11. Sınıf Meb Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 95-97 Cevapları

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 95 Cevapları (MEB Yayınları)

Hazırlık Soruları ve Cevapları

1) Millî kültür ve millî değer kavramlarıyla ilgili düşünceleriniz nelerdir?

Cevap: Millî kültür ve millî değerler, bir milleti bir arada tutan ortak hafızayı, duyguyu ve kimliği ifade eder. Geçmişten bugüne aktarılan dil, tarih, gelenekler, inançlar, sanat ve yaşam biçimi millî kültürün temelini oluşturur. Bu değerler, bir milletin hem geçmişini anlamasını hem de geleceğini sağlam temeller üzerine kurmasını sağlar.

2) “Başka sanat bilmeyiz karşımızda dururken / Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz”

Bu dizelerde “yazılmamış bir destan” ifadesiyle anlatılmak istenen nedir?**

Cevap : “Yazılmamış bir destan” ifadesiyle, Anadolu’nun tarih boyunca yaşadığı kahramanlıkların, mücadelelerin, acıların, zaferlerin ve kültürel zenginliklerin o kadar büyük ve etkileyici olduğu; fakat bunların henüz tam anlamıyla anlatılmadığı ve yazıya dökülmediği vurgulanmaktadır. Yani Anadolu’nun her bölümü, her taşı ve her insanı başlı başına bir destan niteliği taşır.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 96-97 Cevapları (MEB Yayınları )

Sayfa 96 – Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Bu sayfada yalnızca bilgi verildiği için soru bulunmamaktadır. Ancak bilgiyi özetlemek gerekirse:

• Millî Edebiyat Dönemi, dilde sadeleşme, halka yönelme, Anadolu’ya ilgi duyma ve Türkçülük düşüncesini merkezine almıştır.
• Şairler, halkın konuştuğu Türkçeye yakın dili benimsemiş, Arapça-Farsça tamlamalardan uzak durmuştur.
• "Benim Ömrüm" şiiri bu özellikleri taşıdığı için Millî Edebiyat Dönemi anlayışına uygundur.
• Genç Kalemler topluluğu, Yeni Lisan makalesiyle sade Türkçeyi savunmuştur.

Sayfa 97 – Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1) Şiirde Millî Edebiyat anlayışını yansıtan kelime ve kelime gruplarını tespit ediniz.

Cevap: Şiirde Millî Edebiyat anlayışını gösteren kelimeler:
“Anadolu”, “Âşıklar diyarı”, “öz dilim”, “milletim”, “Türk”, “vatan” gibi millî duyarlılığı yansıtan ifadelerdir.

2) ‘Viran yurdun dolaştım… Vatan, vatan!’ mısralarından şairin Anadolu’ya bakışını yorumlayınız.

Cevap: Şair, Anadolu’yu hem acılarla yoğrulmuş hem de kutsal bir vatan olarak görmektedir.
Anadolu’yu şehir şehir gezerek halkın sıkıntılarını, yoksulluğunu ve mücadelelerini bizzat yaşamış; bu tecrübeyi millete sesleniş hâline getirmiştir.
Şairin bakışında Anadolu, uyanması gereken bir milletin kalbi gibidir.

3) Şiirde ahengi sağlayan unsurları tespit ederek bunların metne katkısını açıklayınız.

Cevap: Şiirde ahengi sağlayan unsurlar:

• Hece ölçüsü,
• Kafiye ve redif (örneğin “-dum, -dim”),
• Tekrarlar (“Vatan, vatan!”),
• Aliterasyonlar (aynı sesin tekrar edilmesi).

Bu unsurlar, şiirde coşkulu, ritmik ve vurucu bir söyleyiş oluşturmuş; Millî Edebiyat’ın heyecanlı, uyandırıcı üslubunu güçlendirmiştir.

4) “Hıçkırıklar işittim, gül ve bülbül bağlarından.” mısrasındaki edebî sanatı belirleyiniz.

Cevap: Bu mısrada tezat (zıtlık) sanatı vardır.
Çünkü gül ve bülbül bağları normalde neşe, zarafet ve güzellik çağrıştırırken, bunlardan hıçkırık duyulması zıtlık oluşturur.

5) Yeni Lisan makalesindeki görüşlere göre şiirin dilini değerlendiriniz.

Cevap: Şiirin dili, Yeni Lisan hareketinin savunduğu şekilde:

• sade,
• öz Türkçe,
• konuşma diline yakın,
• Arapça-Farsça tamlamalardan uzak bir yapıya sahiptir.

Bu nedenle şiir, Yeni Lisan makalesinin dil anlayışına tam olarak uygundur.

Karşı Pencereden – Karşılaştırma

Benim Ömrüm (Mehmet Emin Yurdakul) – Tahattur (Ahmet Haşim)

Dil, ahenk ve içerik açısından karşılaştırma

Mehmet Emin Yurdakul – Benim Ömrüm

• Dil: Sade, açık, halkın konuştuğu Türkçeye yakın.
• Ahenk: Kafiye, redif, tekrarlar ve ölçüyle sağlanır.
• İçerik: Toplumsal mesaj, vatan sevgisi, millet bilinci ve Anadolu’nun gerçekleri.
• Amaç: Milleti bilinçlendirmek ve duyarlılık oluşturmak.

Ahmet Haşim – Tahattur

• Dil: Kapalı, sembolik, ağır ve sanatlı bir söyleyiş.
• Ahenk: Musiki, imgeler, ses uyumu ve sembollerle sağlanır.
• İçerik: Bireysel duygular, melankoli, hatıra ve iç dünyaya yöneliş.
• Amaç: Estetik duygu yaratmak, bireysel hisleri yansıtmak.

Sonuç: Yurdakul’un şiiri toplumsal ve açık,
Haşim’in şiiri bireysel ve kapalı bir anlayışın ürünüdür.
Ahenk ve dil bakımından tamamen farklı iki şiir geleneği temsil edilir.