5. Sınıf Ada Yayıncılık Fen Bilimleri Gölgeler Nasıl Oluşur Cevapları

5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 128 Cevabı

Güneşli bir günde arkadaşlarınızla birbirinizin gölgesine basmaya ya da gölgenizi yakalamaya çalıştığınız olmuştur. Gölge oyunu oynamaya ne dersiniz?

Cevap: Hareket halindeki arkadaşımızın gölgesine basmamız çok zordur. Oyundan çok uğraş isteyen bir etkinlik gibi oluyor.

5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 129 Cevabı

• Işık kaynağının izlediği yolda bulunan şekillerin gölgeleri nasıl oluşmuştur?

Cevap: Gölge boyu cismin boyutu, cismin ışık kaynağına olan uzaklığı ve yakınlığı ile ilgilidir. Büyüklüğü sabit olan bir cisim ışık kaynağından uzaklaştıkça gölgesi küçülür.

• Cisimlerin ışık kaynağına uzaklıkları gölgelerin oluşumunu nasıl etkilemiştir?

Cevap: Işık kaynağına yaklaşınca gölgesi büyür. Ayrıca gölge boyu ışık kaynağının cisme olan açısıyla ilgilidir. Dik açı ile vuran ışık gölge oluşturmazken yatay olarak vuran ışık gölge oluşturur.

• Işığın geliş doğrultusu ve oluşan gölgelerin boyu arasında nasıl bir ilişki olabilir?

Cevap: Gölge boyu cismin boyutu, cismin ışık kaynağına olan uzaklığı ve yakınlığı ile ilgilidir. Büyüklüğü sabit olan bir cisim ışık kaynağından uzaklaştıkça gölgesi küçülür, Işık kaynağına yaklaşınca gölgesi büyür. Ayrıca gölge boyu ışık kaynağının cisme olan açısıyla ilgilidir. Dik açı ile vuran ışık gölge oluşturmazken yatay olarak vuran ışık gölge oluşturur.

5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 130 Cevabı

Peki oluşan bir tam gölgenin büyüklüğünü değiştirebilir miyiz?

Cevap: Işık kaynağının ve cismin büyüklüklerine göre cisimlerin gölgelerinde değişmeler meydana gelir. Ekran bir cisimden uzaklaştırılmaya başlandığında gölgenin büyüklüğünde değişme olur ve gölgenin büyüklüğü artar. Cisim,ekran ve ışık kaynağı hareket ettirilerek gölgenin büyüklüğünden değişiklikler oluşturulabilir.

5. Sınıf Ada Yayıncılık Yayıncılık Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 131 Cevabı

• Cismin ışık kaynağına yakınlığı ve uzaklığı gölge oluşumunu nasıl etkiledi?

Cevap: Bir cisim ne kadar büyük olursa olsun cisim kaynağa yaklaştığında gölge boyu büyür. Ama cisim kaynaktan uzaklaştığında gölge boyu küçülür. Cismin şekli önemli değildir. Cismin boyunun da önemi yoktur. Sadece cisme olan uzaklık yada yakınlığı önemlidir. Bunu cismi sabit tutup ışık kaynağını uzaklaştırıp yakınlaştırarak da kolayca öğrenebiliriz. Cismi sabit tutarız. Işık kaynağını cisme yaklaştırırız. O zaman cismin gölge boyu büyür. Ya da cismi sabit tutup ışık kaynağını uzaklaştırınca cismin gölge boyu küçülür. Yani gölge boyu ile cismin kaynaktan uzaklığını böyle ilişkilendirebiliriz.

• Deneydeki bağımlı, bağımsız ve kontrol edilen değişkenleriniz nelerdir?

• Bağımlı değişken: Mum ışığı
• Bağımsız değişken: karton
• kontrol edilen değişken: mum ışığı

• Tahminleriniz ile yaptığınız deney sonuçları birbirini doğruladı mı? Bunu nasıl açıklarsınız?

Cevap: Evet doğruladı. Tam da beklediğim sonuçlar çıktı