9. Sınıf SDR Dikey Fizik Sayfa 97 Cevapları

KENDİMİZİ DEĞERLENDİRELİM - 3.1

1. Günlük yaşamdan hareketin göreceli olduğuna yönelik bir örnek olay anlatınız.
Cevap: Uçakta, trende, gemide ve otobüste yolculuk yapan kişiler, bulundukları araca göre hareketsiz durumda iken bu araçları dışarıdan gözlemleyen kişiler tarafından onların hareket ettikleri gözlenmektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere hareket göreceli bir kavramdır.

2. Günlük yaşamda gözlemlediğimiz hareket çeşitlerinden öteleme, dönme ve titreşim hareketine örnekler veriniz.
Cevap: Üç temel çeşidi vardır: öteleme, dönme ve titreşim.

Öteleme

Bir cisim düz bir yol boyunca, belirli bir doğrultuda ve yönde ilerliyorsa öteleme hareketi yapıyordur. Örneğin:

• Bir trenin düz bir ray boyunca ilerlemesi
• Bir binanın tepesinden atılan bir topun yere düşmesi
• Buz pateni pistinde bir doğru boyunca ilerleyen patenci
• Yürüyen merdivenler
• Düz bir yol boyunca kayan bir kızak

Dönme

Bir cisim belli bir nokta etrafında dönüyorsa dönme hareketi yapıyordur. Örneğin:

• Helikopterin pervanesi
• Saatin akrep ve yelkovanı
• Lunaparktaki dönme dolap
• Bir ipin ucuna bağlanan bir cismin döndürülmesi
• Giden bir otobüsün tekerleği
• Ayın Dünya’nın etrafında dolaşması
• Gezegenlerin Güneş’in etrafındaki dönmesi
• Güneş sisteminin Samanyolu galaksisi merkezine göre dönmesi

Titreşim

Bir cisim bir denge noktasının bir o tarafına bir bu tarafına salınıyorsa titreşim hareketi yapıyordur. Aşağıdakiler titreşimin örnekleridir:

• Salıncakta sallanan bir çocuk
• Tavana bağlanmış bir yayın ucuna bağlanan cismi aşağı çekip bırakınca aşağı yukarı salınması
• Sarkacın bir uçtan diğer uca gidip gelmesi
• Gitar telinin titreşmesi
• Bungee jumping yapan bir kişi
• Su yüzeyindeki dalgalar
• Ses dalgaları

3. Bir koşucunun zamana göre konum değerleri aşağıda verilen tablodaki gibi oluşmuştur. Buna göre koşucunun en hızlı olduğu aralıktaki hızını ve yarış boyunca ortalama hızını bulunuz.

• Buna göre koşucunun en hızlı olduğu aralık: Konum (m) 63, Zaman (s) 6
• Yarış boyunca ortalama hızı: 8,8 s

4. Düzgün doğrusal hareket yapan bir trenin konum-zaman verilerini oluşturarak konum-zaman ve hız-zaman grafiklerini çiziniz.
Cevap: Trenin konum-zaman verilerini oluşturarak konum-zaman ve hız-zaman grafiğini sizler çizebilirsiniz. Bu etkinliği yapamazsanız yorum bölümüne yazınız sizler için grafikleri çizelim.

5. Günlük yaşamda ivmeli hareket yapan cisimlere örnekler veriniz.
Cevap: Perona yavaşlayarak yaklaşan tren günlük yaşamda ivmeli harekete örnek olarak verilebilir.