Osmanlı Devleti’nde fikir akımları hangileridir

Soru : Osmanlı Devleti’nde fikir akımları hangileridir

Ödev cevabı kısaca : Osmanlı Devleti tarihi boyunca çeşitli fikir akımları etkili olmuştur. İslam düşüncesi, Osmanlı İslamcılığı, Batılılaşma ve Tanzimat, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Osmanlıcılık ve Türkçülük gibi fikir akımları Osmanlı toplumunun düşünsel evriminde önemli roller oynamıştır. Bu akımlar, Osmanlı Devleti'nin siyasi, sosyal ve kültürel yapısını etkilemiştir.

Osmanlı Devleti, Batılı devletler karşısında geri kaldığını fark edince ayakta kalma mücadelesine girişti. Tanzimat ve Meşrutiyet Dönemlerinde dağılmayı önlemek amacıyla askerî ve sosyal birtakım yeniliklere ve yapısal değişikliklere yöneldi. Aydınların ortaya attığı farklı fikirlerden de yararlanarak halkı bir arada tutmanın yollarını aradı. Devletin devamlılığını sağlamak amacıyla ortaya atılan bu fikir akımları şunlardır:

Osmanlıcılık, Osmanlı toprakları üzerinde yaşayan ulusları dil, din ve ırk ayrımı gözetmeksizin haklar ve ödevler bakımından eşit duruma getirmeyi ve bir “Osmanlı milleti” oluşturmayı esas alır.
İslamcılık, Müslümanların coğrafya, kültür ve milliyet farkı gözetilmeksizin bir bütün hâlinde ve halife tarafından yönetilmeleri gerektiğini savunur.
Türkçülük, kurtuluşun Türk milliyetçiliği ile sağlanabileceği, Osmanlı topraklarında yaşayan Türkler arasında millî bilincin uyandırılması gerektiği düşüncesine dayanır.
Batıcılık, her alanda Batı medeniyetinin ve Batı’daki modern gelişmelerin takip edilmesi gerektiğini savunur.