Reşat Nuri Güntekin kimdir, kısa hayatı, edebi kişiliği, eserleri nelerdir

Reşat Nuri Güntekin (d. İstanbul, 25 Kasım 1889 - ö. 13 Aralık 1956, Londra) Roman, hikâye ve oyun yazarıdır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdi. 1913 yılında Bursa Sultanisi (Lisesi) orta kısmına Fransızca öğretmeni olarak atandı. Eğitimcilik mesleğini daha sonra İstanbul’daki okullarda öğretmenlik ve yöneticilik görevleriyle sürdürdü. Millî Eğitim Bakanlığı müfettişliği yaptı. Milletvekili oldu.

İçindekiler

Reşat Nuri Güntekin'in Edebi Kişiliği
Reşat Nuri Güntekin eserleri
- Romanları
- Hikâyeleri
- Oyunları
- Gezi Yazısı

Eserlerinde gezip gördüğü Anadolu şehir ve kasabalarındaki gözlemlerinden yararlanarak Anadolu insanının gerçeklerini anlatmaya çalıştı. Günlük konuşma dilini, doğallığıyla edebiyat diline yükseltti. Olayları kahramanın ağzından aktararak aşmaya çalışan yazar, bu özeniyle de önemli bir roman tekniği kurmuştur. Eserlerinde çoğunlukla toplumsal ve duygusal konuları işleyen Reşat Nuri Güntekin, hikâyelerinde mizah unsurunu da kullanır. Ruh çözümlemelerinde son derece başarılıdır, güçlü gözlemlerini gerçekçi bir biçimde dile getirir. Son derece lirik, akıcı, doğal ve canlı bir anlatımı vardır. Ayrıca benzetme, mecazlar ve sıfatlarla zenginleştirilmiş sağlam bir hikâye üslubuna sahiptir.

Reşat Nuri Güntekin'in Edebi Kişiliği

Yazın yaşamına 1918'de, Cemal Nimet takma adıyla yazdığı "Harabelerin Çiçeği" adlı romanı ve "Eski Ahbap" adlı öyküsüyle başlamıştır.
Asıl ününü "Çalıkuşu" adlı romanıyla kazanmıştır. Bu romanın merkezine, Anadolu'da yaşamayı seçen idealist, aydın Türk kadınını yerleştirir. Sanatçı, romanı "İstanbul Kızı" adıyla oyun olarak yazmış; ancak savaş koşullarında sahneleme olanağı bulamayınca "Çalıkuşu" adıyla roman olarak yayımlamıştır. Türk edebiyatında gerçekçi romana yönelimin ilk örneklerinden olan bu roman; dili, anlatımdaki rahatlığı, duygusal yanlarıyla uzun yıllar güncelliğini koruyan bir yapıt olmuş; "Yaprak Dökümü", "Dudaktan Kalbe" ve "Akşam Güneşi" romanları gibi, bu yapıtı da sinema ve televizyon filmi olarak uyarlanmıştır.
İlk dönem romanlarında yeni kurulmakta olan devletin toplumsal sorunlarını gerçekçi biçimde gözlemlemekten geri kalmamış, ikinci dönem romanlarında bütünüyle bozulan insani ilişkileri ve ahlak yapısını ele almıştır.
Romanlarında güçlü bir gözlemciliğe dayanan realizm ve canlı bir üslup vardır.
Kahramanları genellikle tek boyutludur. Ruh tahlillerinde başarılıdır.
Yapıtlarına konuşma dili egemendir.
Mizaha daha geniş yer verdiği öykülerinde de aşk, yalnızlık, fedakârlık, dostluk, ihanet gibi temaları işlemiştir.
Yıllarca Anadolu'nun birçok yerini gezmiş; bu geziler sayesinde, Anadolu'nun sosyal ve kültürel yaşamıyla ilgili gözlemler yapmış, bu gözlemlerini "Anadolu Notları" adlı yapıtında toplamıştır.
Çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanan öykü, roman ve oyunlarında kendi adının yanı sıra "Hayrettin Rüştü, Mehmet Ferit, Sermet Ferit" gibi takma adlar kullanmıştır.