10. Sınıf Meb Fizik Ders Kitabı Sayfa 124-126 Cevapları

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 124 Cevapları (MEB Yayınları)

Konu: Çalışma Yaprağı – F-x grafiği, iş ve hız yorumu

Soru 1:Yüksekten yuvarlanan cisim 4 m boyunca +10 N ile hızlanıyor; sonra 1 m boyunca –10 N ile yavaşlatılıyor. 5 m sonunda net iş nedir?
Cevap: 30 J (Pozitif alan 10·4 = 40 J, negatif alan –10·1 = –10 J ⇒ 40 – 10 = 30 J).

Soru 2: Sürtünmesiz düzlemde, ilk hızı 4 m/s, kütlesi 2 kg olan cismin F-x grafiği veriliyor.

a) 8 m sonunda F kuvvetinin yaptığı net iş?
Cevap: 15 J (grafik altı cebirsel alanların toplamı).

b) 2 m’lik aralıklarla iş ve hız yorumu:

• 0–2 m: Alan pozitif ⇒ cisme enerji aktarılır, hız artar.
• 2–4 m: Alan pozitif ⇒ hızlanma sürer.
• 4–6 m: Alan pozitif ⇒ hız daha da artar.
• 6–8 m: Alan negatif ⇒ enerji azalır, cisim yavaşlar.

Önemli: Net iş pozitifse hız artar, negatifse azalır. İş, F-x grafiği altındaki cebirsel alandır.

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 125 Cevapları (MEB Yayınları)

Soru 3 - Grafikteki I, II ve III. bölgeler bir teknenin üç ayrı kuvvet etkisindeki yer değiştirmesini göstermektedir.

a) Grafikten yararlanarak teknenin hareketini hızı ile ilişkilendirerek yorumlayınız.
Cevap: I. bölgede tekne 2 N’lık kuvvetle hızlanmıştır.
II. bölgede tekneye kuvvet etki etmemiştir, bu yüzden sabit hızla hareketine devam etmiştir.
III. bölgede tekneye zıt yönde 3 N’lık kuvvet etki etmiş ve tekne yavaşlamaya başlamıştır.

b) Tekneye uygulanan kuvvetlerin tekne üzerinde yaptığı işleri hesaplayarak karşılaştırınız.
Cevap: WI = 20 × 5 = 100 J
WII = 0
WIII = –30 × 5 = –150 J
En büyük pozitif iş birinci bölgede yapılmış, üçüncü bölgede ise negatif iş yapılmıştır.

Soru 4 - Tekerlekli bir valize 30 m boyunca yatay doğrultuda uygulanan kuvvetin yola bağlı değişim grafiği verilmiştir. Buna göre, valiz üzerinde yapılan işin sıfır olabilmesi için valizin hareketine zıt yönde sabit büyüklükteki 2 N’lık kuvvet kaç metre daha uygulanmalıdır?

Cevap: 40 m

Soru 5 - İki kişilik bir uçağa havadaki hareketi boyunca sabit 3000 N büyüklüğünde net kuvvet etki etmektedir. Uçağın bu kuvvet etkisindeki yer değiştirmesi 20 km’dir.

a) Uçağın bu yer değiştirme sırasındaki F-x grafiğini çiziniz.
Cevap: F-x grafiği yatay eksende 0–20000 m arasında, dikey eksende sabit 3000 N değerinde düz bir çizgi şeklindedir.

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 126 Cevapları (MEB Yayınları)

Soru: b) Bu yer değiştirme sırasında uçak üzerinde yapılan iş kaç J olur?

Cevap: W = 3000 × 20.000 = 6 × 10⁷ J

Uçak, 3000 N büyüklüğündeki sabit kuvvetin etkisiyle 20 km (20.000 m) boyunca hareket ettiğinde yapılan iş 6 × 10⁷ joule olur. Bu, uçağın kinetik enerjisinde artışa neden olur.