Açık ileti ve örtük ileti nedir, açık ileti ve örtük ileti örnekleri nelerdir

Açık ileti, isminden de anlaşılacağı gibi anlamın açık olduğu, tartışmaya ve anlam karışıklığına yer vermeden tek bir yargıyı anlatan, anlatılmak istenenin direkt olarak beyan edildiği ifadelere “Açık ileti” denir. Açık iletileri herkesin aynı şekilde algılaması beklenir. Herkes için aynı şeyi ifade eden bu iletileri daha çok öğretici metinlerde görmekteyiz.

Açık ileti örnekleri nelerdir

Geldiği yollardan hızlı hızlı dönen Koca Ali, ruhunda demin dinlediği uyumu tekrarlıyordu. Bülbüller keskin keskin ötüyor, uzaktan mandıraların köpekleri havlıyorlardı. Sokakta hiç kimseye rast gelmedi.

Örtük ileti, dinleyici, izleyici ya da okurların dikkatinden kaçabilen ve dolaylı bir şekilde anlatılan iletilere verilen isimdir. Örtük iletiler, açık iletinin altında gizlenmiş olan iletilerdir.

Özellikle edebi metinlerde önerme biçiminde verilmemektedir. Yani kesin bir şekilde yargıya dönüştürülerek kullanılmamaktadır. Bu yapıtlarda iletiler metinlerin dokusuna sindirilerek yazılmaktadır. Bu sebeple yazınsal metinlerde genellikle örtük ileti kullanılmaktadır.

Estetik kaygı nedeni ile edebi metinlerde tek anlam kullanılmamaktadır. Bu sebeple ileti, söylenmek istenen konu ile örtülü şekildedir. Okurlar böyle metinlerde kendi çıkarımlarını, satır araları ve söylenmeyen konuları bulmakla yükümlü hale gelmektedir.

Örtülü iletilerde amaç söyleneni daha güzel bir şekilde söylemeye çalışmaktır. Sanat metinlerinde sıklıkla örtülü metin kullanımı vardır. Özellikle de şiirlerde bu tür iletiler kullanılmaktadır.

Örtük ileti örnekleri nelerdir

Örtük iletiye en güzel örneklerden biri sanırım Ahmet Haşim'in Merdiven şiiri örnek verilebilir. Ahmet Haşim'in yazmış olduğu Merdiven isimli şiirinde ölüm teması işlenmiştir. Ancak şiirin hiç bir mısrasın da ölümden bahsedilmemiştir.

Merdiven şiirinde, merdiven ile insanların sona yaklaştığı hayat yolu betimlemesi vardır. Kızıl akşam sözü ile yaşamın son dönemleri anlatılmaktadır. Lisan-ı hafi kelimesi ile ölüm yaklaşırken meydana gelen gizli belirtilerden bahsedilmiştir.

Merdiven şiirinde sürekli bir şekilde imgeler kullanılmıştır. Bu sebeple örtülü ileti kullanımı mevcuttur.