5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Ada Yayıncılık 5. Ünite Işığın Yayılması Sayfa 132, 133, 134, Gölgeler Nasıl Oluşur Neler Öğrendik

5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 132 Cevabı

1. Çevrenizde saydam, yarı saydam ve saydam olmayan maddelerden bildiklerinizin isimlerini yandaki tabloya yazınız.

Saydam:

Alkol
Su
Hava
Cam
Buz
Naylon
Asetat kağıdı
Gözlük camı
Su damlası

Yarı saydam:

Yağlı kağıt
Tül
Buzlu cam
Buzlanmış cam
Bulut
Sis
Zümrüt
Yakut
Oto cam filmi
Renkli bant
Puslu cam

Opak:

Tahta
Taş
Toprak
Mukavva
Kağıt
Mermer
Çelik
Demir
Bakır
Kurşun
Duvar
Kapı
Seramik
Çimento

2. Saydam olmayan bir cisim, şekildeki gibi bir ışık kaynağı ile duvar arasına, sırasıyla çeşitli uzaklıklarda konulmuş ve duvarda gölgeler oluşturulmuştur.

Cismin kaynaktan farklı uzaklıklarına karşılık duvarda oluşturduğu gölge boylarını ve cismin kaynağa uzaklığını şekil üzerinde ölçünüz. Elde ettiğiniz verilerle, cismin kaynaktan uzaklığı ile gölge boyu arasındaki ilişkiyi gösteren bir sütun grafiği çiziniz.

a. Grafikte gölge boyu ile cismin ışık kaynağına olan uzaklığı arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

Cevap: Bir cisim ne kadar büyük olursa olsun cisim kaynağa yaklaştığında gölge boyu büyür. Ama cisim kaynaktan uzaklaştığında gölge boyu küçülür. Cismin şekli önemli değildir. Cismin boyunun da önemi yoktur. Sadece cisme olan uzaklık yada yakınlığı önemlidir. Bunu cismi sabit tutup ışık kaynağını uzaklaştırıp yakınlaştırarak da kolayca öğrenebiliriz. Cismi sabit tutarız. Işık kaynağını cisme yaklaştırırız. O zaman cismin gölge boyu büyür. Ya da cismi sabit tutup ışık kaynağını uzaklaştırınca cismin gölge boyu küçülür. Yani gölge boyu ile cismin kaynaktan uzaklığını böyle ilişkilendirebiliriz.

b. Grafik üzerinde ölçümünü yapmadığınız bir uzaklığa karşılık gölge boyunun uzunluğunu bulunuz.

c. Aynı uzunluğa karşılık gelen cismin gölge boyunu deneysel olarak ölçünüz. Elde ettiğiniz sonuç ile grafikte bulduğunuz sonucu karşılaştırınız.

ç. Bu olaydaki bağımlı, bağımsız ve kontrol edilen değişkenler nelerdir?

Kaynak:Eğitim Sistem