12. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 50 Cevapları

METNI ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinde geçen “O da gümüş suların aktığı ovaları daha iri karanfillerle çerçeveleyip bezedi.” “Sular hiç yaldızlanmadı.” cümlelerinde altı çizili kelimelerin anlamlarını kullanıldıkları cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.

bezedı: boyamak , renklendirmek, kaplamak
yaldızlanmadı: parlaklık vermek.. on plana çıkarmak

2. Metinde süsleme işini yapan kişinin iş yaparken aklına baba ve dedesinin sözlerinin ve yaptıklarının gelmesi neyin göstergesidir? Bu durumu toplumumuzun sosyal, kültürel ve manevi değerleriyle ilişkilendirerek açıklayınız.
Cevap: Mesleğin bir gelenek haline geldiğini gösteriyor. Aynı zamanda aile mesleği olduğunu da anlıyoruz. ..
toplumumuzda genel olarak (eskiden) meslekler ailede babadan oğula geçerdi.. Çünkü baba oğlunu yanında yetiştirir ona is öğreniyordu.

3. Metindeki süslemecinin mi yoksa kaportacının mı işine ve anlayışına kendinizi yakın hissettiniz? Düşüncelerinizi nedenleriyle ve günümüzle ilişkilendirerek anlatınız.
Cevap: Biri zamanın gereği. Ancak duygusal olarak süslemeci daha yakın. İsini severek ve duygu yüklü yaptığı için.

4. Metinde diyalog, iç konuşma, bilinç akışı tekniklerinin geçtiği cümlelere örnekler bulunuz.

Diyalog: Karşılıklı konuşmaların geçtiği kısımları örnek olarak gösterebiliriz. Anlatıcının kendi düşüncelerini ifade ettiği ve kendi ole konuşuyormuş gibi yazdığı yerler monolog. Hikaye modernist olduğu için genelinde de bilinç akışı tekniği var.

5. Okuduğunuz metinde olaylar mı yoksa kahramanların iç dünyaları ve yaşamlarından kesitler mi daha ön plandadır? Metinden hareketle açıklayınız.
Cevap: Bence kahramanların iç dünyaları daha ön plandadır.

6. “Modernizmi esas alan eserlerde kahramanlar; bir yandan saflığını, hassasiyetini, duyarlılığını modern dünyayla beraber kaybederken diğer yandan değerlere, toplum yaşantısına yabancılaşan, yalnızlaşan kişilerdir.” bilgisinden yola çıkarak Adalet Ağaoğlu’nun hikâyenin sonunda insanlarla ilgili yaptığı tasviri modernizmle ilişkilendirebilir misiniz? Açıklayınız.
Cevap: Son cümle özellikle bunu açıkça ortaya koymakta… Tasvirde insanların kalabalık olduğunu söylerken.. renksiz.. ışıksız… pırıltısız… diyerek… toplumdan koptuklarını ifade etmiştir…

7. Okuduğunuz metinde yer alan kişiler, zaman ve mekânın özelliklerini belirleyerek aşağıdaki şemalara yazınız.

Anlatıcı: geleneğe bağlı zamanın değerlerine ayak uyduramayan ve değişimin getirdiği bozulma nedeni ile mutsuz biri…
Kaportacı: isini sadece para kazanma yolu olarak gören modern duygusuz biri..
Zaman : Net bir zaman yok…ancak zamanın değişimi var…
Mekân: Dükkan temel mekan. bunun dışında sokak.. cadde tabirleri var…

8. Metnin temel çatışmasını tespit ediniz. Tespitinizden hareketle metnin tema ve konusunu söyleyiniz.
Cevap: Gelenek-modern dünya çatışması. .. geçmiş-şimdi çatışması. ..Özellikle bireyin iç dünyasında yaşadığı birey-toplum çatışması

9. Okuduğunuz metnin anlatıcısı ile bakış açısını belirleyiniz. Seçilen anlatıcı ile bakış açısı metnin üslubunu nasıl etkilemiştir?

Anlatıcı: birinci tekil kişi
Bakıs açısı: Kahraman bakış açısı.. burada şunu belirtelim modern hikayelerde genellikle kahraman bakış açısı kullanılır ancak bu tamamen bir bakış acısına bağlı kalınarak yapılmaz… ilahi bakış açısı da işin içine girer ve karma bir bakış açısı doğar

10. Metnin başlığının “Karanfilsiz” olarak seçilmesinin nedenini metinde anlatılanlardan yola çıkarak söyleyiniz. Siz olsaydınız bu metin için hangi başlığı seçerdiniz? Nedenleriyle söyleyiniz.
Cevap: Çünkü metinde başkahraman süsleme yaparken kendi içinden geldiği için hediye niyetinde bir karanfil çizmektedir… Karanfilsiz diyerek artık o duygusunu kaybettiğini ve eskisi gibi ısını severek yapamadığını ifade etmek istemiştir..

11. Adalet Ağaoğlu, eserlerinde modernizm anlayışından etkilenmiştir. “Karanfilsiz” adlı metinden yola çıkarak modernist anlayışla ilgili çıkarımlarda bulununuz.

Cevap: Modernizm:

• Değişen dünya şartlarında bireyin durumunu ifade eder..
• İnsanın iç karmaşıklıklarından hareketle değişimin etkisi ifade edilir
• Gerçeklerin göründüğü gibi olmadığını ifade etmek esastır..
• Modernleşme ile birlikte inanların duygusal deformasyona uğradığı anlayışı hakimdir.