10. Sınıf Ekoyay Fizik Sayfa 74-77 Cevapları

1. Ünite Değerlendirme Soruları

DOĞRU-YANLIŞ SORULARI

Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
(Y) 1. Herhangi bir iletkenin kesit alanı artarsa direnci de artar.
(Y) 2. Pilin elektrik devresindeki görevi, devreye sürekli yeni elektronlar sağlamaktır.
(D) 3. Bir elektrik motorunun temel parçalarından biri de mıknatıstır.
(D) 4. Yüklü taneciklerin hareketi sonucunda manyetik alan oluşur.
(Y) 5. Tek kutuplu bir mıknatıs elde edilebilir.

BOŞLUK DOLDURMA SORULARI

Cümleleri kutucuklarda verilen ifadeleri kullanarak tamamlayınız.
paralel, öz direnç, devre kesici, magnetik etki, çubuk mıknatıs, manyetik alan çizgileri
1. Bir mıknatısın manyetik alan çizgileri her zaman kapalı bir halka oluşturur.
2. Evinizin farklı bölümlerindeki ampuller birbirine paralel bağlıdır.
3. Elektromekanik kapı zilinin çalışması elektrik akımının manyetik etki ile gerçekleşir.
4. Elektrik tesisatlarını koruma yöntemlerinden biri de devre kesici kullanımıdır.
5. Dünya’nın manyetik alanı bir çubuk mıknatıs ürettiği manyetik alana benzer.

Açık Uçlu Sorular

1. Bir tel 21 Ω’luk dirence sahiptir. Bu tel eritilerek orijinal hâlinden üç kat daha uzun yeni bir tel hâline getiriliyor. Yeni telin direnci nedir? (Telin ilk durumundaki sıcaklığı ile son durumdaki sıcaklığı aynıdır.)
Cevap : 189 Ω

2. Aynı maddeden yapılmış ve aynı uzunluğa sahip altı parça elektrik kablosu vardır. Parçalardan üçünün çapı 2’şer mm, diğer üçünün ise 4’er mm’dir. Bu kablolarla uç uca ekleme, birbirine paralel hâle getirme ya da karışık bağlama şeklinde üçlü düzenlemeler yapılıyor. Hangi üç telli düzenleme elektrik akımına en az direnç gösterir?
Cevap : Üç kalın teli paralel bağlama olur

3. Şekildeki devre parçasının eşdeğer direnci kaç R’dir?
Cevap : R_eş = R/3

4. 5 Ω’luk bir direnç, paralel bağlanmış n tane 6 Ω’luk dirence seri bağlanıyor. Eşdeğer direnç 7 Ω olduğuna göre n değeri kaçtır?
Cevap : n = 3 tane

5. 60 Ω, 30 Ω ve 20 Ω’luk üç direnç 90 V’luk bir üretece paralel bağlanmıştır. Buna göre;
a) Her bir direnç üzerinden geçen akım şiddeti kaç amperdir?
Cevap : 1_A = 3/2A -- 1_B = 3A -- 1_C = 9/2 A
b) Devrenin eşdeğer direnci kaç Ω’dur?
Cevap : R_eş = 10 Ω
c) Üreteç üzerinden geçen akım şiddeti kaç A’dir?
Cevap : I_T = 9 A

6. Öz dirençleri oranı ρx/ρy = 2/3 ve boyları oranı lx/ly = 3/4 olan eşit kesit alanına sahip iletkenlerin dirençleri oranı (Rx/Ry) kaç olur?
Cevap : R_x/ R_y = 1/2

7. X ve Y elektromıknatıslarının şekilde gösterilen kutuplarını göz önüne alarak K - L ve M - N noktalarına bağlı pillerin şematik gösterimini çiziniz.
Cevap :

8. Serbestçe dönebilen bir pusula iğnesi şekildeki gibi durmaktayken kendisine dik olacak biçimde bir manyetik alana maruz kalıyor. Manyetik
alan pusula iğnesinin hareket kazanarak dönmesine yol açar mı? Nasıl?
Cevap : Pusula iğnesi manyetik alanda aynı hizaya
gelinceye kadar döner

9. Üzerinden akım geçen şekildeki A ve B tellerinin K ve L noktalarında oluşturduğu manyetik alanların yönünü gösteriniz.
Cevap :

10. 10. Elinizde mıknatıs olan ve olmayan üç demir çubuk vardır. Her çubuğun bir ucu siyah, diğer ucu beyaz renge boyanmıştır. Bu çubuklarla üç deney
yaparak aşağıdaki sonuçları gözlemliyorsunuz:
I. A çubuğunun siyah ucu B çubuğunun beyaz ucunu itiyor.
II. A çubuğunun beyaz ucu, C’nin beyaz ucunu çekiyor.
III. B çubuğunun beyaz ucu C’nin beyaz ucunu çekiyor.
Buna göre C çubuğunun bir mıknatıs olduğu söylenebilir mi? Açıklayınız.
Cevap : A ve B birbirini ittiğinden A ve B mıknatıstır.
Ancak C mıknatıs değildir.

ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR

Cevaplar : 1. D 2. D 3. B 4. A 5. A 6. A 7. B 8. C 9. B 10. B 11. D 12. B 13. C 14. C 15. C

1.Özdeş ampullerin bağlı olduğu devrede K anahtarı kapatılıyor.

Buna göre A, B ve C ampullerinin parlaklıkları arasındaki ilişki nasıl olur?
A) A > B > C B) C > A > B C) A = B = C D) A > C > B E) C > A = B

2. Bir elektrik devresi ile ilgili olarak, I. İçinde elektrik alan kurulan iletken telden akım geçer.
II. Elektrik akımı yaklaşık ışık hızı ile iletilir.
III. Elektrik akımını oluşturan yük taşıyıcıları yaklaşık ışık hızı ile hareket eder.
yargılarından hangisi doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

3. 3 Ω, 6 Ω ve 9 Ω’luk üç direnç 9 V’luk bir üretece paralel bağlanıyor. Buna göre,
I. 9 Ω’luk direnç üzerinden geçen akım 3 Ω direnç üzerinden geçen akımın üç katıdır.
II. Her direncin uçları arasındaki potansiyel farkı aynıdır.
III. 9 Ω’luk direncin gücü diğer iki direncin her birinin gücünden daha fazladır.
yargılarından hangisi doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

4. l uzunluğundaki bir iletken telin direnci R’dir. Bu tel eritildikten sonra aynı sıcaklıkta ve l/3 uzunluğunda yeni bir tel hâline getiriliyor. Bu yeni
telin direnci kaç R’dir?
A) 1/9 B) 1/3 C) 1 D) 3 E) 9

5. Paralel bağlanan R1 ve R2 dirençlerinin eşdeğer direnci 10 Ω oluyor. Buna göre R1 ve R2 dirençleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Hem R1’in hem de R2’nin direnci 10 Ω’dan büyüktür.
B) Hem R1’in hem de R2’nin direnci 10 Ω’a eşittir.
C) Hem R1’in hem de R2’nin direnci 10 Ω’dan küçüktür.
D) R1 ve R2’nin dirençleri toplamı 10 Ω’dur.
E) Dirençlerden biri 10 Ω’dan büyük diğeri küçüktür.

6. Boy ve kesit alanları şekil üzerinde verilen bakır tellerin kullanıldığı devrelerde üreteçlerin iç dirençleri önemsizdir.

Buna göre, akım değerleri I1, I2 ve I3 arasındaki ilişki nasıl olur?

A) I1 = I2 = I3 B) I1 < I2 < I3 C) I2 > I1 = I3 D) I3 > I2 = I1 E) I3 < I2 = I1

7. Farklı ortamlardaki yüklü taneciklerin eşit büyüklükte hıza sahip hareketleri şekil üzerinde gösterilmiştir. Buna göre ortamlarda oluşan elektrik akımlarının büyükten küçüğe sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) I > II > III > IV B) I > II = III > IV C) II > I > III >IV D) II > IV > I > III E) II > IV > I = III

8. 45 W ve 60 W’lık ampullere ayrı ayrı 220 V’luk gerilim uygulanıyor. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) 45 W’lık ampul daha büyük akım taşır ve daha yüksek dirence sahiptir.
B) 45 W’lık ampul daha büyük akım taşır ancak 60 W’lık ampul daha yüksek dirence sahiptir.
C) 45 W’lık ampul daha yüksek dirence sahiptir ancak 60 W’lık ampul daha büyük akım taşır.
D) 60 W’lık ampul daha büyük akımı taşır ve daha yüksek dirence sahiptir.
E) 60 W’lık ampul daha düşük dirence sahiptir ve daha düşük akım taşır.

9. • Bir mıknatıs
• Dünya
• Durmakta olan yüklü parçacık
• Üzerinden akım geçen tel
• Bir devreye bağlı olmayan pil
• Bir demir parçası
• Herhangi bir metal parçası
Yukarıdakilerden kaç tanesi manyetik alan üretir?
A) 2 B) 3 C) 4D) 5 E) 6

10. I. Güneşin yaydığı yüklü parçacıklar
II. Dünya’nın kendisi
III. Ay
Dünya’nın etrafındaki koruyucu manyetik alanın kaynağı yukarıdakilerden hangisidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D I ve III E) I, II ve III

11. I. Büyük gerilim kullanma
II. İletkenleri izolasyonlu kullanma
III. Topraklı prizler kullanma
İfadelerinden hangisi elektrik devrelerinde birer güvenlik önlemi olarak değerlendirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

12. Özdeş mıknatıslarla oluşturulan üç düzenek şekilde verilmiştir. Her bir düzenek dengede olduğuna göre, iplerdeki gerilmelerin büyüklüklerini gösteren T1, T2 ve T3 arasındaki ilişki nasıl olur (Aralıklar eşittir.)?

A) T1 > T2 > T3 B) T2 > T1 > T3 C) T1 > T2 = T3 D) T3 > T2 > T1
E) T1 < T2 = T3

13. İç direnci önemsiz üretecin uçlarına şekildeki gibi dört direnç bağlanmıştır.
Buna göre, 4Ω luk direncin gücü kaç W’tır?
A) 72 B) 44 C) 36 D) 18 E) 9

14. Akım taşıyan bir telin oluşturduğu manyetik alan kuvvet çizgileriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Telin etrafında çembersel ilmekler hâlindedir.
B) Telden uzaklaştıkça etkisi azalır.
C) Telden geçen akım değiştiğinde ortaya çıkar.
D) Akımın büyüklüğüne bağlıdır.
E) Akımın yönü alanın yönünü etkiler.

15. At nalı biçimindeki iki demir parçası üzerine eşit sarımlı iletken tellerden şekilde verilen yönlerde akımlar geçiyor.
Buna göre,
I. Her iki demir parçası elektromıknatıs hâline gelir.
II. Yalnız 1 numaralı şekildeki demir parçası mıknatıslanır.
III. Yalnız 2 numaralı şekildeki demir parçası mıknatıslanır.
Yargılarından hangisi doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III