Anasayfa
Yarışma Soruları Cevapları
Neden sıcak su, soğuk sudan hızlı donar

Neden sıcak su, soğuk sudan hızlı donar

Yayınlanma: 03 Mayıs 2018 Perşembe 13:00

Hala nedeni tam olarak açıklanamayan “Neden sıcak su, soğuk sudan hızlı donar?” sorusunu hocasına sorarak bir fizik teriminin oluşmasına neden olan öğrenci nerelidir, Mpemba etkisi nedir?

Soru : Hala nedeni tam olarak açıklanamayan “Neden sıcak su, soğuk sudan hızlı donar?” sorusunu hocasına sorarak bir fizik teriminin oluşmasına neden olan öğrenci nerelidir?

A- Tanzanya

B- Ruanda

C- Afganistan

D- Irak

Doğru Cevap : Tanzanya

Mpemba Etkisi: Sıcak su soğuk sudan daha önce donar

1963 yılında Erasto Mpemba ve arkadaşları okulda dondurma üretmek için kaynar süt içinde şeker çözdüler. Normalde Erasto’nun kaynar sütü buzdolabına koymadan önce beklemesi gerekiyordu ama aceleci davrandı. Sürpriz bir şekilde buzdolabında en önce Erasto’nun kaynar karışımı dondu.

Erasto başından geçenleri öğretmenine anlattı ama öğretmeni ona inanmadı. Merakının peşini bırakmayan Erasto deneylerine devam etti. Fizik konulu bir konferans için okulunu ziyaret eden fizik profesörüne “özdeş kaplarda 35°C ve 100°C derecede bulunan sudan neden sıcak olanın daha önce donduğunu” sordu. Fizik profesörü Dr. Osborne önce sorunun hatalı olduğunu düşünüp Erasto’dan soruyu tekrarlamasını istedi.

Bilim dünyasındaki en şaşırtıcı fenomenlerden biri şüphesiz "sıcak suyun soğuk sudan daha hızlı donabilmesi"dir. Peki bu olayın perde arkasındaki bilim ne dersiniz? Gelin hep beraber bakalım.

Fenomene ismini veren kişi Tanzanyalı bir öğrenci, Erasto B. Mpemba

Bir gün sınıf arkadaşlarıyla birlikte dondurma yaparken, ılık sütün soğuk süte kıyasla daha hızlı donduğunu fark ediyor Mpemba. Öğretmenlerine durumdan bahsediyor; fakat yanlış bir şeyler yaptığına dair uyarılar almaktan öteye gidemiyor.

Gelelim işin perde arkasındaki bilime.

Konuyla ilgili çok fazla teori var. Bu teorilerden ilki sıcak olan suyun daha fazla buharlaşması nedeniyle donacak kütlenin soğuk suya göre daha az olması.

İkinci teori buharlaşırken de ısı kaybediliyor olması nedeniyle sıcak suyun ısısının daha hızlı şekilde düşüyor olması.

Mpemba etkisi, bazı özel koşullarda, "sıcak" suyun "soğuk" sudan daha hızlı donmasıdır.

Olay ismini, iddiayı tekrar gündeme getiren, Tanzanyalı Erasto B. Mpemba'dan almaktadır. Mpemba, olayı ilk 1963'de lise öğrencisi iken sıcak dondurmanin donması sırasında fark etti ve 1969'da Dr. Denis G. Osborne ile bu sonuçları yayınladı.

Olay ilk başta termodinamik kanunlarına aykırı olarak gözükmekle birlikte bu konudaki uzmanların birçoğu Mpemba etkisi'nin standart fizik kanunları ile açıklanabileceğine inanmaktadır. Deneyin yapılış şekline bağlı olarak birçok değişken bu olaya etki edebilir:

Donmanın tanımı, yüzeyin buz tutması mı yoksa tüm hacminin katılaşması mı?

Buharlaşma, donan kütle hacmini azaltmaktadır.

Konveksiyon, ısı transferini hızlandırmaktadır.

Don tutmasının sağladığı termal izolasyon.

Kaynamış suda azalan çözülmüş gazların yarattığı etki.

"Süper soğuma" ile soğuk su donmadan kalırken sıcak suyun donması.

Sudaki kalsium karbonat ve magnezyum karbonat gibi çözünmüş maddelerin donmaya etkileri.

Kaynak:Eğitim Sistem

152

👍

👎

😍

😥

😱

😂

😡

HABERE YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan, isimsiz ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Eğitim Sistem yapılan yorumlardan sorumlu değildir.

Yarışma Soruları Cevapları