Kethüda ne demek

Kethüda, Osmanlı devlet ve esnaf teşkilatlarındaki bazı görevliler için kullanılan bir unvan.

Osmanlı Türkçesi Terimi Olarak Kethüda: 
Kahya, yardımcı, üst düzey devlet görevlilerinin yardımcısı, saray hizmetinde çalışan belirli esnaf (Arabacılar, şamdancılar, kilerciler vs.) gruplarının başı olan kişi.

Sosyal Bilgiler Terimi Olarak Kethüda: 
Loncayı temsil eden, hükûmetle olan ilişkilerini yürüten görevli.

Tarih Terimi Olarak Kethüda: 
Büyük devlet adamları ile zenginlerin işlerini gören kimse. Kâhya.

Kelimenin Pehlevîce'den geldiği ve as­lının katak-xvatai olduğu belirtilir. Fars­ça'da kedhudâ şeklini almış, Türkçe'de hem bu şekilde hem de bundan gelen kâhya Diçiminde kullanılmıştır. Kedhudanın Farsça'da "ev, köy; taht" anlamındaki ked ile "sahip ve mâlik, efendi" mânası­na gelen hudâ kelimelerinden oluştuğu ileri sürülür. Kedhüdânın Osmanlı Türkçesi'ne kehaya, kaya şekillerinde geçip halk ağzında kâhya biçiminde kullanıldığı yolundaki görüşe rağmen kâhya kelimesi­nin menşei henüz kesin olarak aydınlan­mış değildir.

Kethüda tabiri çeşitli değişimler içeri­sinde köklü ve uzun bir geçmişe sahiptir. Bu terimin en eski kullanım şekline İran'­da II. Pers Krallığı (Partlar) zamanında hü­kümete karşı köyün temsilcisi olarak rast­lanmaktadır. Safevîler devrinde ise önce­leri "ev sahibi, aile reisi, evin yaşlısı ve bü­yüğü" demek iken zamanla anlamı genişleyerek mahalle yahut kabile reisi, hâ­kim, bir şehir veya köyün idarî hizmetle­rinden sorumlu muhtar, vali, vergi topla­makla yükümlü kimseler olarak kullanıl­dığı görülmektedir. İran'da kethüdaların durumuyla ilgili olarak XIX. yüzyılın ikinci yarısında bazı hukukî düzenlemeler ya­pılmıştır. 1935'te kethüda toprak sahip­lerinin hükümete karşı temsilinden so­rumlu tutulmuştur.