Olay ve durum hikayesi arasındaki farklar

Yaşanmış ya da yaşanabilir olayları kişi, yer ve zamana bağlı olarak anlatan kısa edebî türlere hikaye denir. Yada öykü denir. Hikayenin eş anlamlısı öyküdür. İtalyan Boccaccio’nun Decameron isimli eseri ilk hikaye türü örneği olarak kabul edilmektedir. Türk edebiyatının batılı anlamda ilk hikâye örneği ise Samipaşazade Sezai’nin Küçük Şeyler adlı eseridir.

Hikâyeler genel olarak ikiye ayrılır. Bunlar;

1. Olay hikâyesi
2. Durum hikâyesi

Olay Hikayesi

• Belirli bir plan çerçevesinde yazılır.
• Serim, düğüm ve çözüm bölümleri vardır.
• Asıl olan olaydır.
• Merak ögesi ön planda tutulur.
• Kahramanlar, özenle seçilir; sıradan kişilere pek yer verilmez.
• Konu, özenle seçilir; önemli konu ve olaylar ele alınır.
• Mekân ile insan arasında güçlü bir ilişki vardır. Mekân, kişinin karakterinin şekillendirilmesinde önemli bir işleve sahiptir.
• Olaylar, gözlem yoluyla ve nesnel şekilde aktarılır.
• Yalın, sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.

Durum (Kesit) Hikayesi

• Belirli bir planı yoktur.
• Serim, düğüm ve çözüm bölümleri yoktur.
• Asıl olan durumlardır veya olayın belli bir kesitidir.
• Merak ögesi önemsenmez.
• Kahramanlar, özenle seçilmez, sıradan ve her yerde rastlanabilecek kişilerdir.
• Konu daha çok günlük hayattan seçilir; konuyu sezmek okuyucuya bırakılır.
• Mekân üzerinde pek durulmaz, mekân birkaç kelimeyle, ana hatlarıyla belirtilir.
• Kişisel yorumlar, duygu ve yorumlar ön plandadır.
• Şiirsel ve yoğun bir dil kullanılır.

Olay ve durum hikayesi arasındaki farklar

1. Olay hikâyelerinde olay, durum hikayelerinde hayatın içinden bir an, kesit üzerinde durulur.
2. Olay hikâyelerinde okuyucuda merak ve heyecan uyandırılır. Durum hikâyelerinde okuyucuyu sarsan, çarpan, heyecana getiren bir anlatım sergilenmez.
3. Olay hikâyelerinde giriş gelişme ve sonuç bölümleri daha belirginken bu durum, durum hikâyelerinde söz konusu değildir.
4. Durum hikâyelerinde belli bir sondan söz edilemezken olay hikâyelerinde öykünün bir sonu vardır.
5. Durum hikâyelerini okuyucu kendine göre yorumlarken olay hikâyeleri buna imkân vermez. Durum hikâyelerinde bitmeyen son herkeste farklı bir çağrışım uyandırır.