir.