Ak Sakallı Bilge Dede Metni Cevapları

Ak Sakallı Bilge Dede Metni Cevapları

Ak Sakallı Bilge Dede Metni Sayfa 45 Cevapları

Hazırlık Çalışması

1. Kul hakkı konusunda yaptığınız araştırma sonucu edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.
Kul hakkı

Bir kimse bir kimsenin hakkını yer, malını çalar, hırsızlık yapar ise büyük vebali olan kul hakkını işlemiş olur. Kul hakkı pek çok sebebe bağlı olarak işlenebilir. Dolayısıyla bir kişinin istenmediği bir şey yapması, onu alay etmek, küçük düşürmek, başkasının yanında aşağılamak, rencide etmekte bir kul hakkıdır.

2. Haklıyken hakkınızı alamadığınız bir durum hayal ediniz. Hakkınızı almak için neler yapardınız?
Cevap: Hak, kişilerin hukuk düzenince korunan menfaatleridir. Kişilerin lehlerine olan bir durumun kanunlar tarafından korunması, bu korumaya uymayan kişilere karşı ise kanuni girişimlerde bulunulması gibi yetkiler verir. Dilekçe hakkı Tüketici hakkı Yargıya başvurma(dava açma) hakkı Kamuoyu oluşturma hakkı İnsan hakları eğitimi almış kişilerin şu davranışları göstermeleri beklenir: Birey olarak sahip oldukları hakları tanırlar ve bilirler

Ak Sakallı Bilge Dede Metni Sayfa 49 Cevapları

1. ETKİNLİK

a) Metinde yer alan ve harfleri karışık hâlde verilen aşağıdaki kelimeleri örnekteki gibi bulunuz. Bulduğunuz kelimelerin anlamlarını TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten belirleyerek yazınız.

Varsıl: Parası, malı çok olan, zengin, yoksul karşıtı.
Öneri: Kabul edilmesi için öne sürülen görüş, düşünce.
Meşale: Aydınlık vermesi için hazırlanmış, ucunda uzun süre yanabilecek durumda ve alev çıkararak yanan bir madde bulunan değnek.
Bilge: Her şeyi bildiği gibi, bildiği şeyleri de iyi ve sağlam bilen, bilgisini kendisi ve başkaları için en yararlı bir biçimde kullanabilen, iyi ahlaklı, olgun kimse
Yargıç: Hukuk öğrenimi görmüş ve yasanın aradığı nitelikleri taşıyan, yargı yetkisini ulus adına kullanarak yasaya aykırı davranışlarda yasa hükümlerini yerine getirmekle ya da uyuşulmayan durumlarda anlaşmazlıkları yasalara göre çözmekle görevli kimse.
Ders: Öğretmenin, bir sınıfta, belirli bir konuda ve sürede öğrencilere bilgi vermesi.
Delikanlı: Çocukluk döneminden çıkmış genç erkek. Genç erkeklere seslenme sözü olarak kullanılır.

b) Anlamını öğrendiğiniz kelimeleri birer cümle içinde kullanınız.

Varsıl kişi zengin kişi demektir.
Önerilerimi ciddiye almadı.
Okulda meşaleler yakıldı.
Bilge kişi önemli kişidir.
Yargıç sonunda hüküm verdi.
Derste çok konuşuyordu.
Delikanlı, sınıfı birbirine kattı.

Ak Sakallı Bilge Dede Metni Sayfa 50 Cevapları

2. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde “ev” kelimesine getirilen ekleri inceleyiniz. Ardından eklerin kelimeye kattığı anlamları açıklayınız.

• Ali aradığı evi buldu. (Belirtme eki)
• Ali okuldan eve geldi. (Yönelme eki)
• Ali hasta olduğu için evde kaldı. (Bulunma eki)
• Ali hızla evden çıktı. (Ayrılma eki)

b) Aşağıdaki cümlelerde yer alan boşlukları “-i, -e, -de, -den” eklerinden uygun olanı ile doldurunuz.

Gözde, kırılan kalemi çöpe attı.
Arkadaşlarım sahilden geliyor.
Kardeşimle göle kadar koştuk.
Dün gece kitap okurken kanepede uyuyakalmışım.
Şehirden köye kadar olan yolu asfaltladılar.
Kütüphanede araştırma yaparken kardeşimi gördüm.

Bilgi Kutusu
İsimleri isimlere, fiillere ya da başka türdeki kelimelere bağlayan, bu sayede isimlerin cümlede görev almasını sağlayan eklere hâl eki denir. Dört hâl eki vardır. Bunlar: belirtme (-ı, -i, -u, -ü), yönelme (-e, -a), kalma / bulunma (-de, -da, -te, -ta), çıkma / ayrılma (-den, -dan, -ten, -tan) hâl ekleridir. Ayrıca ismin herhangi bir hâl eki almamış olan yalın hâli de vardır.

3. ETKİNLİK

Metinde yer alan deyimlerden beşini belirleyiniz. Belirlediğiniz deyimleri metindeki anlamından hareketle cümle içinde kullanınız.

Gönlü Razı Olmamak: Arkadaşımın başka bir okula gitmesine gönlüm razı olmuyor.
Akıl Danışmak: Sevdiğim abime yapacağım işle ilgili akıl danıştım.
Karnı Zil Çalmak: Okulda bir şey yemedim, karnım zil çalıyor.
İş İşten Geçmek: Bana bunları söylüyorsun ama; çoktan iş işten geçti.

Ak Sakallı Bilge Dede Metni Sayfa 51 Cevapları

4. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde yer alan altı çizili kelimelerin hangi amaçla kullanıldığını arkadaşlarınızla tartışınız.

Biraz üşürüm ama sonunda yüz altın sahibi olurum.
Sonuçta iddiayı kazandığını ama komşusunun parasını vermediğinden yakınmış.

ama: İnsanlar kendileri için her zaman en iyisini isterler ama kul hakkına dikkat etmeleri gerekmektedir.
fakat: Kul hakkı başkalarının haklarına saygı göstermektir fakat kendi haklarımızı da unutmamak gerekir.
ancak: Özgürlüğümüz vardır ancak başkalarının haklarına saygı göstermemiz gerekir.

b) Uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanarak kul hakkıyla ilgili kısa bir bilgilendirici metin yazınız.
Cevap: Kul hakkı çok geniş manalar ifade eder ancak başkasının rahatsız olacağı her şey olarak özetlenebilir. İnsanlar kul hakkını bilirler fakat bu kadar geniş kapsamlara sahip olduğunu bilmezler. Gıybet ve mal çalmaya kul hakkı derler ama yere tükürmenin bile buna gireceğini herkes düşünmez.

Bilgi Kutusu
Konuşmada veya yazıda bir düşünceden başka bir düşünceye geçildiğini, düşüncenin farklılaştığını gösteren “ama, fakat, lakin, ancak, yalnız, bununla birlikte, buna rağmen vb.” ifadelere geçiş ve bağlantı ifadeleri denir.

5. ETKİNLİK

Okuduğunuz metnin özetini defterinize yazınız. Metni özetlerken aşağıdaki maddeleri dikkate alınız.
• Metni dikkatlice okuyunuz.
• Metnin başlığını inceleyiniz.
• Gereksiz ayrıntıları atlayınız.
• Ana fikir ve konuyu bulunuz.
• Örnekleri, tekrarları özetinize almayınız.
• Özetinizi okuyunuz ve gözden geçiriniz.

AK SAKALLI BİLGE DEDE

Yoksul kadınla genç bir oğlu varmış. Bu yoksul ailenin bir de varlıklı komşuları varmış. Komşusu çok kibirli bir insanmış. Bir gün yoksul delikanlıya bir öneride bunmuş. Eğer göle girer ,gölde sabaha kadar kalırsan sana yüz altın veririm demiş. Delikanlı sabaha kadar gölde kalmasına rağmen kibirli komşu delikanlıyla alay ederek hak ettiği parayı ona vermemiş. Bunun üzerine delikanlı ak sakallı bilge dedenin yanına gitmiş. Bilge dede kentimizde çok dürüst bir yargıç var derdini ona anlat demiş. Delikanlı olanları yargıca anlatmış. Yargıç kibirli komşuyu da dinledikten sonra onu haklı bulmuş. Delikanlı çok üzülmüş ve tekrar bilge dedenin yanına giderek yargıcın kendisini haksız bulduğunu anlatmış. Bilge dede sen hiç merak etme demiş. Yargıcı ve köyün ileri gelenlerini yemeğe çağırmış fakat çok zaman geçmesine rağmen yemek bir türlü gelmemiş. Çünkü ateş başka yerde yemek başka yerdeymiş. Bu durum yargıcı sinirlendirmiş ve ak sakallı dedeye çıkışmış. Bunun üzerine ak sakallı bilge dede; gölün kıyısında ki meşale, gölün içindeki çocuğu nasıl ısıttıysa bu köşedeki ateş de o köşedeki kazanı kaynatabilir demiş. Yargıç bunun bir ders olduğunu anlamış. Delikanlı bu ders sayesinde yüz altınına kavuşmuş. Ak sakallı dedeye teşekkür ederek annesinin yanına gitmiş.

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Adam, yoksul delikanlıya ne yaparsa yüz altın vereceğini söylemiş?
Cevap: Adam, yoksul delikanlıya gölde bir gece beklerse yüz altın vereceğini söylemiştir.

2. Delikanlı, gölden çıkıp hakkı olan yüz altını istediğinde ne olmuş?
Cevap: Adam, hem vermemek için bütün gece kalıp kalmadığını , ne yaptığını sormuş.

3. Adam altınları vermemek için nasıl bir bahane bulmuş?
Cevap: Annesinin meşalesi ile ısındığını söyleyerek hem bahane bulmuş, hemde alay etmiş.

4. Delikanlı, hakkını aramak için kime akıl danışmış?
Cevap: Delikanlı hakkını aramak için , ak sakallı bilgeye gitmiş.

5. Ak Sakallı Bilge Dede, delikanlıya hakkını araması için kime gitmesini söylemiş? Sonrasında ne olmuş?
Cevap: Ak Sakallı Bilge Dede, delikanlıya hakkını araması için adil yargıca gitmesini söylemiş. Yargıca durumu anlatmış ama yargıç adamı haklı bulmuş.

6. Ak Sakallı Bilge Dede, yargıca ve zengin adama nasıl bir ders vermiş?
Cevap: Ak Sakallı Bilge Dede, yargıca ve zengin adamı çok büyük bir ziyafete çağırmış ama yemekleri bir türlü getirtmemiş. En sonunda beklemekten sıkılan insanlar yemeğin başka yerde ateşin başka yerde olduklarını görmüşler.” Bu şekilde nasıl pişecek” diye sorduklarında ise “meşale nasıl ısıttıysa öyle” diyerek gereken dersi vermiş

7. Dersini alan yargıç, zengin adama ne yapmasını söylemiş?
Cevap: Dersini alan yargıç, zengin adama hakkını araması için onun yaptığı gibi adaletli bir yargıca gitmesini söylemiş.

Ak Sakallı Bilge Dede Metni Sayfa 52 Cevapları

7. ETKİNLİK

Ak Sakallı Bilge Dede’nin yerinde siz olsaydınız delikanlıya hakkını araması için nasıl bir çözüm yolu sunardınız?
Cevap: Ak Sakallı Bilge Dede’nin yerinde ben olsaydım delikanlıya hakkını araması için onun yaptığı gibi adaletli bir yargıca sevk ederdim.

8. ETKİNLİK

Öğretmeninizin duyuru metni yazımıyla ilgili açıklamalarını dikkatle dinleyiniz. Daha sonra sıra arkadaşınızla okulunuzda yapılacak bir yarışma organizasyonu kurgulayınız. Kurguladığınız yarışmayla ilgili duyuru metninizi aşağıdaki bölüme yazınız.

Sevgili Arkadaşlar;

Yarın saat:12.00 da okulumuzun konferans salonunda İstiklal Marşını güzel okuma yarışması düzenlenecektir. Yarışmaya katılacak olan arkadaşlarımızın kırmızı beyaz giyinmeleri ve saat:11.30 da konferans salonunda bulunmaları rica olunur.

Gelecek Derse Hazırlık

Fabl türü ve ünlü fabl yazarları hakkında araştırma yapınız. Edindiğiniz bilgileri defterinize not alınız.

Fabl Türü Hakkında Bilgi

Fabl türü ; şiir veya düzyazı şeklinde yazılıp, bitki ve hayvan gibi canlıların konuşturularak yazılan ders verici yazılardır. Dünyanın en ünlü fabl yazarları Ezop, La Fontaine ve Beydeba’dır.

Jean De La Fontaine (Jan Dö La Fonten) : Burjuva ailesinde dünyaya gelen Jean de la Fontaine 8 Temmuz 1621 tarihinde Fransa ülkesinde dünyaya gelmiştir.
Eserleri ; Ağustos Böceği ile Karınca, La Fontaine Masalları

Ezop : Milattan önce 6. yüzyılda yaşamış olduğu varsayılan eski Yunan masalcısı olarak kabul edilmektedir. Eserlerinde kahramanları hayvanlar olan masallarıyla büyük ün kazanmış olan Ezop’un yaşamıyla ilgili bilgiler tam olarak kesin değildir.
Eserleri ; Ezop Masalları, Tavşan ile Kaplumbağa.