Tasavvufun doğuşu ve gelişimi ile tarihsel ve bölgesel şartlar arasındaki bağlantı

Tasavvuf kısaca, “İslam mistisizmi” şeklinde tanımlanabilir. Temelinde yaratılış nazariyesi/kuramı vardır. Dört ana unsur üzerine kuruludur: Hakikat, marifet, şeriat, tarikat. Tasavvufa göre “vücud-ı mutlak” olan Allah, aynı zamanda “kemal-i mutlak”, “cemal-i mutlak” ve ’hüsn-i mutlak”tır. O’nun şanı kendini izhardır. Allah’ın aşk-ı zati nedeniyle kendini görmek ve göstermek istemesi alemin yaratılmasına gerekçe olmuştur, insan nasıl kendini görmek için aynaya bakarsa Allah da kendi güzelliğini temaşa için bir ayna hükmünde olan alemi ve onun en değerli varlığı olan insanı yaratmıştır.

• Tasavvufun doğuşu ve gelişiminde tarihsel ve bölgesel şartlar etkili olmuştur.
• Orta Asya’dan Anadolu’ya göç
• Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması
• Moğolların saldırıları, yaşanan göçler ve ekonomik sıkıntılar
• Selçuklu Devleti’nin yıkılışı
• Rumeli ve Balkan Seferleri
• Gaza ve cihat ruhu
• Kurulan Ahilik teşkilatı
• Fütüvvet ruhu
• Yetişen büyük kişilerin etrafında oluşturduğu etki gibi yaşanan tarihsel ve sosyal olaylar tasavvufun oluşumunu ve gelişimini etkilemiştir.