Bağımlılık yapan kırtasiye ürünlerinden uzak durun

Aynı zamanda madde bağımlılığının ilk adımları da, kokulu ve kimyasal madde içeren kırtasiye ürünleriyle atılıyor. Bu malzemelerdeki solvent ve benzeri maddeler bağımlılığa da zemin hazırlıyor. İstanbul Milli Eğitim ile Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü'nün ortaklaşa yaptığı araştırmaya göre, uyuşturucuyla tanışma yaşı 14'e kadar düştü.

Yeni eğitim döneminde okula yeni başlayan 2,3 milyon öğrenciyle birlikte 18 milyona yakın öğrenci 17 Eylül'de ders başı yapmaya hazırlanıyor. Çocukların tükettiği gıdalar kadar, kullandıkları eşyaların da güvenli olması gerektiğine dikkat çeken uzmanlar, eğitim sezonunun açıldığı bugünlerde çocukların kullanacağı kırtasiye malzemelerindeki kimyasal risklerin kontrol altında tutulması gerektiğini söylüyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 5898 sayılı Uçucu Maddelerin Zararlarından İnsan Sağlığının Korunmasına Dair Kanun ve 2010 Ağustos ayında Sağlık Bakanlığı'nca yayımlanan 'Uçucu Maddelerin Zararlarından İnsan Sağlığının Korunması Hakkında Yönetmelik' ile zararlı kırtasiye ürünleriyle ilgili yasal önlemler alındı. Burada en büyük görev ise ailelere düşüyor. Piyasada bulunan ve kalite-güvenlik testinden geçmemiş Uzakdoğu menşeli ürünlerin, öğrenciler için önemli sağlık sorunları doğurabileceğini belirten NT Genel Müdürü Murat Kara, "Testlerden geçmeyen, zararlı kimyasal maddeler içeren ve uluslararası standartlara uygun olmayan kırtasiye malzemeleri, özellikle gelişme çağındaki çocuklar için büyük tehlike oluşturuyor. Bu nedenle biz de önlemleri artırdık." diyor. Tüm ithal ürünler için tedarikçilerden "Güvenilir Laboratuvar Test Raporu" talep ettiklerini belirten Murat Kara, ailelere çocuklarının kullanacağı eğitim malzemelerini uzman bir danışman eşliğinde satın almalarını tavsiye ediyor.

Bağımlılık yaşı 14'e düştü!

İstanbul Valiliği'nin onayı ile İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü ve İstanbul Emniyet Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü 'madde kullanımı' araştırması yaptı. İstanbul'da 31 bin lise öğrencisi arasında yapılan bu kapsamlı araştırmanın sonuçları endişe verici: 28 ilçesinde 154 okulda gerçekleştirilen araştırmaya 31 bin 272 öğrenci katıldı. Sigara, alkol, uyuşturucu ve esrarı alışkanlık edinme yaşı ortalama 13-14 yaşta seyrediyor. Araştırma, uyuşturucuyla tanışma ve kullanma yaşının 14'e kadar indiğini gösteriyor. Her 5 öğrenciden 1'i mutlaka sigara ya da alkol kullanıyor. Sigara deneme yaşı 13,5, alkolde yaş 13, uyuşturucu maddede 14, esrarda ise deneme yaş ortalaması 15'e kadar düşmüş durumda.

Rakamlarla kırtasiye sektörü

Türkiye'de 350 adet tedarikçi, üretici ve toptancı ile 25 bin adet de perakendeci firma faaliyet gösteriyor. Kırtasiye sektörünün büyüklüğü ise yaklaşık 4 milyar dolar civarında. Kırtasiye pazarının da yüzde 70'i ithal, yüzde 30'u yerli ürünlerden oluşuyor. Çin, sektörün en büyük üreticisi sıralamasında birinci sıraya yerleşirken, Türkiye ise dünya ofis ve kırtasiye ürünleri ihracatında 11'inci sırada bulunuyor. Türk firmalarının ihracatta kilitlendiği ülkelerin başında Balkan ülkeleri, Avrupa ve Rusya geliyor. Afrika ise hedef pazar olarak çok yüksek bir potansiyele sahip.

Hangi ürünlerde ne tür riskler var?

Pastel boya, suluboya, oyun hamuru, silgi ve diğer boyalar: Bu ürünlerde kanserojen olduğu için yasaklanan azo boyarmaddeler ve plastik ürün, baskı ve boyalarda yumuşatıcı olarak katılan fitalatlar kullanılabiliyor. Aynı zamanda kanserojen olan fitalatlar, insanlarda ve hayvanlarda hormon sistemine zarar veriyor. Ayrıca astım ve üreme bozukluğuna da neden olan bu kimyasal, pastel boyalarda da bulunabiliyor. Çocuklarda sinir, bağışıklık sistemini tahrip eden ağır metaller de boyalar içerisinde tespit ediliyor. Kanserojen boyarmaddeler ise deri ile temas sonucu deri tarafından direkt emilir.

Makas, kalemtıraş, zımba: Öğrencilerin hemen her gün kullandığı bu ürünlerde, ağır metaller ve fitalatlar kullanılabileceğinden test edilmesi önemli. Nikel, alaşım numunelerin kaplamasında, korozyona karşı direncinin artırılmasında ve sertliklerinin artırılmasında kullanılan bir madde. Uzun süre nikel içeren aksesuarlarla temas halinde olmak ciltte tahrişe ve alerjiye neden oluyor.

Çanta, beslenme çantası, kalem kutusu, matara ve kaplıklar: Bu ürünlerde de azo boyarmaddeler, alerjen boyarmaddeler ve kanserojen boyarmaddeler bulunabiliyor. Kanserojen oldukları için yasaklanan poliaromatik hidrokarbonlar (PAH) ve tekstilde buruşmazlık, çekmezlik apresi, boya ve baskının korunmasında kullanılan formaldehit, çantaların risklerinden. Alerji, tahriş, egzama ve akciğer kanserine neden olan bu kimyasal; önlük, pantolon ve çorap gibi tekstil ürünlerinde de bulunabiliyor.

ZEYNEP HAŞLAK