Tarihi kayıtlara göre ilk uçma denemesini yapan Türk hangisidir

Kendi Düşen Ağlamaz 13 Nisan 2017 Perşembe Yarışma Sorusu;

Kuzengiller grubu Yarışmacıları Umut, Duygu ve Yusuf;

620.000 TL'lik 5. Soru : Tarihi kayıtlara göre ilk uçma denemesini yapan Türk hangisidir 

A- İmam İsmail Cevheri

B- Vecihi Hürkuş

C- Hazeerfen Ahmet Çelebi 620.000 TL

D- Lagari Hasan Çelebi

Doğru Cevap: İmam İsmail Cevheri

Uçmak Uğruna Ölen İlk İlim Adamı: İsmail Cevheri

 

Uçmak, yüzyıllar boyunca insanların en büyük özlemi ol­muştur. Çevrelerinde kuşların ve kanatlı böceklerin uçuştukla­rını görmek, insanları her devirde, uçmak düşüncesiyle meşgul etmiş; zaman zaman bazı girişimlere itmiştir.

 

Tarihte, ilk uçma denemelerinin İslâm âleminde yapıldığını, bilhassa Türklerin bu konuya yakından ilgi duyduklarını görü­yoruz.

 

Uçma üzerine ciddi çalışmalar yapan ilk ilim adamı, İsmail Cevheri adlı bir Türk bilgindir. Horasan'ın Farab şehrinde, tah­minen 950 yıllarında doğmuştur. Çocuk yaşta iken babası ölün­ce, devrin ünlü bilginlerinden dayısı İbrahim Farabî tarafından büyütülmüş, yetiştirilmiştir. Daha sonra Bağdat'a giderek tahsi­line devam etmiştir. Arap gramerine çok meraklı olduğu için bu dilin çeşitli lehçelerini öğrenmek maksadıyla Suriye, Hicaz ve tüm Arap yarımadasını dolaşmıştır. Bu arada Sıhah-ı Cevheri adında meşhur Arapça Lügatini yazmaya başlamış en mûkemmel Arap dili lügatini ortaya koymuştur..

 

İsmail Cevheri'nin lügat çalışmaları yanısıra aklını taktığı bir mes'ele vardır: Uçmak... Kuşlar ve böcekler kanatlarını çır­parak uçtuklarına göre, insanların da aynı şekilde uçmalarına ne mani vardır?

 

Cevheri, merakını çeken, aklını meşgul eden bu uçuş konu­sunu derinlemesine tetkike başladı. Kuşları inceledi, büyüklük­lerine göre kanat genişliklerini tesbit etti.

 

Artık uçabileceğine iyice kanaat getirdikten sonra bir gün, iki büyük kapı kanadı ile evinin damına çıktı ve kapı kanatları­nı kollarına bağlattı.

 

Yapılan uçma denemesi şehirde duyulduğu için, evin etrafı­nı kalabalık bir halk kitlesi sarmıştı. Dostları ve akrabaları onu bu işten vazgeçirmek için çok uğraştılar. Fakat İsmail Cevheri kararını vermişti. Mutlaka bu uçma deneyimini yapacak, yüz­yıllardır insanlığın rüyasını gördüğü bu idealini gerçekleştirme­ye çalışacaktı.

 

İsmail Cevheri, dostlarının, öğrencilerinin ve halkın meraklı bakışları arasında, kollarına takılan kapı kanatlarını çırparak, kendini damdan boşluğa bıraktı. Ancak, hızla yere düşüp hare­ketsiz kaldı. Halk koşup başına geldiklerinde büyük Bilginin düşmenin etkisiyle hayata veda etmiş olduğunu gördüler. Tarih, 1010 yılı Ağustos ayının ilk günleriydi. İsmail Cevheri, böylece ilk uçma deneyini yapan ve bu uğurda hayatını veren kişi ola­rak tarihe geçti.

 

Ölümünden sonra, yazdığı lügat, Vankulu diye anılan Mehmed Kani Efendi tarafından Türkçeye çevrildi ve 1729 yılında 2 cilt olarak İbrahim Müteferrika'mn matbaasında basıldı..