Adalet ne demektir

Ödev cevabı kısaca,
Adalet, eşitlik ve dürüstlük ilkesine dayalı bir kavramdır. Herkesin haklarına saygı gösterilmesi, haksızlığın önlenmesi ve herkesin eşit muamele görmesi anlamına gelir.

Adl kökünden gelen adalet kavramı sözlükte; “insaflı ve doğru olmak, doğru davranmak, zulmetmemek, eşit olmak, eşit tutmak, her şeye hakkını vermek, düzeltmek, mutedil olmak, her şeyi yerli yerinde yapmak, istikamet ve hakkâniyet” anlamlarına gelir. “Adl” kökü Arapça’da “an” harfi cerri ile kullanıldığında doğruluktan ve yoldan sapmak ve meyletmek; (ilâ) edatı ile kullanıldığında dönmek; (be) edatı ile kullanıldığında denk ve eşit tutmak anlamına gelir.

Hz. Peygamber’in adaletini gösteren rivayetlerden biri de hayatının son dönemlerinde sahabelerine yaptığı konuşmayla ilgilidir. Nakledildiğine göre Rasûlullah (sav) Efendimiz sahabeye etkili bir konuşma yapmış ve şöyle demiştir: “Müslümanlar! Allah adına ve üzerinizdeki hakkım için söyleyin. Kime bir haksızlık etmişsem kıyamet günü hesaplaşmadan evvel gelsin hakkını alsın!” Bir savaştan dönerken Rasûlullah (sav)'ın elindeki değneğin bilerek ya da bilmeyerek kendisine vurduğunu söylemiştir. Bunun üzerine Hz. Peygamber kısas uygulayabileceğine hükmetmiş ve evden değneğin getirilmesini istemiştir.

Başka sahabelerin araya girip kısası kendilerinde uygulamasını istemelerine rağmen bu uygun görülmemiş ve sonunda Rasûlullah (sav) karın kısmını açarak vurmasına izin vermiştir. Ukkaşe de bunu fırsat bilip Efendimiz’in karnını öpmüştür.[Taberani, el-Mu'cemü'l-kebir, III, 58; Ebu Nuaym, Hilyetü'l-evliya, IV, 73.] Yine rivayete göre Rasûlullah (sav) ‘ın bir şeyler dağıttığı bir anda birisi gelip dağıtılan eşyalara yönelince Hz. Peygamber elindeki dalla ona vurmuş; fakat hemen ardından onun da kendisine vurmasını istemiştir[Ahmed b. Hanbel, Müsned, XVII, 328; Ebu Davud, Sünen, IV, 182; Nesai, Sünen, VIII, 32.] Yine kendisinden alacağını isteyen sahabeye diğer ashab-ı kiram kızınca “Hak sahibinin söz hakkı vardır” karşılığını vermiştir.[Buhari, Sahih, III, 116; Müslim, Sahih, III, 1225; Tirmizi, Sünen, III, 600.] “Kimin bende alacağı varsa alsın ya da helal etsin. Rabbime tertemiz varmak isterim” buyurmuştur.[Abdurrezzak b. Hemmam, Musannef, IX, 469.] Hz. Peygamber’in sadeliğine, kibirli olmayışına ve adaletine en güzel örneklerdir.